Gdyby każda gmina traktowała dostęp do Internetu tak poważnie jak Lubiewo - finalista naszego konkursu Lider Informatyki 2005, to tzw. cyfrowa dziura byłaby już tylko wspomnieniem. Jednak również tam na przeszkodzie dalszego rozwoju stoi słaba infrastruktura telekomunikacyjna.

Lubiewo to niewielka gmina, malowniczo położona wśród Borów Tucholskich, nad wschodnim brzegiem rzeki Brdy i Zalewu Koronowskiego w powiecie tucholskim. Jej mieszkańcy zajmują się głównie rolnictwem. Prawie połowę powierzchni gminy zajmują użytki rolne. Część osób utrzymuje się z agroturystyki. Lasy zajmują prawie drugą połowę powierzchni gminy. Jest jeszcze 21 jezior. W samym Lubiewie mieszka tysiąc osób, a na terenie całej gminy niecałe 6 tysięcy.

Urząd Gminy w Lubiewie należy do najlepiej zinformatyzowanych urzędów administracji publicznej w powiecie tucholskim. W ub.r. znalazł się wśród finalistów organizowanego przez naszą redakcję konkursu Lider Informatyki. "Samorząd to służba społeczności lokalnej. Jeżeli mamy tę służbę dobrze wykonywać, to musimy iść z duchem czasu. A dzisiaj to właśnie techniki informacyjne wyznaczają w głównej mierze kierunki rozwoju. Chcemy za nimi podążać" - przekonuje Michał Skałecki, wójt gminy.

Wszyscy pracownicy urzędu posiadają dostęp do komputerów i wszyscy mogą jednocześnie na nich pracować. Są szkoleni w obsłudze sprzętu komputerowego, dzięki czemu posiadają duże umiejętności w tym zakresie. W budynku urzędu znajduje się sieć komputerowa. Funkcjonują w niej programy wspomagające zarządzanie gminą i pracę urzędu (kadry i płace, podatki, budżet, planowanie, Płatnik, Pomost, świadczenia rodzinne, obsługa przetargów, informacja prawna). Urząd w Lubiewie jest jedynym urzędem gminnym w powiecie tucholskim, który posiada okablowanie strukturalne - w siedzibie urzędu i budynku ośrodka pomocy społecznej.

Od 1999 r. funkcjonuje internetowa witryna gminy (http://www.lubiewo.las.pl ). "Dla ludzi w gminie najważniejsze są sprawy związane z codziennym funkcjonowaniem społeczności lokalnej i pracą urzędu" - mówi wójt Skałecki. Coraz większą popularnością cieszą się dostępne przez Internet karty usług zawierające opisy procedur załatwiania poszczególnych spraw oraz wzory wniosków. Za pośrednictwem gminnego BIP-u można również sprawdzać stan załatwiania sprawy w urzędzie. Trwają przygotowania do wdrożenia systemu kancelaryjnego, który będzie umożliwiał w pełni elektroniczną obsługę interesantów. Przyjęto założenie, że w niedalekiej przyszłości większość usług związanych z funkcjonowaniem urzędu będzie miało charakter interaktywny.

Grunt to wiedza

Za informatyzację w Urzędzie Gminy Lubiewo odpowiada od początku, czyli od 1995 r., Łucja Koniarska, zajmując się jednocześnie ewidencją ludności, wydawaniem dowodów osobistych oraz Urzędem Stanu Cywilnego. Lubiewski urząd jest jedynym gminnym urzędem w powiecie tucholskim, który zatrudnia informatyka z wyższym wykształceniem. Projekty techniczne potrzebne do budowy sieci komputerowej i systemu informatycznego w Urzędzie Gminy powstawały jako część prac zaliczeniowych i pracy dyplomowej Łucji Koniarskiej, przy wnikliwej konsultacji wykładowców Wyższej Szkoły Informatyki w Łodzi - Wydział Zamiejscowy w Bydgoszczy oraz Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy. "Małe gminy, do których należy również Lubiewo, mają ograniczone środki na inwestycje związane z e-government. Realizowane są zazwyczaj tylko te zadania, które są wymuszane przepisami prawa. Wykorzystujemy więc wszystkie nadarzające się możliwości, by zrobić jak najwięcej" - tłumaczy Łucja Koniarska.

Jej zdaniem, zastosowanie narzędzi informatycznych przynosi Urzędowi Gminy wiele korzyści. Pozwala np. na bieżące śledzenie wydatków budżetowych. W tym roku nastąpi zintegrowanie systemu planowania i obsługi budżetu z systemem podatków. "Wówczas będzie można na bieżąco kontrolować nie tylko wydatki, ale też i wpływy do budżetu" - przekonuje Łucja Koniarska.

Droga Ikonka

Efektywna realizacja założeń elektronicznej administracji nie będzie jednak możliwa bez stworzenia warunków do ich wykorzystania. Trudną do przezwyciężenia przez władze gminy barierą w rozwoju usług elektronicznych jest słaba infrastruktura telekomunikacyjna. Brak warunków do swobodnego dostępu przez mieszkańców do Internetu utrudnia zastosowanie nowych technologii, blokuje możliwości korzystania z nowych rozwiązań. Ludzie są zainteresowani dostępem do zasobów sieciowych, ale nie mają możliwości realizacji w pełni swoich potrzeb. Jedyne łącza, z jakich można w niektórych miejscach skorzystać, to łącza Telekomunikacji Polskiej. Sieć TP nie zaspokaja jednak w pełni potrzeb społeczności lokalnej, brakuje np. możliwości skorzystania z Neostrady.

Dużym powodzeniem cieszą się publiczne punkty dostępu do Internetu. Jest ich na terenie gminy Lubiewo cztery. Zlokalizowane są w szkołach i bibliotekach. Przychodzą do nich zarówno uczniowie, jak i starsi mieszkańcy. Dwa z nich zostały zrealizowane w ramach programu "Ikonka". Władze gminy zabiegają o umiejscowienie na jej terenie kolejnych punktów "Ikonki". Nawet mimo tego, że za realizowane w nich połączenia internetowe muszą płacić Telekomunikacji Polskiej po standardowych, komercyjnych stawkach.

Być może sytuacja poprawi się, gdy w Tucholi powstanie węzeł Kujawsko-Pomorskiej Sieci Informacyjnej. Wszyscy bardzo na to liczą i wiążą z tym duże nadzieje. Niedaleko Lubiewa ma przechodzić światłowód KPSI. Są plany, aby sygnał z niego rozprowadzić na całą gminę drogą radiową. Wtedy mieszkańcy uzyskaliby możliwość szerokopasmowego dostępu do Internetu. W sieci mogłyby działać także wszystkie gminne jednostki i instytucje. Gmina planuje skorzystać z dostępnego w ramach KPSI modułu elektronicznej administracji. "Małe gminy nie mają zbyt wielu środków na realizację takich zadań samodzielnie, celowe jest więc przystępowanie do takich wspólnych rozwiązań" - mówi Łucja Koniarska. W planach jest stworzenie Sieci Informacyjnej Gminy Lubiewo. Dzisiaj już działa Gminne Centrum Informacji.

"Istnieje duża społeczna potrzeba posiadania Internetu przez naszych mieszkańców. To bardzo dobre podłoże do upowszechnienia usług elektronicznych, gdy zaistnieją w pełni możliwości skorzystania z nich" - przekonuje Łucja Koniarska. Dlatego już dzisiaj trzeba tworzyć bazę do zaspokojenia tych potrzeb.