WiMAX kusi obietnicami

WiMAX może znaleźć zastosowanie w systemach korporacyjnych najwcześniej za 2, 3 lata, ale już obecnie warto śledzić rozwój tej technologii i opartej na niej oferty usług.

WiMAX może znaleźć zastosowanie w systemach korporacyjnych najwcześniej za 2, 3 lata, ale już obecnie warto śledzić rozwój tej technologii i opartej na niej oferty usług.

Rynek WiMAX rozwija się szybciej niż jeszcze niedawno można było oczekiwać. Dużą aktywność wykazują nie tylko producenci sprzętu, ale również dostawcy usług. Duże zainteresowanie technologią WiMAX każe przewidywać, że już za kilka lat może ona stać się jedną z najpopularniejszych metod wykorzystywanych do udostępniania szerokopasmowych, radiowych łączy do Internetu, a w niedalekiej perspektywie również poważną konkurencją dla sieci 3G.

Choć WiMAX, a w szczególności jego wersja mobilna IEEE 802.16e, jest technologią niedojrzałą, która musi jeszcze sprawdzić się w masowych zastosowaniach, jej ogromnym atutem ma być względnie niski koszt budowy infrastruktury, a w efekcie również niższe ceny usług. Według obecnych szacunków, w porównaniu z siecią 3G jest to różnica aż 10-krotna (koszt przesłania jednego bita). Oznacza to, że infrastrukturę dostępową mogą budować nie tylko potentaci rynku telekomunikacyjnego, ale również mniejsze firmy. Równocześnie cena usług może być istotnie niższa, co może przyciągnąć wielu klientów i w efekcie przyczynić się do szybkiej i masowej popularyzacji WiMAX.

Obecną sytuację WiMAX można porównać do telefonii komórkowej przed 15 laty, gdy była ona technologią nową, jeszcze niesprawdzoną w masowych zastosowaniach. O aktywnym zainteresowaniu technologią WiMAX świadczy m.in. październikowa konferencja WiMAX World w Bostonie, która przyciągnęła aż 4 tys. uczestników reprezentujących głównie dostawców sprzętu i oprogramowania, operatorów telekomunikacyjnych oraz firmy świadczące usługi dostępowe.

Mobilna przyszłość

Stacjonarna wersja WiMAX (IEEE 802.16d opublikowana pod koniec 2005 r.) już znalazła praktyczne zastosowania (np. komercyjne usługi Netii oraz plany rozwoju sieci przez Exatel i Clearwire w Polsce), ale największe zainteresowanie, zwłaszcza operatorów telekomunikacyjnych, budzi mobilna wersja tego systemu IEEE 802.16e opublikowana w lutym 2006 r. Oferuje ona znacznie wyższą przepustowość w porównaniu z sieciami komórkowymi (nawet do 20 Mb/s). Formalne testy zgodności urządzeń 802.16e ze specyfikacją WiMAX rozpoczną się w styczniu 2007 r., a więc pierwsze certyfikowane produkty pojawią się na rynku najprawdopodobniej w połowie przyszłego roku.

Obecnie dostępne są już stacjonarne (choć przenośne) interfejsy WiMAX w formie samodzielnych urządzeń. Masowa popularyzacja nastąpi jednak dopiero wtedy, gdy pojawią się interfejsy mobilne instalowane w notebookach i telefonach komórkowych. W tym roku dostępne będą tego typu karty PCMCIA, ale za rok Intel zacznie oferować rozwiązania zintegrowane w ramach kolejnej odsłony technologii Centrino. Najprawdopodobniej dopiero wówczas rozpocznie się masowa popularyzacja WiMAX.

Duża aktywność i silne wsparcie dla technologii WiMAX ze strony producentów elementów półprzewodnikowych i sprzętu jest naturalne - daje ona nową szansę na zwiększenie sprzedaży. A jest o co walczyć, wg szacunków wartość rynku WiMAX za kilka lat ma osiągnąć poziom 20-100 mld USD. Nieco trudniejsza jest sytuacja operatorów, zwłaszcza tych którzy już zainwestowali ogromne środki w rozwój sieci 3G.

Na rynku telekomunikacyjnym wciąż pojawiają się nowe firmy próbujące zbić kapitał, oferując nowe usługi i technologie, których nie udostępniają jeszcze potentaci. W efekcie, nawet największe firmy nie są w stanie zahamować popularyzacji WiMAX, choć nie ulega wątpliwości, że mogą ją opóźnić. Zapewne w dłuższym okresie dojdzie do połączenia wszystkich technologii szerokopasmowych w ramach jednego uniwersalnego chipsetu, bo operatorzy mobilni nie odpuszczą szansy wejścia na tworzący się rynek.

