W 2010 roku wartość inwestycji offshoringowych w naszej części Europy wzrosła o 15%. Z raportu pokazującego rynek centrów usług biznesowych przygotowanego przez Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych w Polsce (ABSL) wynika, że liderem w tym obszarze jest Polska z dynamiką wzrostu sektora utrzymującą się na poziomie 20% rocznie. Zdaniem ekspertów, w ciągu kilku lat mamy szansę stać się największym europejskim ośrodkiem zaawansowanych usług dla globalnego biznesu.

Siłą są ludzie

Rosnąca liczba centrów usług biznesowych w Polsce nie jest już jednak zasługą niższych niż na Zachodzie kosztów. Naszymi głównymi atutami są dziś dobrze wykształceni specjaliści znający języki obce oraz stabilność polityczna i ekonomiczna kraju, a także dogodne położenie geograficzne. "Zdecydowana większość pracowników sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce, bo aż 90%, to osoby z wyższym wykształceniem. Odsetek ten jest nieco większy w przypadku zatrudnionych w centrach R&D" - czytamy w raporcie ABSL. Niemniej jednak rośnie nam konkurencja ze strony innych państw, świadczących usługi na rzecz europejskich klientów. Pozycję umacniają takie państwa jak Bułgaria, Rumunia, Czechy, Słowacja oraz Węgry. Pozycji Polski może zagrozić także Egipt, który od kwietnia br. wprowadził wiele udogodnień dla inwestorów, celem odbudowania zaufania inwestorów, które znacząco zmalało po wydarzeniach I kwartału 2011 r. Do innych czynników zagrażających pozycji Polski należą - według specjalistów ABSL - migracje wykształconych pracowników do krajów Europy Zachodniej oraz sytuacja na światowym rynku walutowym mogąca wpłynąć na umocnienie złotego (choć na razie się osłabia).

Główną barierą rozwoju sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce jest jednak niska świadomość potrzeb i istoty sektora wśród urzędników w niektórych miastach, ograniczona współpraca uczelni wyższych z firmami, rosnące koszty pracy, niekorzystne zapisy dotyczące pomocy publicznej, brak elastyczności prawa pracy oraz coraz większe trudności ze znalezieniem odpowiednio wykwalifikowanych pracowników równocześnie znających rzadkie języki obce. "Wierzę, że Polska będzie potrafiła wykorzystać atuty i już wkrótce znajdzie się w czołówce najlepszych lokalizacji pod inwestycje z sektora nowoczesnych usług biznesowych, nie tylko w regionie, ale i na świecie" - mówi Marek Grodziński, członek zarządu Capgemini (firmy IT o największym zatrudnieniu w Polsce wg tegorocznego raportu Computerworld TOP200), wiceprezes zarządu ABSL, nadzorujący projekty badawcze organizacji.

"Tegoroczny raport ABSL wskazuje na kilka wyraźnych trendów, które - jeśli będziemy potrafili je wykorzystać - pozwolą nam osiągnąć pozycję lidera na Starym Kontynencie. Na uwagę zasługuje przede wszystkim tendencja do przechodzenia w stronę zaawansowanych usług, opartych na wiedzy i wymagających coraz wyższych kwalifikacji specjalistów. Jeśli umocnimy nasze kompetencje w tym obszarze, mamy szanse stać się głównym europejskim ośrodkiem obsługi strategicznych, międzynarodowych projektów" - dodaje Marek Grodziński.

Mamy szansę być liderem

Obecnie wartość polskiego rynku nowoczesnych usług biznesowych szacowana jest na ponad 3 mld USD. Mamy 282 centra usług z kapitałem zagranicznym, należące do 220 inwestorów. Zdecydowana większość z centrów to podmioty typu BPO (Business Process Outsourcing) i ITO (IT Outsourcing) oraz centra usług wspólnych SSC (Shared Services Center). Poza tym mamy 77 centra badawczo-rozwojowe (R&D). W porównaniu do roku 2008 zatrudnienie w sektorze nowoczesnych usług biznesowych w Polsce wzrosło o prawie 50%. Według ekspertów, przyjmując ostrożne szacunki, można założyć, że do końca 2011 roku suma zatrudnionych w sektorze sięgnie co najmniej 75,5 tys. osób.

