Pokusa wykorzystania nowinek technologicznych bywa nieodparta, często intensywnie podsycana przez dostawców, obiecujących korzyści i oszczędności. "Decydować powinien jednak biznes, nie dział IT. Rolę informatyki postrzegam jako partnerskie wsparcie przy realizacji pomysłów i potrzeb działów odpowiedzialnych za rozwój biznesu" - mówi Piotr Zakrzewski, dyrektor Działu Infrastruktury IT w PKN Orlen.

MARIUSZ KASPRZAK, EXATEL o VPN MPLS:

Jak nic nie płacić za połączenia

Koncern naftowy z Płocka realizuje właśnie największe wdrożenie telefonii IP w Europie Środkowo-Wschodniej. Efekty robią wrażenie. Częściowo wdrożony już system sprawia, że komunikacja wewnątrz spółki odbywa się bez kosztów. "Oczywiście należy pamiętać, że inwestycja tej klasy i skali nie odbywa się bez nakładów finansowych" - podkreśla. Równie znaczący był czas poświęcony na przygotowanie projektu. Rozpoczęto od biznesowej potrzeby. Następnie zdefiniowano planowane usługi i zmiany w środowisku IT. Przez 6 miesięcy trwały dyskusje z biznesem, także dyrektorem finansowym nad kosztami inwestycji, sposobem budowy i odpowiedzialności za nowe usługi telekomunikacyjne.

Rozpoczęcie prac wymagało przygotowania odpowiedniej infrastruktury sieciowej. Kolejne etapy polegały na podłączaniu rozproszonych po całym kraju, a także zagranicą placówek PKN Orlen. W pierwszej kolejności podłączono stacje paliw, następnie biura spółki i kilkanaście terminali paliwowych. Na obecnym etapie podłączane są zagraniczne oddziały. Na potrzeby systemu i jego bezpieczeństwa powstały cztery ośrodki VoIP. Dwa należą do firmy, główny w Płocku i zapasowy pod Warszawą, dwa pozostałe do operatora telekomunikacyjnego.

Piotr Zakrzewski podkreśla, że czas niezbędny do wykonania systemu stanowi 30% czasu poświęconego całej inwestycji, 70% to planowanie i oszacowanie dotychczas ponoszonych kosztów. "Jak dokonać tego rachunku? Należy policzyć jak często i dokąd dzwonimy" - radzi. To ważny argument w dyskusji czy warto wdrażać telefonię IP, ponieważ nie jest to recepta na wszystko. "W naszym przypadku był to świadomy wybór, choć nakłady były wysokie, nie powiązane bezpośrednio z technologią" - mówi Piotr Zakrzewski. PKN Orlen musiał bowiem wykupić nową numerację, a co za tym idzie dokonać wymiany wizytówek, pieczątek, druków, a także zakupić i skonfigurować kilka tysięcy nowych telefonów IP.

MARCIN ŻEBROWSKI, AUDYTEL O TRENDACH W TELEKOMUNIKACJI KORPORACYJNEJ

"Skala naszego wdrożenia w punkcie startowym stanowiła wyzwanie, choć właśnie rozmiar PKN Orlen zdecydował o sensowności i celowości przedsięwzięcia" - komentuje. Po zakończeniu wdrożenia spółka zredukowała liczbę operatorów z 11 do 3 - dwóch naziemnych i komórkowego, a zebranie całego ruchu w jednym miejscu pozwala lepiej kontrolować koszty. "Nasza firma płaci dziś 0 zł za połączenia pomiędzy tysiącami pracowników na terenie kraju, a liczba wykorzystanych minut jest znacząca i takie też są nasze oszczędności" - mówi dyrektor Działu Infrastruktury IT w PKN Orlen.

Zainteresowanym wdrożeniem VoIP zaleca zacząć od analizy potrzeb. Później przyjdzie czas na wynajęcie integratora, negocjacje z operatorami i instalację nowych telefonów.

Wnioski z postawienia na łączność IP

Budowa nowego przedsiębiorstwa od podstaw daje rzadko spotykany komfort wyboru nowoczesnych technologii. Tak było w przypadku Alior Banku, który zdecydował się od razu wykorzystać telekomunikację opartą o IP. Budowa banku rozpoczęła się w styczniu 2008 roku, a działalność operacyjna rozpoczęła się po dziesięciu miesiącach. Czynnikiem sprzyjającym był rozwiązanie jednorodne technicznie, brak konieczności integracji z istniejącymi bądź przestarzałymi systemami. Krótki czas wdrożenia wymagał bardzo intensywnej pracy.

Po trzech latach od startu projektu wdrożenia telefonii IP, obsługuje ona 200 oddziałów i pięć obiektów centrali Alior Banku, łącznie ponad 3 tys. użytkowników. Docelowo będzie to ok. 3,5 tys. użytkowników we wszystkich lokalizacjach banku. "Przez trzy lata nie doświadczyliśmy awarii tego systemu" - mówi Leszek Persona, Dyrektor ds. Rozwoju Systemów Telekomunikacyjnych w Departamencie Rozwoju Systemów i Aplikacji Alior Banku. Szacunki wskazują, że dzięki zastosowanym na etapie wdrożenia telefonii IP rozwiązaniom zaoszczędzono ok. 2,6 mln zł - w innych obszarach infrastruktury sieciowej IT. Oszczędności wynikały m.in. z niższych kosztów budowy okablowania logicznego, redukcji liczby portów LAN w urządzeniach sieciowych, zastosowania centralnego systemu nagrywania rozmów, wykorzystania infrastruktury operatora w oddziałach (implementacja w oddziałach funkcjonalności telefonicznej na routerach CE operatora).

Patrząc na minione trzy lata Leszek Persona ocenia, że zamierzony skutek przyniosła łączność wewnętrzna w ramach WAN (bez żadnych ograniczeń). Przy ok. 20 tys. godzin połączeń miesięcznie oszczędność sięga 600 tys. zł w skali roku. System tele-, video- i web- konferencji przyniósł oszczędność 0,5 mln zł na kosztach delegacji i wyjazdów służbowych - zakładając, że przynajmniej raz wzięło udział w szkoleniach bankowych ok. 2000 osób. Sprawdził się także centralny system nagrywania rozmów wykorzystywany obecnie przez ok. 500 użytkowników, dzięki elastyczności i mobilność usługi w ramach całej bankowej sieci WAN. Po stronie rozwiązań, które nie miały okazji udowodnić swojej praktycznej przydatności znalazł się wdrożony w oddziałach na wypadek awarii łączy WAN system SRST (Survivable Remote Site Telephony). Jako łączność zapasowa została wykorzystana po prostu telefonia komórkowa.

LESZEK PERSONA, ALIOR BANK O KORZYŚCIACH Z SIP TRUNKING i TELEFONII IP

Rozwiązanie, które na starcie nie było jeszcze odpowiednio dojrzałe to SIP Trunking. Jak mówi Leszek Persona, w 2008 brakowało dopracowanych technicznie i produktowo tego typu rozwiązań scentralizowanych dostępów operatorskich i bank musiał zaakceptować wysokie koszty opłat abonamentowych za tradycyjne lokalne łącza ISDN. Technologia jednak została dopracowana i Alior Bank, wykorzystując rozwiązanie Netii, w IV kw. 2009 rozpoczął pilotażowe wdrożenie w pięciu oddziałach, a w I kw. 2010 wdrożył SIP Trunking produkcyjnie. Obecnie korzysta z niego centrala banku oraz 70 oddziałów i sukcesywnie dołączane są kolejne lokalizacje.