W ciągu ostatniej dekady rynek telekomunikacyjny zmienił się bardziej niż w całej swojej historii. W 1999 roku do telefonu miało dostęp jedynie 15% światowej populacji, w 2009 roku - aż 70% światowej ludności posiadało telefony komórkowe, choć sektor telekomunikacyjny przestał rosnąć już przed globalnym kryzysem.

Jak wynika z badania Telco 2015, można mówić o kilku najistotniejszych trendach mogących wpłynąć na dalszy rozwój rynku.

Zobacz również:

• Wyjaśniamy czym jest SD-WAN i jakie są zalety tego rozwiązania

- Telefonia stacjonarna (PSTN) cały czas znajduje się w tendencji spadkowej w większości krajów.

- Na rynkach, na których udział telefonii mobilnej jest wysoki, jej operatorzy odnotowują stagnację wzrostu przychodów bądź ich spadek.

- W krajach o niskim lub średnim przychodzie na użytkownika (ARPU) zwalnia wzrost telefonii mobilnej.

- Dla operatorów telekomunikacyjnych wyzwaniem stają się dostawcy usług over-the-top (OTT), czyli komunikatory, portale społecznościowe itd.

- Wprawdzie wciąż rośnie popyt na usługi dostępu do internetu szerokopasmowego oraz rośnie ilość przesyłanych danych i użytkowników, jednak te tendencje nie wpływają na przychody operatorów.

Autorzy raportu podkreślają, że sektor komunikacyjny powinien wprowadzić zmiany w modelu biznesowym, aby zapewnić sobie dalszy wzrost. Jak stwierdził Bartłomiej Ślawski, dyrektor Sektora Telekomunikacyjnego i Przemysłowego, IBM Polska, "wskaźniki określające przyszłość branży rzucają cień niepewności na dalszy jej rozwój i wymagają od operatorów przygotowania się na alternatywne scenariusze działań".

Według autorów badania możliwe są cztery scenariusze rozwoju branży telekomunikacyjnej w ciągu najbliższych pięciu lat.

Rynek skonsolidowany: ograniczone wydatki konsumentów prowadzą do stagnacji i spadku przychodów. Operatorzy nie zmodyfikowali znacząco swoich usług w obszarze komunikacji głosowej i połączeń, co oznacza, że nie podejmują działań w kierunku dalszego rozwoju. Spadek zaufania inwestorów w sektorze telekomunikacyjnym wywołuje kryzysy gotówkowe i powoduje konsolidację branży.

Wstrząs rynku: przedłużający się kryzys gospodarczy doprowadził operatorów do rozbicia aktywów na niezależne jednostki biznesowe o różnych profilach zwrotu z inwestycji; tworzą się silne marki detaliczne, które łączą pakiety usług ze zdezintegrowanych jednostek. Rynek jest dalej regulowany, zaś rząd, władze lokalne, alternatywni dostawcy (np. spółdzielnie mieszkaniowe czy przedsiębiorstwa użyteczności publicznej) inwestują w ultra-szybkie usługi szerokopasmowe, podczas gdy prywatne inwestycje w infrastrukturę ograniczają się tylko do gęsto zaludnionych obszarów.

Starcie gigantów: dostawcy usług konsolidują się, współpracują i zawierają sojusze, aby sprostać konkurencji z dostawcami usług over-the-top (OTT) i producentami sieci i sprzętu, które przyczyniają się do rozbudowy zasięgu świadczenia usług komunikacyjnych. Tacy dostawcy rozwijają swoje rynki w obszarze na przykład inteligentnych sieci i usług e-zdrowia, dostarczając w tym celu pakiety połączeń typu end-to-end. Firmy telekomunikacyjne budują portfele usług sieciowych typu premium i poprawiają standardy treści elektronicznych w celu zwiększenia wartości dodanej dla klienta.

Bazar idei: Bariery pomiędzy dostawcami OTT i dostawcami sieci zacierają się wraz z otwieraniem się rynku dzięki odpowiednim regulacjom, technologii i konkurencyjności. Dzięki powszechnej i otwartej infrastrukturze dostępowej, łączność z każdą osobą i obiektem staje się nieograniczona.

Zdaniem autorów badania IBM Telco 2015, dla branży telekomunikacyjnej najkorzystniejszy byłby scenariusz "starcie gigantów" lub "bazar idei". Obydwa wiążą się ze zwiększeniem współpracy w globalnej skali z dostawcami OTT. Rola dostawców usług może wzrosnąć dzięki nowym modelom biznesowym np. w sektorze ochrony zdrowia, inteligentnych sieci, transportu, handlu detalicznego, bankowości i in.

Raport przedstawia trzy najważniejsze rekomendacje dla sektora telekomunikacyjnego. Pierwsza dotyczy transformacji działalności i optymalizacji, polegających na uproszczeniu działalności biznesu i infrastruktury IT, co pozwoli na zredukowanie kosztów, zwiększenie wydajności oraz wsparcie w procesie transformacji ze starej do nowej generacji infrastruktury i modeli biznesowych.

Drugie zalecenie kładzie nacisk na zarządzanie doświadczeniami klientów: należy wykorzystać narzędzia analityczne do poszerzenia wiedzy na temat klientów. Trzecia rekomendacja sugeruje skoncentrowanie się na wsparciu w zakresie usług. Istotne jest tworzenie i dostarczanie usług oraz ich transformacja, która pomoże w zwiększeniu przychodów i budowaniu nowych modeli biznesowych.

W badaniu IBM Telco 2015 wzięło udział 8 tys. konsumentów i 40. operatorów z całego świata.