W ciągu kilku najbliższych lat mamy szansę stać się największym europejskim ośrodkiem zaawansowanych usług dla globalnego biznesu. "Branża usług biznesowych w regionie Europy Wschodniej rośnie szybciej niż rynek w Indiach" - mówi Peter Peters, dyrektor oddziału McKinsey&Company w Dusseldorfie, członek ABSL. "Mimo że nadal to Indie są numerem jeden na świecie, jeśli chodzi o outsourcing i offshoring procesów biznesowych, to coraz poważniejszym konkurentem stają się gospodarki Europy Środkowo-Wschodniej z Polską na czele" - dodaje.

Jaki obecnie jest rynek usług biznesowych w Polsce? Z badania przeprowadzonego przez ABSL wynika, że 87% analizowanych centrów deklaruje zmianę profilu działalności, poprzez wprowadzenie bardziej zaawansowanych usług. Aż 76% podmiotów zadeklarowało wprowadzenie bardziej zaawansowanych działalności bez zmniejszania dotychczasowego zakresu świadczonych usług. Jednocześnie rośnie pula kompleksowych usług dostarczanych przez działające w Polsce centra. Zdecydowana większość analizowanych podmiotów świadczy usługi w zakresie co najmniej dwóch procesów biznesowych, np. finansów i księgowości oraz usług IT.

Badanie ABSL pokazało też, że rośnie specjalizacja Polski i poszczególnych regionów. Kraków, Trójmiasto i Wrocław skupiają najwięcej projektów typu Decision Support i Konwledge Process Outsourcing. Z kolei procesy finansowo-księgowe najczęściej obsługiwane są w Warszawie, Poznaniu i Łodzi. Zdecydowana większość działających w Polsce centrów świadczy usługi na rzecz europejskich klientów. Aż 91% centrów świadczy usługi dla klientów z Europy Zachodniej, a ponad 60% dla przedsiębiorstw z Europy Środkowo -Wschodniej.

Centrum goni centrum

W 2010 r. w Polsce działalność rozszerzył m.in. Infosys BPO Poland, któremu Infosys Technologies Ltd - globalny dostawca usług informatycznych i outsourcingowych - powierzył procesy wdrażania i obsługi SAP dla klientów europejskich, takich jak m.in. Daimler, Adidas czy Rio Tinto. Z kolei Xerox przejął ACS, jednego z liderów rynku BPO w USA, stając się tym samym jednym z największych na świecie dostawców z zakresu zaawansowanych usług biznesowych. Xerox przejął też centrum usług ACS w Łodzi.

Działalność w Polsce w 2010 r. rozpoczęły też m.in. Centrum Usług Wspólnych IBM we Wrocławiu, Centrum Badawczo-Rozwojowe McKinsey we Wrocławiu, Centrum Usług Finansowo-Księgowych Sony Pictures Entertainment w Trójmieście, Centrum Usług Wspólnych IKEA w Poznaniu, Centrum Usług Biznesowych Amway w Zabierzowie koło Krakowa, Centrum Usług Finansowych ACP Pharma w Rzeszowie, Centrum Usług Kennametal w Poznaniu czy Centrum R&D Usług Bankowych Citi Handlowy w Łodzi. Dodatkowo na początku 2011 r. działalność rozpoczęło Centrum Usług Wspólnych Ernst & Young we Wrocławiu, Centrum Zakupowe BSH w Łodzi czy Centrum Usług Wsparcia McKinsey w Poznaniu. W kolejnych latach w Polsce powstaną również: Centrum Usług Wspólnych Tate&Lyle w Łodzi, Centrum Rozwoju Oprogramowania IT BMS Bankruptcy Management Solutions w Łodzi, Centrum Operacyjne Nordea w Łodzi, Centrum Usług Intrum Justita w Białymstoku.

Napływ kolejnych projektów, a szczególnie zaawansowanych usług biznesowych, takich jak KPO i R&D, jest możliwy, jeśli w kolejnych latach będziemy konsekwentnie promować polską gospodarkę na rynkach zagranicznych, prowadzić spójną i jasną politykę inwestycyjną oraz w sposób przemyślany inwestować w kadry - przekonują inwestorzy, zrzeszeni w ABSL. "Nie wystarczy zorganizować jednorazowe wydarzenie. Należy stale promować największe atuty Polski - przede wszystkim ogromny potencjał wykwalifikowanych kadr i przyjazne środowisko inwestycyjne. Polska prezydencja w Unii Europejskiej może być punktem wyjścia dla mocniejszej, długoterminowej kampanii promującej Polskę pod względem biznesowym" - mówi Jacek Levernes, wiceprezes Hewlett-Packard GBS w Europie i prezes ABSL Polska.