Jedna stawka

Jednym z kluczowych zagadnień w podatku VAT jest określenie zakresu preferencyjnych stawek. Czy tą samą co sprzęt komputerowy stawką 0% lub 7% mogą być objęte oprogramowanie, montaż, instalacja i szkolenie?

Jednym z kluczowych zagadnień w podatku VAT jest określenie zakresu preferencyjnych stawek. Czy tą samą co sprzęt komputerowy stawką 0% lub 7% mogą być objęte oprogramowanie, montaż, instalacja i szkolenie?

Jedna stawka
Dostawa sprzętu komputerowego opodatkowana jest wszystkimi możliwymi stawkami VAT. Sprzedając szkole zestawy komputerów stacjonarnych wraz z urządzeniami peryferyjnymi, dostawca może pod pewnymi warunkami stosować stawkę zerową. Zestawy komputerowe wraz z urządzeniami peryferyjnymi dla straży pożarnej oraz urządzenia komputerowe do pisma Brairlla dla osób niewidomych objęte są stawką siedmioprocentową. Dostawa sprzętu komputerowego dla innych użytkowników objęta jest z kolei podstawową stawką w wysokości 22%.

Pojawia się zasadnicze pytanie, co wchodzi w cenę sprzedaży (podstawę opodatkowania) takiego zestawu (urządzenia) komputerowego. Czy zestaw ten (pojedyncze urządzenie komputerowe) obejmuje także oprogramowanie, jak również instalację i montaż zestawu (urządzenia) oraz oprogramowania? I czy wszystko to razem może być objęte jednolitą stawką VAT? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy sięgnąć zarówno do przepisów statystycznych (zasad metodycznych kwalifikacji towarów i usług), jak i do przepisów o podatku dochodowym (w kwestiach dotyczących środków trwałych).

Zgodnie z zasadami wymienionymi w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) zespoły i elementy oraz części i akcesoria muszą być traktowane identycznie jak wyroby finalne, w skład których wchodzą. Jednakże dla części i akcesoriów o szczególnym znaczeniu gospodarczym (w tym maszyn, urządzeń, sprzętu transportowego oraz elementów wyposażenia elektrycznego i elektronicznego) utworzone zostały osobne grupy zaszeregowania.

Instalowanie i montaż wyrobu na miejscu przeznaczenia klasyfikuje się w jednym i tym samym grupowaniu co wyrób, łącznie z przeprowadzonym przez tę samą jednostkę rozruchem i szkoleniem personelu w zakresie rutynowych czynności związanych z użytkowaniem i konserwacją zainstalowanego wyrobu. Usługa złożona, składająca się z kombinacji różnych czynności, powinna być tak zaklasyfikowana, jak gdyby składała się z usługi, która nadaje całości zasadniczy charakter.

Systemowe i użytkowe

W myśl obowiązujących przepisów podatkowych, przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT są występujące w obrocie produkty, do których zalicza się towary i usługi. Towary to głównie wyroby finalne, czyli kompletne i gotowe do użytku. Aby zatem pojedyncze urządzenie komputerowe, czy też zestaw komputerowy stanowiły kompletny i zdatny do użytku produkt, muszą posiadać m.in. oprogramowanie systemowe, które pozwoli na ich uruchomienie i umożliwi korzystanie z podstawowych funkcji.

Oprogramowanie systemowe (typu np. Windows) sprzedawane jest zwykle razem z urządzeniem (zestawem) komputerowym, stanowiąc jego element. Wartość urządzenia (zestawu) komputerowego musi zatem zostać powiększona o wartość oprogramowania systemowego, dając w efekcie całkowitą wartość sprzedaży tego urządzenia (zestawu). Do tak ustalonej całkowitej wartości sprzedaży urządzeń komputerowych wraz z oprogramowaniem systemowym należy zatem stosować jednolitą stawkę VAT: 0% przy dostawie dla szkół, 7% - dla straży pożarnej i dla niewidomych, 22% - dla pozostałych użytkowników.

Trzeba jednak podkreślić, że do korzystania z komputera niezbędne jest - poza oprogramowaniem systemowym - także oprogramowanie użytkowe, dotyczące np. nauki języków obcych, prowadzenia biura, prowadzenia ewidencji księgowej, projektowania itp.

Autorskie prawa do użytkowego programu komputerowego lub licencje do korzystania z takiego programu zalicza się w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym do "wartości niematerialnych i prawnych". Stanowią one w rozumieniu ustawy o VAT "usługę" i należą do innej kategorii produktów niż same urządzenia i maszyny, które to w rozumieniu ustawy o VAT stanowią "towar".

W konsekwencji prawa i licencje do użytkowego programu komputerowego mogą stanowić oddzielny od urządzenia (zestawu) komputerowego przedmiot sprzedaży, obrotu, a więc i osobny przedmiot opodatkowania VAT. Opłata za program użytkowy nie będzie wówczas wchodziła w cenę sprzedaży urządzenia (zestawu) komputerowego. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy przepisy określające właściwą stawkę VAT na sprzęt komputerowy wyraźnie wymieniać będą taki produkt, jakim jest oprogramowanie. Dzieje się tak właśnie w przypadku sprzętu komputerowego dostarczanego straży pożarnej.

Czy cena sprzedaży urządzenia (zestawu) komputerowego może objąć jego instalację i montaż? W świetle zasad wynikających z przepisów o podatku dochodowym oraz metody grupowania statystycznego ("instalowanie i montaż wyrobu na miejscu przeznaczenia klasyfikuje się w jednym i tym samym grupowaniu co wyrób") cena sprzedaży urządzenia (zestawu) komputerowego może objąć także koszty jego montażu, instalacji i uruchomienia. Dotyczy to również wartości szkolenia personelu w zakresie rutynowych czynności związanych z użytkowaniem i konserwacją zainstalowanego sprzętu. Koszt tych usług wchodzi więc też do podstawy opodatkowania podatkiem VAT.

Elżbieta Rogala jest autorką wydanej niedawno książki "VAT w informatyce, telekomunikacji i elektronice", Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2006

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200