Do końca świata i jeden dzień dłużej

Nie zbudujemy systemu zarządzania kryzysowego w takim tempie, jaki proponuje polski rząd. Nie działa ani telefon 112, ani służby ratunkowe nie posługują się łącznością specjalną w systemie TETRA. Nadzieja w samorządach, że przestaną się oglądać na rząd i wezmą sprawy w swoje ręce.

Nie zbudujemy systemu zarządzania kryzysowego w takim tempie, jaki proponuje polski rząd. Nie działa ani telefon 112, ani służby ratunkowe nie posługują się łącznością specjalną w systemie TETRA. Nadzieja w samorządach, że przestaną się oglądać na rząd i wezmą sprawy w swoje ręce.

Od grudnia 2003 r. w podmadryckim Pozuelo de Alarcón działa nowoczesne Centrum 112. To efekt porozumienia dwóch samorządowych instytucji: Servicio De Asistencia Municipal De Urgencia Y Rescate - Samur Protección Civil oraz Madrid 112. Dzięki temu nastąpiła integracja zarządzania kryzysowego w stolicy Hiszpanii i na jej obszarze metropolitarnym. W siedzibie Madrid 112 ratownicy z Samur umieścili wysoko wydajny serwer, który zabezpiecza program do zarządzania zasobami wraz z transmisją komunikatów poprzez system TETRA. Tenże serwer wymienia również informacje z systemem Madrid 112. Za sprawne działanie systemu informatycznego odpowiada Miejskie Centrum Informatyczne Urzędu Miasta Madryt.

Miejska TETRA

Rozwiązanie to sprawdziło się podczas zamachów terrorystycznych z 11 marca 2004 r. Wówczas okazało się jak ważna jest niezależna sieć łączności kryzysowej. W ocenie Javiera Quiroga, szefa miejskich służb medycznych, TETRA pozwoliła przeprowadzić sprawną akcję ratunkową. Sieć telefonii komórkowej nie poradziła sobie z tą sytuacją wskutek przeciążenia.

Ponad rok później podczas ataku bombowego w Londynie technologii TETRA (a dokładnie systemu Airwave dostarczonego przez Motorolę) używała większość sił policyjnych, w tym Brytyjska Policja Transportowa, odpowiedzialna za bezpieczeństwo kolei i metra, która pierwsza znalazła się na miejscu zamachów. System TETRA przez cały czas prowadzenia akcji pozostał operacyjny i w pełni funkcjonalny, podczas gdy inne, publiczne systemy łączności zawodziły. Dziennik Guardian przytacza wypowiedź Andy Trottera, zastępcy komendanta Brytyjskiej Policji Transportowej, o tym jak na stacje metra Russell Square i King Cross wysłano mobilne zespoły Airwave, które umieściły w tunelach nadajniki, aby tego systemu łączności można było używać również pod ziemią. Airwave służy też w brytyjskim pogotowiu i straży pożarnej.

Kiedy w Polsce?

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne (MPK) we Wrocławiu korzysta z łączności w systemie TETRA od 2002 r. Zdaniem Emila Żółtogórskiego, kierownika działu informatyki, trudno mówić, czy 10 mln zł, które MKP wydało na ten system, już się zwróciło, czy nie. Lepiej podkreślić, że kierowcy i motorniczy czują się bezpieczniej na ulicach miasta. Operator w MPK ma kontakt z każdym autobusem i tramwajem, może przyjmować zgłoszenia o sytuacji na drodze od prowadzących oraz powiadamiać policję, straż pożarną i pogotowie ratunkowe.

"Oznacza to, że podstawowym typem połączeń stosowanych w zbudowanym systemie są połączenia grupowe typu jeden do wszystkich, w których jeden abonent transmituje, zaś wielu abonentów słucha" - wyjaśnia Emil Żółtogórski. Nie ma możliwości porozumiewania się między pojazdami, za pomocą komunikatów SDS, czyli SMS. Rozwiązanie takie umożliwia dyspozytorowi kontrolującemu pracę poszczególnego typu pojazdów prowadzenie stałego nasłuchu rozmów. "Należy zaznaczyć, że kierowcy pogotowia technicznego i dźwigowego mogą prowadzić rozmowy indywidualne jedynie z innymi służbami, natomiast pojazdy dyspozytorskie ze wszystkimi pojazdami i mają prawo do zewnętrznych połączeń" - dodaje.

