Światowy rynek IT czekają poważne zmiany - zapowiadają analitycy Gartnera. Najbardziej powinni się ich obawiać dostawcy usług outsourcingowych.

Raport "Gartner's Top Predictions for IT Organizations and Users, 2007 and Beyond" będzie lekturą obowiązkową we wszystkich firmach zajmujących się outsourcingiem IT. I to lekturą niezbyt miłą. Analitycy przewidują stagnację i spadek liczby dużych kontraktów, a także pojawienie się na rynku nowych dostawców o azjatyckich korzeniach.

Największe zmiany czekają największe firmy outsourcingowe. Gartner zapowiada m.in. spadek ich udziału w rynku z obecnych 43% do 40%. Spadnie także liczba dużych, kompleksowych kontraktów, o wartości przekraczającej 250 mln USD. "Mniejsza liczba wielkich kontraktów i większa konkurencyjność doprowadzi do spadku przychodów i zysków przy podobnej skali zadań" - piszą autorzy raportu. Z tego powodu wzrośnie presja na automatyzację, wirtualizację i standaryzację świadczonych usług. Wielcy dostawcy chętniej będą korzystać z nowoczesnych technologii umożliwiających np. elastyczne zarządzanie mocą obliczeniową, takich jak grid computing. Nadal będą rozwijać także centra usług rozrzucone po całym świecie (offshoring).

Mniejsze, specjalizowane usługi

Spadek liczby dużych kontraktów w ogólnej wartości rynku zostanie przynajmniej częściowo zrekompensowany wzrostem popytu na tzw. selektywny outsourcing. Więcej do powiedzenia na rynku będą mieli więc dostawcy specjalizowanych usług. "Duże przedsiębiorstwa zdały sobie sprawę, że ich rozmiar pozwala często na realizację wielu zadań taniej niż to ma miejsce w przypadku największych dostawców IT" - wyjaśniają przyczyny zmiany analitycy Gartnera. Ich zdaniem będziemy wkrótce świadkami przejmowania z powrotem obsługi niektórych procesów przez wewnętrzne organizacje IT ("selektywnego re-insourcingu"). Kolejną gorzką pigułką dla dostawców może okazać się fala renegocjacji kontraktów outsourcingowych, nawet tych średnioterminowych (np. pięcioletnich). Zdaniem analityków Gartnera rynek rozwija się na tyle szybko, że klienci są dziś skłonni do przeglądu umów outsourcingowych nawet co rok, dwa lata.

Spadek przychodów pochodzących z największych umów zmusi dostawców do konkurencji o rynek małych i średnich przedsiębiorstw. Tam jednak coraz lepiej radzą sobie "nietradycyjni dostawcy usług outsourcingowych". Tak Gartner określa firmy specjalizujące się w dostawie rozwiązań software as a service czy utility computing. Segment małych i średnich odbiorców może okazać się wyzwaniem nie do przyjęcia przez wielu dużych dostawców usług IT, forsujących standaryzację rozwiązań outsourcingowych. W rezultacie tych zmian do 2009 r. z rynku zniknie co najmniej trzech z dziesięciu największych dostawców usług outsourcingu IT - przewiduje Gartner. Upadną, bądź co bardziej prawdopodobne, rozpadną się na kilka mniejszych firm obsługujących nisze geograficzne i rynkowe. Reszta będzie musiała dokonać racjonalizacji portfela klientów na podstawie rzetelnej rachuby kosztów.

Konkurencja z Azji

Ponadto największym dostawcom usług IT rośnie nowy konkurent. W czołowej dwudziestce największych koncernów tego typu do 2010 r. pojawi się co najmniej jedna firma z Azji. A jeśli wziąć pod uwagę tylko firmy świadczące usługi na rynku komercyjnym (bez usług dla administracji), wśród dziesięciu największych firm zajmujących się usługami IT pojawią się dwie firmy z Azji. Kilka azjatyckich firm - przede wszystkim indyjskich, takich jak TCS czy Infosys - już dziś coraz śmielej poczyna sobie na rynku globalnych usług IT. Ich dokonania są z uwagą śledzone przez całą rzeszę innych firm, dla których Azja powoli okazuje się za mała.

"Kształt rynku w krajach Azji i Pacyfiku nie powinien się znacząco zmienić. Przewidujemy jednak zakup jednej ze światowych marek IT przez dostawców takich jak Fujitsu, Wipro, TCS, Infosys czy Satyam" - piszą autorzy raportu. Co godne podkreślenia są w tym zgodni z analitykami z Forrester Research, którzy przewidują, że do końca dekady co najmniej jedna z największych firm IT będzie pochodzić z Indii (pisaliśmy o tym w wywiadzie z Andrew Parkerem, "Kierunek Chiny" w Computerworld 18/2005). Analitycy Gartnera zwracają jednak uwagę, że nowa firma przynajmniej początkowo będzie dysponować niewielkim doświadczeniem w obsłudze globalnych rynków. Nawet najwięksi azjatyccy gracze zwykle mają mocną pozycję przede wszystkim na lokalnym rynku, ewentualnie w krajach ościennych.

Co zatem radzą światowym firmom IT analitycy Gartnera? Przede wszystkim uwzględnienie w strategii obecności azjatyckich firm IT, w niektórych przypadkach wręcz zakup lub partnerstwo z jednym z dostawców z Azji. Głównie po to, aby obsługiwać tamtejsze rynki.

<hr>Dla Computerworld komentuje Sebastian Jakubiak, dyrektor projektów outsourcingowych w HP Polska.

Już rok temu na konferencji Gartnera słyszałem o rychłym końcu outsourcingu strategicznego. Podczas jednego z takich wystąpień wstał przedstawiciel naszego konkurenta i stwierdził, że multisourcing jest ciekawym rynkiem, ale rynek dużych odbiorców wcale się nie zmniejsza. Nasze dane mówią to samo. Zmiany na globalnym rynku z pewnością będą następować. Nie wierzę jednak w ich gwałtowny przebieg. Korzyści z outsourcingu zawsze są rozważane w perspektywie długoterminowej, więc siłą rzeczy wszelkie zmiany następować będą na zasadzie ewolucji. W kraju odczujemy to jeszcze później. Rynek outsourcingu w Polsce a w Europie to dwa odrębne światy. W Polsce wciąż jesteśmy na po-czątku drogi, podczas gdy Europa jest w fazie nasycenia.

Na pewno także u nas dostrzegammniejsze zainteresowanie outsourcingiem strategicznym. Przynajmniej w tym ujęciu klasycznym, w którym dostawca przejmuje duży fragment firmy i restrukturyzujeprocesy. Coraz częściej potencjalni klienci rozważają multisourcing, a więc oddanie komplementarnych obszarów do obsługi kilku różnym firmom. Alternatywnie rozważają alianse strategiczne w oparciu o outsourcing. Są to rozwiązania w większości korzystniejsze z punktu widzenia firmy. Na przeszkodzie w dynamicznym rozwoju tej formy usług staje jednak brak wiedzy o outsourcingu zarówno po stronie klientów, jak i dostawców.