Inwestycja w lepszą przyszłość

Inwestycje w infrastrukturę teleinformatyczną mogą być dla Podlasia i innych województw Ściany Wschodniej szansą na wyrównanie wielowiekowego zapóźnienia cywilizacyjnego.

Inwestycje w infrastrukturę teleinformatyczną mogą być dla Podlasia i innych województw Ściany Wschodniej szansą na wyrównanie wielowiekowego zapóźnienia cywilizacyjnego.

Inwestycja w lepszą przyszłość
Województwo podlaskie, podobnie jak i reszta województw Ściany Wschodniej, tkwi w wielowiekowym, "pozaborowym" zaniedbaniu infrastrukturalnym. Jest regionem peryferyjnym, dotychczas systematycznie niedoinwestowanym, o zróżnicowanych uwarunkowaniach geograficznych, historycznych i rozwojowych. Dzieli go od reszty kraju - nie wspominając o Unii Europejskiej - znaczny dystans rozwoju cywilizacyjnego. Słaba infrastruktura techniczna i społeczna, niedorozwój sieci transportowej, energetycznej i ochrony środowiska odbijają się na jakości życia społeczności lokalnych. Obraz ekonomicznej sytuacji regionu ściśle koreluje z najniższym w kraju wskaźnikiem atrakcyjności inwestycyjnej, tworząc "błędne koło" niemożliwości wydobycia się na prostą drogę rozwoju. Mała konkurencyjność lokalizacyjna powoduje brak zainteresowania kapitału zagranicznego i krajowego do inwestowania na tym obszarze. Ekonomiści zaniepokojeni są powszechnym tutaj zjawiskiem wyludniania wsi, zwłaszcza terenów trudnodostępnych komunikacyjnie i peryferyjnych w stosunku do stref miejskich.

W stronę cyfrowego urzędu

Dokonujący się na świecie rozwój technologiczny, jako efekt przemian cywilizacyjnych w skali globalnej, wymaga dobrego przygotowania gospodarki do procesu transformacji w kierunku społeczeństwa informacyjnego. Utworzenie województw i decentralizacja uprawnień administracyjnych dały znaczący impuls nowej polityce regionalnej, zwłaszcza dzięki realizacji kontraktów wojewódzkich. Nie bez znaczenia pozostaje tu problem umiejętności działań i zdolności organizacyjnych władz samorządowych, które muszą rozwiązywać trudne dylematy społeczne i gospodarcze na swoim terenie.

Kilka lat temu w podlaskiej strategii rozwoju regionalnego pojawiło się hasło "społeczeństwo informacyjne". Ówczesny zarząd województwa postawił sobie ambitny cel - stworzyć podstawy dla gospodarki opartej na wiedzy - docelowo zbudować na Podlasiu społeczeństwo informacyjne. Ramy koncepcyjne procesu informatyzacji wraz z systemem zarządzania województwem opracowało utworzone w tym celu konsorcjum e-Podlasie. Fundusze w wysokości ok. 5 mln zł, zagwarantowane dzięki porozumieniu ministra nauki, wojewody i marszałka w kontrakcie wojewódzkim, w pierwszej fazie miały wystarczyć na elektroniczną modernizację administracji samorządowej, w kolejnych na budowę portalu samorządowego i sieci rozległej na terenie całego województwa.

Po wyborach samorządowych, jesienią 2002 r., nastąpiły pewne zmiany koncepcji i rozwiązań technicznych, a także odsunięcie konsorcjum e-Podlasie od głównego nurtu prac. Kontynuacja kontraktu w wyniku postępowania przetargowego przypadła w udziale telekomunikacyjno-informatycznemu integratorowi, firmie BIATEL SA. Osiągnięte efekty to: platforma systemowa, portal zewnętrzny i korporacyjny, sieci LAN, sieć VPN, zintegrowany system zarządzania, system samorządowych biuletynów informacji publicznej w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego. Portal "Wrota Podlasia" stał się popularnym i powszechnie uznanym w regionie medium informacyjnym, z kilkoma tysiącami odwiedzin w ciągu doby.

W latach 2003-2004 Urząd Marszałkowski w Białymstoku wraz z kilkunastoma samorządami lokalnymi uczestniczył w projekcie pilotażowym, którego celem było wdrożenie informatycznego systemu udostępnienia społeczeństwu usług publicznych. Portal "Wrota Podlasia" został wyposażony w moduł cyfrowego urzędu. Samorządy uzyskały w ramach tego projektu niezbędne do realizacji zasoby informatyczne w postaci serwerów, stacji roboczych, routerów, aplikacji i szkoleń. Sieć korporacyjna zbudowana na bazie łączy Frame Relay POLPAK Telekomunikacji Polskiej (TP udostępniła sieć nieodpłatnie na potrzeby pilotażu) pozwoliła zestawić wyodrębniony system WAN - stworzyć próbkę "informacyjnego raju".