Na początku w 2003 r. system obsługiwał 618 urządzeń końcowych i był wykorzystywany głównie przez pojazdy MPK, Straż Miejską Wrocławia, Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego oraz Wydział Transportu Urzędu Miejskiego. W 2004 r. MPK dokupiło 111 urządzeń, a w 2005 r. podmioty związane z gminą Wrocław i Strażą Miejską zwiększyły liczbę radiotelefonów do 319. Również w tym roku do systemu zostały włączone straż pożarna i pogotowie ratunkowe. Jednocześnie został uruchomiony system pomiaru poziomu wody na Odrze i system sterowania syrenami alarmowymi, co pozwoliło wykorzystać możliwości systemu w zakresie transmisji danych.

Wrocławski - a także analogiczny gdański system TETRA (oba wdrożone przez Emax) - wykorzystują tzw. częstotliwość cywilną, czyli 425 MHz. Natomiast tzw. policyjna TETRA, proponowana w programie offsetowym przez konsorcjum TETRA Polska, działa na częstotliwości 380 MHz. W konsekwencji samorządowe służby zarządzania kryzysowego nie mogą wprost współdziałać z policją. Ma to daleko idące reperkusje dla całego programu TETRA w Polsce.

"Od kiedy rząd rozważa budowę systemu TETRA w ramach programu offsetowego, samorządy wstrzymały jakiekolwiek inwestycje w tej dziedzinie" - mówi Piotr Staniszewski, dyrektor handlowy sektora publicznego w Grupie Emax.

Przyjęły one założenie, że ich służby zarządzania kryzysowego zostaną odgórnie i bezkosztowo włączone do systemu TETRA. Jednakże doświadczenia wrocławskie i gdańskie z cywilnymi częstotliwościami łączności trunkingowej i brak decyzji ze strony rządu, co dalej z systemem TETRA wskazują, że samorządy znowu wezmą sprawy w swoje ręce. Przy tym, że koszty budowy miejskiego systemu łączności specjalnej rzędu 15, 20 mln zł, można by zmniejszyć gdyby infrastrukturę współdzieliły wszystkie służby miejskie, nie tylko te odpowiedzialne za bezpieczeństwo, ale także komunalne, czy komunikacyjne.

TETRA na wiosnę

Nie zmienia to faktu, że wciąż nie została przez rząd podjęta decyzja, w jaki sposób budujemy system TETRA. "Wydaje się zasadne, aby dzisiaj ponownie przeanalizować stan łączności specjalnej w Polsce i na tym tle opracować zasady tworzenia łączności kryzysowej. Natomiast sposób jej finansowania - w ramach offsetu czy też za pieniądze budżetowe w przetargu - rząd ma określić do końca lutego, biorąc pod uwagę racje ekonomiczne, technologiczne, społeczne i polityczne" - wyjaśnia Grzegorz Bliźniuk, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji. Słowem będziemy dalej czekać do końca świata i dzień dłużej na nowoczesną łączność kryzysową, aż nastąpi ten dzień próby, kiedy znowu się okaże mądry Polak po szkodzie.

780 kontraktów na TETRĘ

Ogólnokrajowe sieci TETRA są eksploatowane przez służby bezpieczeństwa publicznego w Wlk. Brytanii (3500 stacji bazowych i ponad 150 tys. użytkowników), Holandii, Belgii, Finlandii i Islandii. Aktualnie budowa sieci ogólnokrajowych prowadzona jest w Austrii, Szwecji i na Węgrzech. Proces wyłaniania dostawcy jest w toku w Niemczech i w Norwegii, a ogłoszenie przetargów oczekiwane jest w Estonii i na Litwie. Decyzję o wprowadzeniu systemu TETRA podjęły również rządy innych krajów europejskich, m.in. Włoch, Danii, Portugalii, Irlandii. Do tej pory zawarto łącznie ponad 780 kontraktów na dostawy systemów lub urządzeń TETRA w 77 krajach świata, z czego ok. 45% stanowią kontrakty związane z sektorem służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200