Interesy przede wszystkim

Problemy hamujące obecnie implementację WiMAX to przede wszystkim cena sprzętu, której istotne obniżenie zależy od uruchomienia masowej produkcji. To także globalne porozumienia dotyczące roamingu, które, co jednak zasługuje na uwagę, zostaną najprawdopodobniej zawarte już pod koniec tego roku. Na marginesie można spekulować, że przyczyni się to bardziej do obniżenia kosztów roamingu w sieciach komórkowych w UE, niż jakiekolwiek działania administracyjne.

Sprint Nextel we współpracy z Intelem, Motorolą i Samsungiem ogłosił plany uruchomienia w ciągu najbliższego roku ogólnokrajowej sieci WiMAX na terenie USA. Do końca 2008 r. Sprint planuje zainstalowanie w Stanach Zjednoczonych ok. 100 tys. stacji bazowych tej technologii. Będą one instalowane w istniejącej już sieci CDMA EV-DO 1x tego operatora, umożliwiając wybór odpowiedniego kanału transmisji zależnie od aktualnego zasięgu lub usług, z których użytkownik chce skorzystać.

Szacowany koszt przedsięwzięcia jest iście amerykański - ok. 3 mld USD. To jednak wciąż wielokrotnie mniej, niż kosztuje zbudowanie sieci EV-DO o podobnym zasięgu. Mimo wszystko, nie wiadomo w jakim stopniu, a przede wszystkim w jakim tempie oszczędność ta przeniesie się na użytkowników. Plany co do ceny usług nie zostały przez Sprint ujawnione, choć firma sugeruje, że mogą one być na poziomie ok. 20 USD miesięcznie. Kalkulacje prezentowane przez Sprint potwierdzają realność obietnic prezentowanych przez slogan reklamowy Nortel Networks: "trzy razy większa przepustowość za jedną trzecią ceny".

Sprint Nextel traktuje WiMAX nie jako sieć przeznaczoną tylko do transmisji danych, która wciąż jest wykorzystywana przez względnie niewielką liczbę użytkowników, ale bezprzewodowy system umożliwiający odbiór różnego rodzaju usług, również przez elektroniczne urządzenia konsumenckie, jak np. telewizory lub drukarki. Sprint prowadzi rozmowy dotyczące integracji interfejsów WiMAX z producentami popularnej elektroniki domowej. Tego typu rozwiązania umożliwiłyby zaoferowanie szerszego wachlarza usług, który zwiększałby dochody operatora.

Czwarta generacja

Według organizacji WiMAX Forum, WiMAX to technologia czwartej generacji (4G). Umożliwia ona zapewnienie rzeczywistej przepustowości 15 Mb/s w wersji mobilnej i 40 Mb/s w stacjonarnej (przy zasięgu ok. 8 km). Dla porównania, sieci komórkowe oparte na technologii CDMA 1x EV-DO (tzw. technologia 3.5G) mają maksymalną realną prędkość transmisji rzędu 700 Kb/s.

WiMAX jest konkurencją przede wszystkim dla dwóch standardów szerokopasmowej transmisji radiowej. Pierwszy z nich to LTE (Long Term Evolution, nowa wersja UMTS), który został opracowany w ramach organizacji 3GPP jako rozszerzenie WCDMA (Wideband Code Division Multiple Access). Drugi to popularna w Stanach Zjednoczonych technologia CDMA1x EV-DO Revision C, również wywodząca się z 3GPP.

Wszystkie trzy technologie mają wiele wspólnego: są to sieci oparte na protokole IP, wykorzystują technologie OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing), transmisję wielostrumieniową MIMO (Multiple Input Multiple Output) i tzw. inteligentne anteny dynamicznie sterujące wiązkami sygnału radiowego. Choć według deklaracji producentów sprzętu WiMAX nie jest konkurencją dla telefonii głosowej i ma tylko uzupełnić ofertę sieci 3G do transmisji danych, nie ulega wątpliwości, że za 2, 3 lata opinie te stracą aktualność.

John Roese, nowy CTO w Nortel Networks (dawniej pracował w Enterasys Networks) mówi, że implementacja szerokopasmowych sieci dostępowych 4G wkrótce zmieni poglądy odbiorców korporacyjnych na infrastrukturę telekomunikacyjną firm. "Dzisiaj jej podstawowym elementem jest telefon komórkowy, ewentualnie wyposażony w dodatkowe funkcje ułatwiające transmisję danych. Jutro użytkownicy zaczną postrzegać telefony jako logiczne rozszerzenie korporacyjnej infrastruktury IT i aplikacji, które obecnie z zasady działają w wewnętrznej sieci LAN. Tylko okazjonalnie udostępniają one dane na zewnątrz za pośrednictwem kanałów VPN, a w pewnym momencie staną się aplikacjami mobilnymi" - mówi J. Roese.

Wysyp produktów WiMAX

Oprócz potentatów, takich jak Intel, Motorola, Nokia, Nortel, Samsung i kilkunastu innych dużych firm, rozwojem technologii WiMAX zajmuje się obecnie ok. 200 mniejszych dostawców na całym świecie. Już teraz mamy do czynienia z wielkim pasmem premier produktów.

