Telewizja z kieszeni
- Adam Urbanek,
- 07.07.2007
Ponad 20-procentowy wzrost wartości rynku urządzeń mobilnych w 2006 r. sprawia, że telefony komórkowe stały się najpopularniejszymi terminalami konsumenckimi. W Polsce można odbierać program telewizyjny na małym ekranie komórki - bez kabla i odbiornika TV, ale do skorzystania ze wszystkich możliwości, jakie udostępnia wchodząca dopiero na rynek telewizja mobilna DVB, jeszcze daleka droga.
Ponad 20-procentowy wzrost wartości rynku urządzeń mobilnych w 2006 r. sprawia, że telefony komórkowe stały się najpopularniejszymi terminalami konsumenckimi. W Polsce można odbierać program telewizyjny na małym ekranie komórki - bez kabla i odbiornika TV, ale do skorzystania ze wszystkich możliwości, jakie udostępnia wchodząca dopiero na rynek telewizja mobilna DVB, jeszcze daleka droga.
Postęp w technologiach bezprzewodowej transmisji powoduje, że rosną oczekiwania odbiorców usług kojarzonych dotąd jedynie z przekazami głosowymi i multimedialnymi. W miarę poszerzania się bezprzewodowego dostępu do treści audiowizualnych (standardowo 1 Mb/s) następują również istotne zmiany w sposobie odbioru i konsumpcji multimedialnej, którym sprzyja zwiększona interaktywność oferowanych przez dostawców treści obrazowych. Równocześnie następuje odchodzenie od klasycznej komunikacji rozsiewczej, w której zawartość i sposób udostępniania treści znajdują się całkowicie pod kontrolą nadawcy, do interaktywnej telewizji mobilnej, gdzie odbiorca sam decyduje o tym, co, kiedy i gdzie chce oglądać na ekranie swojego telefonu komórkowego.
Prognozowana pod koniec tego roku liczba 3 mld użytkowników telefonów komórkowych stanowi ogromny rynek potencjalnych aplikacji nowego typu, z którego nie chcą rezygnować ani operatorzy, ani dostawcy treści multimedialnych. Wdrożenie technologii szerokopasmowych w telefonach trzeciej generacji stało się początkiem procesu znaczących zmian w telekomunikacji, a wiadomo, że uzyskiwane dzisiaj przepływności w terminalach 3,5G sięgające 1,6 (3,6) Mb/s wcale nie są ostateczne.
Popularność atrakcyjnych serwisów multimedialnych, przy jednoczesnym wdrażaniu szybkich technologii komórkowych takich jak HSDPA i HSUPA, stale rośnie. W niedługim czasie jednak przesyłanie i pobieranie muzyki, które przez lata stanowiło lwią część przychodów operatorów, straci na znaczeniu (40% udziału w 2006 r., 36% w 2011 r.), a miejsce to zajmą usługi wideofoniczne, telewizja mobilna oraz gry interaktywne. Według prognoz Strategy Analytics, taki dynamiczny rozwój telewizji mobilnej dopiero się zaczyna: w 2006 r. odnotowano ok. 8 mln użytkowników telewizji mobilnej, a do 2010 r. będzie ich ponad 120 mln.
Strategie emisji i odbioru
Istotą funkcjonowania mobilnej telewizji mTV jest pakietowa obsługa transmisji w strumieniowym ruchu danych, który operuje w czasie rzeczywistym lub pseudorzeczywistym. W nadawanych na żywo multipleksach (pakietach programów) operatorzy mogą przekazywać obraz bądź bezpośrednio z centrum telewizyjnego TV (emisje typu "live"), bądź w różnorodnych pętlach programowych - obejmujących klipy wideo (krótkie emisje) odtwarzane z serwerów w ustalonym porządku. Podstawą obu tych sposobów emisji jest odbiór strumieniowy (streaming), w którym proces odtwarzania sekwencji dokonuje się bez oczekiwania na zakończenie transmisji całego pliku informacyjnego z serwera. Przesyłany w ten sposób obraz jest natychmiast eksponowany na ekranie odbiorcy - bez możliwości jego korekcji za pomocą retransmisji w przypadku błędów. Zdarzające się w trakcie sesji zakłócenia wpływają wtedy na jakość odbioru w postaci przerw, przeskoków, chwilowego zaniku odbioru czy trzasków.
Szereg istniejących obecnie standardów do ekspozycji obrazu telewizyjnego w terminalach komórkowych powoduje, że proces globalnej normalizacji przebiega odrębnie na różnych kontynentach. Do najczęściej spotykanych standardów telewizji mobilnej należą: DVB-H użytkowany na kontynencie europejskim, DMB stosowany w krajach azjatyckich oraz MediaFLO wdrażany na rynku amerykańskim. Mimo tej różnorodności, analitycy zgodnie twierdzą, że telewizja w komórce będzie jedną z najbardziej dochodowych operacji przeprowadzonych w telekomunikacji bezprzewodowej.
Jako pierwsza wystartowała technologia DMB (Digital Multimedia Broadcast), wywodząca się z cyfrowego rozgłaszania sygnałów audio DAB (Digital Audio Broadcast) i promowana przez koncerny koreańskie, w tym głównie LG Electronics (producent pierwszych telefonów wspierających DMB) oraz Samsung Electronics. Prawie jednocześnie w krajach europejskich pojawił się mobilny konkurent telewizyjny w postaci technologii DVB-H (Digital Video Broadcast - Handheld), będący rozszerzeniem koncepcji emisji stacjonarnej telewizji cyfrowej DVB i wspierany przez takich producentów, jak: Motorola, NEC, Nokia, Siemens oraz Sony Ericsson Mobile Communications.
Telewizja mobilna integruje w ten sposób transmisję obrazów kierowaną do poszczególnych odbiorców w sieciach komórkowych (unicast), z modelem rozsiewczym - podobnym do cyfrowej telewizji naziemnej (broadcast) - dostosowanym jednak do odbioru na małych ekranach telefonów komórkowych, komunikatorów PDA, smartfonów czy komputerów przenośnych. Wdrażanie usługi mTV jest konsekwencją postępującej integracji dwóch światów medialnych o charakterze masowym: nadawców telewizji stacjonarnej i operatorów komórkowych. Obydwa podmioty o istotnie odmiennych cechach i podejściu do zagadnień telekomunikacji masowej wytworzyły środowisko konwergentne, w którym dają się wyróżnić dwa kierunki rozwoju: multimedialny przekaz strumieniowy kierowany do tradycyjnych telefonów komórkowych 2G i 3G oraz emitowanie treści obrazowych przez odrębną sieć radiową DVB - wprost do terminali mobilnych, przystosowanych do odbioru obrazów w technologii DVB-T.