Historia projektu FreeNAS sięga roku 2005. Oprogramowanie bazuje na systemie FreeBSD, chociaż w pewnym momencie próbowano przenieść je na dystrybucję linuksową Debian, co ostatecznie nie nastąpiło. Najświeższa wersja stabilna nosi numer 8.3.1. Dostępna jest zarówno do systemów 64-, jak i 32-bitowych. Pamiętajmy, że przy instalacji wersji 32-bitowej trzeba liczyć się z ograniczeniem maksymalnej obsługiwanej pamięci RAM do 4 GB. W praktyce ograniczenie FreeBSD powoduje, że w wersji 32-bitowej wykorzystane zostanie nie więcej niż 3 GB RAM-u. Warto więc mieć to na uwadze przy dobieraniu konfiguracji i pobieraniu plików instalacyjnych.

Za pomocą FreeNAS zbudujesz własne "urządzenie" NAS bazując na dostępnych na rynku komponentach. Przy takim podejściu można, dobierając odpowiednie elementy, stworzyć zarówno efektywne kosztowo, jak i rozbudowane oraz oparte na droższych podzespołach rozwiązanie NAS. Oprogramowanie bazuje na systemie FreeBSD 8.2, czemu zawdzięcza wsparcie licznych kart kontrolerów (w tym Adaptec, LSI, Highpoiont RAID) oraz kart HBA. Kiedy wymagana jest duża wydajność sieciowa, poradzi sobie także ze sterownikami do 10-gigabitowych kart z chipsetem Intela i Chelsio. Wspierane są również dyski z łączem USB 3.0.

Zobacz również:

• Google udostępnia AI Gemma dla developerów
• Open source to napęd dla innowacji
• Computerworld i Red Hat zapraszają na wielkie święto technologii

Dostępne są też gotowe urządzenia bazujące na FreeNAS. W naszym teście uruchomiliśmy FreeNAS na kilkuletniej stacji roboczej HP Workstation 8600w wyposażonej w 3 dyski twarde. Podstawowym dyskiem, na którym zainstalowane zostało oprogramowanie, jest SAS 80 GB. Do firmowej konfiguracji dodaliśmy 2 dyski SATA Seagate o pojemności 2 TB każdy. Komputer ma 4 GB pamięci RAM i działa na bazie procesora Intel Xeon L5420 (4 core) z zegarem o częstotliwości taktowania 2,5 GHz.

Wymagania systemu

FreeNAS potrzebuje do pracy więcej niż jednego dysku, chyba że postanowisz uruchamiać system z pamięci flash na USB. Wtedy dysk twardy można przeznaczyć na magazyn danych. Należy pamiętać, że nie da się ominąć tego ograniczenia poprzez utworzenie przed instalacją FreeNAS-a kilku partycji na dysku. Instalator na dysku przeznaczonym na magazyn tworzy system plików ZFS od nowa. W praktyce minimalna, w miarę bezpieczna konfiguracja, to jeden dysk uruchomieniowy (najlepiej flash, aby nie marnować dysku twardego) oraz dwa dyski do przechowywania danych (wtedy można uruchomić na nich przynajmniej RAID 1).

Do osiągnięcia wysokiej wydajności twórcy FreeNAS rekomendują zastosowanie systemu ZFS w maszynach wyposażonych w 4 GB lub więcej pamięci RAM oraz pracę w systemach 64-bitowych. Ogólnie rzecz biorąc, im więcej pamięci RAM, tym lepiej. Do obliczeń warto przyjąć 1 GB RAM-u na każdy 1 TB przechowywanych danych. Aby wydajnie korzystać z mechanizmów deduplikacji, oferowanych przez ZFS, należy zapewnić 5 GB RAM na każdy terabajt deduplikowanej przestrzeni dyskowej. Jeżeli zajdzie potrzeba skorzystania z obsługi Active Directory, przydadzą się dodatkowe 2 GB RAM na buforowanie danych tego protokołu.