Niedawno zdałem sobie sprawę, że istniały one, zanim narodziła się informatyka jako dziedzina. Jeśli za wyznacznik "charakteru informatyka" uznać analityczny umysł, zdolność uogólniania zjawisk w modele, zapał w działaniu i skłonność do kwestionowania status quo, to jaka postać z przeszłości ma te cechy na tyle wyraziste, że dziś uznalibyśmy ją za informatyka?

Myślę, że pierwszym informatykiem był Tukidydes. Kiedy czytam "Wojnę Peloponeską", widzę wyraźnie, że autor z potoku dziejów starannie wyławia fakty, porządkuje je w prawidłowości, a następnie stara się użyć ich do wyjaśnienia dalszych zjawisk. To cechy dobrego analityka biznesowego. Kiedy czytam mowę Peryklesa na grobach Ateńczyków, to myślę sobie, że każdy chciałby mieć Tukidydesa w swoim zespole analityków.

Święty Paweł także był informatykiem. Wielką ideę, w którą uwierzył niczym my w nasze technologie i metodologie, starał się zaszczepić (my powiedzielibyśmy: zaimplementować) w społeczną rzeczywistość. Aktywnie rozpowszechniał ją ponad granicami jako viral; obok, a nawet wbrew strukturom władzy, kwestionując tym samym status quo wygodne dla możnych. Św. Paweł to Linus Torvalds, tylko dwadzieścia wieków wcześniej.

Kolejnym informatykiem w historii był Krzysztof Kolumb. Uwierzył w coś, w co nikt nie wierzył, wykonał mrówczą pracę analityczną, zgromadził argumenty, aż wreszcie sięgnął po venture capitals Ferdynanda i Izabeli otrzymując trzy żaglowce i załogi, które dopłynęły do Nowego Świata. Cudowne dzieci dotcomów to Kolumbowie naszych czasów.

Galileo Galilei, zwany Galileuszem, też był informatykiem. Nie oglądał się na autorytety, nie przesadzał z edukacją, a jak czegoś potrzebował, to tak długo próbował, aż w końcu zrobił. Tak powstała luneta, mikroskop i termometr. Tak zakwestionował przyjęty od wieków dogmat o zależności prędkości spadania od masy. Pierwszym geekiem był niewątpliwie Galileusz.

Pierwszym polskim informatykiem był król Zygmunt August, ostatni z Jagiellonów. Kiedy przeczytać jego pisma widać ustrukturalizowane myślenie i dalekosiężny zamysł oraz doskonałe zrozumienie faktu, że do dobrych rozwiązań trzeba stabilnej i skalowalnej platformy. Rozumiał też znaczenie swobody myślenia dla postępu. Gdyby dziś żył, byłby CIO albo głównym architektem w dużej korporacji.

Wbrew temu, co sądzą niektórzy, nie pojawiliśmy się na świecie wraz z pierwszym komputerem. Byliśmy tu zawsze, obecni z reguły tam, gdzie popychano świat do przodu, setki lat nie tylko przed von Neumannem, ale i przed Leibnizem.