Intel wprowadził na rynek nową generację układów zintegrowanych chipsetów radiowych WiMAX Connection 2250. Są to pierwsze na rynku układy pozwalające na obsługę zarówno stacjonarnych, jak i mobilnych sieci WiMAX we wszystkich przewidzianych dla nich częstotliwościach we wszystkich krajach.

Airspan zaprezentował serię uniwersalnych stacji bazowych HiperMAX, które mogą pracować w różnych pasmach zarezerwowanych dla WiMAX przy wykorzystaniu zarówno techniki FDM (Frequency Division Multiplexing), jak i TDM (Time Division Multiplexing). Interfejsy radiowe tych stacji są sterowane programowo i zależnie od potrzeb umożliwiają ich wykorzystanie do obsługi łączy stacjonarnych lub mobilnych. Stacje bazowe HiperMAX mają się pojawić na rynku na początku przyszłego roku.

Alvarion zapowiada wprowadzenie do sprzedaży za 3 miesiące stacji bazowych BreezeMAX 2300 i 2500 zgodnych ze standardem 802.16e i obsługujących wykorzystywane w USA pasma 2,3-2,5 GHz.

Aperto Networks również zapowiada wsparcie dla mobilnej wersji WiMAX. Firma zamierza wprowadzić do sprzedaży nowe moduły, które po zainstalowaniu w stacjach bazowych PacketMAX 5000 dla łączy stacjonarnych pozwolą na rozszerzenie ich funkcjonalności o obsługę urządzeń zgodnych ze standardem 802.16e.

InfiNet Wireless, rosyjski producent sprzętu WiMAX zapowiada wprowadzenie przed końcem tego roku rodziny urządzeń SkyMAN NG pracujących w pasmach 3,5 GHz oraz 2,5 GHz i wyposażonych zarówno w interfejsy WiMAx, jak i Wi-Fi. Stacje będą mogły obsługiwać różne systemy transmisji - również sieci mesh.

Redline Communications ogłosiła, że jej najważniejszym celem jest przedstawienie pełnego wsparcia dla mobilnej wersji WiMax podczas testów kompatybilności zaplanowanych na luty 2007 r. Podczas ostatnich testów kompatybilności w Maladze Redline jako pierwszy dostawca sprzętu zaprezentował wsparcie dla otwartej specyfikacji interfejsu radiowego OBSAI RF dla stacjonarnych sieci WiMAX. Wykorzystujące ją stacje bazowe SC1000 obsługują też redundancję interfejsów radiowych.

Sequans Communications, producent chipsetów WiMAX, zaprezentował nową generację energooszczędnych układów, które mogą znaleźć zastosowanie w kartach PCI Express, modułach SDIO, USB lub telefonach komórkowych. Oprócz tego firma wprowadziła karty PCMCIA z interfejsami WiMAX pracującymi w paśmie 2,3-2,7 GHz, a na listopad zapowiada premierę modeli działających w pasmie 3,5 GHz.

Stella Doradus, irlandzka firma specjalizująca się w opracowywaniu zaawansowanych konstrukcji antenowych, zaprezentowała anteny Netamorphic pozwalające na siedmiokrotną redukcję interferencji sygnałów pochodzących od innych stacji bazowych. Oprócz tego anteny umożliwiają operatorom zdalne sterowanie ich położeniem, co ma obniżyć koszty operacyjne.

Komercyjny WiMAX w Polsce

Po zakończeniu pilotażowego etapu Netia rozpoczęła we wrześniu br. komercyjną sprzedaż usług wykorzystujących stacjonarną technologię WiMAX w 20 miastach w Polsce. Według przewidywań Netii, w tym roku liczba klientów osiągnie poziom kilku tysięcy, a do końca 2007 r. wzrośnie do kilkudziesięciu tysięcy i sieć ta obejmie zasięgiem 147 miast. Netia WiMAX wykorzystuje technologię firmy Alvarion dostarczoną przez Alcatela. Również Exatel planuje uruchomienie w 2007 r. usług dostępu do Internetu przy wykorzystaniu bezprzewodowej technologii WiMAX, przy czym jej sieć obejmie "jedynie" 37 miast.

Budowę sieci dostępowych w tej technologii planuje w Polsce także amerykańska firma Clearwire. Pierwsze usługi mają być udostępnione w 2007 r. W odróżnieniu od innych instalacji WiMAX w Polsce ma to być sieć nastawiona na masowego użytkownika wykorzystująca gęstą infrastrukturę stacji bazowych. Clearwire była jednym z pierwszych operatorów telekomunikacyjnych koncentrujących się na WiMAX. Obecnie ma ona 165 tys. użytkowników w 34 krajach i sieć obejmującą 375 miast na całym świecie.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200