Zrealizowana w ramach kontraktu platforma serwerowa i bazodanowa, z funkcjonalnym węzłem i bezpiecznym stykiem z Internetem, aplikacja elektronicznego obiegu dokumentów i systemy backoffice pozwoliły uzyskać wiele ciekawych doświadczeń. Nie udało się jednak osiągnąć wszystkich zakładanych rezultatów. Włączenie modułu Cyfrowy Urząd do portalu "Wrota Podlasia" wymagało niezawodnego sposobu autentykacji jego użytkowników, dostępu do rejestru PESEL, co było organizacyjnie i prawnie niemożliwe. Stanowiło to istotną barierę dla produkcyjnego wdrożenia i dalszego rozwoju systemu. Projekt Cyfrowego Urzędu spotkał się jednak z dużym zainteresowaniem wójtów i starostów z regionu podczas zorganizowanej wspólnie z TP w końcu 2004 r. konferencji "Podlasie w drodze do elektronicznego urzędu".

Władze województwa wspólnie z zarządem spółki podpisały list intencyjny o potrzebie budowy wspólnej, regionalnej infrastruktury teleinformatycznej. Niestety, rzeczywistość okazała się brutalna. Koszty utrzymania łączy transmisji danych według stawek ustalonych przez operatora stały się nieosiągalnym marzeniem ubogich samorządów podlaskich. Zgodnie z opinią wyrażoną przez burmistrzów i wójtów urzędów uczestniczących w pilotażu, utrzymanie łączy byłoby nieuzasadnionym i przedwczesnym wydatkiem ze względu na wydłużającą się perspektywę wdrożenia komunikacji elektronicznej, w tym podpisu elektronicznego, nie wspominając o braku dostępu do rejestrów publicznych czy integracji systemów backoffice'owych.

Pozytywnym efektem było przede wszystkim zapoznanie samorządowców z technologią ICT i uświadomienie sobie przez nich znaczenia "nowego". To "nowe" ma już w tym roku szansę realizacji, w związku z zaakceptowanym przez zarząd województwa projektem "wdrożenia elektronicznych usług publicznych dla ludności województwa podlaskiego" w ramach działania 1.5 ZPORR. Do projektu przystąpiło 98 ze 133 jednostek samorządu terytorialnego. Jego wartość wyniesie ok. 28 mln zł.

Priorytet e-rozwoju

Poważnym problemem w tym projekcie jest sprawa wydzierżawienia łączy transmisji danych, stanowiących podstawę udostępnienia zasobów informacyjnych i komunikacji między urzędami. Gros kosztów eksploatacyjnych projektowanych systemów pochłoną w przyszłości łącza teletransmisyjne. Wydatki towarzyszące realizacji projektu w ogromnym stopniu obciążą finansowo jednostki administracji w terenie. Wstępna analiza kosztów utrzymania sieci dla wszystkich jednostek administracji samorządowej w województwie (w tym również szkół, bibliotek, domów kultury itp.) wymaga zaangażowania ok. 10 mln zł w skali roku. 2 mln zł rocznie trzeba by przeznaczyć na zaspokojenie jedynie minimalnych potrzeb na pasmo dedykowane obsłudze elektronicznego urzędu.

Procesy transformacji społecznej i cywilizacyjnej na Podlasiu nie będą jednak skuteczne, jeśli nie zadba się o dynamiczny rozwój infostrad z jednoczesnym upowszechnieniem technologii i usług elektronicznych oraz dostępu do Internetu. Budowa sieci szkieletowych i dystrybucyjnych jest niezbędnym czynnikiem rozwoju tego regionu. Infrastruktura teleinformatyczna to nic innego jak system dróg do przesyłania danych, głosu i obrazu. System taki jest jednak zbyt kosztowny, aby barierę jego użytkowania mogli przekroczyć zwykli obywatele czy mali i średni przedsiębiorcy. Realizacja najlepszych i najbardziej nawet efektywnych aplikacji e-Government nie znajduje wobec tego rozsądnego uzasadnienia, jeśli użytkownicy nie będą w stanie z nich korzystać z powodu kiepskich lub zbyt drogich łączy. Będzie to przypominać sytuację sprzed lat, kiedy budowano parkingi, sklepy czy całe osiedla mieszkaniowe jeszcze przed zbudowaniem ulic i dróg dojazdowych.

Infrastruktura liniowa stanowi ok. 70% kosztów dostarczania Internetu. Należy przyjąć, że w przypadku współfinansowania tego typu inwestycji przez samorząd łatwiej będzie można znaleźć innych inwestorów, którzy zechcą uczestniczyć w rozwoju Internetu na Podlasiu. Szacowany koszt podstawowego szkieletu sieci WAN w województwie może osiągnąć nawet 80 mln zł, natomiast zwrot kosztów tej inwestycji powinien nastąpić stosunkowo szybko, bo w okresie 6-7 lat.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200