Aplikacje ze strumienia

Dostęp do aplikacji w trybie klient serwer rodzi problemy z aktualizacją oprogramowania, zaś dostęp w trybie terminalowym uniemożliwia pracę offline. Technologia strumieniowego dostarczania aplikacji to ''trzecia droga''.

Dostęp do aplikacji w trybie klient serwer rodzi problemy z aktualizacją oprogramowania, zaś dostęp w trybie terminalowym uniemożliwia pracę offline. Technologia strumieniowego dostarczania aplikacji to 'trzecia droga'.

Automatyczna dystrybucja oprogramowania ASD (Automated Software Distribution) i aktualizacji to gorący temat, ale na horyzoncie pojawiają się już nowe, idące jeszcze dalej idee - technologie dostarczania w czasie rzeczywistym aplikacji, a nawet systemu operacyjnego. Najnowsze propozycje idą w kierunku uruchamiania w czasie rzeczywistym tylko tych funkcji aplikacji, które w danej chwili są potrzebne użytkownikowi komputera lub terminala. Tego typu rozwiązania są określane po angielsku jako Application Streaming Technology (AST).

Z punktu widzenia użytkownika systemy zgodne z ideą AST oferują funkcjonalność podobną do systemów terminalowych, takich jak Microsoft Terminal Services lub Citrix Systems Presentation Server, ale ich ważną zaletą są znacznie mniejsze wymagania na moc przetwarzania serwerów. Technika AST opiera się na dwóch podstawowych założeniach. Po pierwsze, warunkiem jej powodzenia jest wysoka przepustowość sieci LAN/WAN, która systematycznie rośnie i nie jest wąskim gardłem systemu IT, a po drugie, uruchomienie typowych funkcji systemu i aplikacji nie wymaga dostępu do wszystkich jej komponentów od razu. Aby uruchomić pożądaną funkcjonalność, wystarcza z reguły zaledwie 10-15% ogólnej liczby bibliotek.

W odróżnieniu od systemu terminalowego, architektura AST nie przewiduje uruchamiania aplikacji klienckich na dedykowanym serwerze i przesyłania ekranów do terminala graficznego. Do komputera/terminala przesyłane są binaria aplikacji, które są następnie uruchamiane. Oczywiście, przesyłanie wszystkich elementów środowiska uruchomieniowego - systemu i aplikacji - do wielu użytkowników w krótkim czasie wymagałoby inwestycji w sieci, które zmniejszałyby potencjalne korzyści z zastosowania modelu AST (o czym niżej). Sukces AST zależy więc w największym stopniu od umiejętnej modularyzacji aplikacji oraz harmonogramowania przesyłania jej komponentów do komputera użytkownika.

Na rynku dostępnych jest już przynajmniej kilkanaście, różniących się funkcjonalnością rozwiązań AST. Są one opracowywane i sprzedawane najczęściej przez nowe względnie małe firmy. Nową techniką zaczęły się jednak interesować także i duzi producenci z branży IT, widząc w niej szansę na przezwyciężenie problemów napotykanych przez firmy, które wymagają łatwego, scentralizowanego udostępniania aplikacji, jednak bez narzutu w postaci serwerów terminalowych i braku możliwości pracy offline.

Dysk dostarczany przez sieć

Neoware Systems zaprezentowała ostatnio Image Manager - oprogramowanie oparte na technologii francuskiej firmy Ardence przejętej przez Neoware w kwietniu br. Umożliwia ono dostarczanie do terminali zarówno systemu operacyjnego, jak i aplikacji. Ardence opracowała system umożliwiający przekazywanie kompletnych obrazów partycji zawierających elementy systemu Windows i zestaw zdefiniowanych wcześniej przez administratora programów użytkowych.

Wirtualne środowisko tworzone przez Neoware Image Manager redukuje liczbę niezbędnych obrazów aplikacji, umożliwiając uruchamianie tych samych programów na różnych platformach Windows, o ile tylko zawierają one standardowe sterowniki. Wciąż jednak administrator systemu musi tworzyć oddzielne obrazy aplikacji, jeśli wykorzystuje ona nietypowe, specjalne sterowniki lub też jeśli zestaw dostarczanych użytkownikowi aplikacji jest zmieniany.

Softricity i Stream Theory

Niektórzy producenci, jak Softricity czy Stream Theory, oferują systemy tworzące pełne, wirtualne środowisko do uruchamiania aplikacji, które udostępnia izolowane wpisy do rejestru systemowego i biblioteki DLL (Dynamic Link Library) bez wprowadzania stałych zmian w konfiguracji systemu Windows. Zapobiega to m.in. konfliktom wywoływanym przez różne aplikacje i ogranicza potrzebę testowania działania aplikacji w środowisku produkcyjnym.

Softricity opracowała oprogramowanie SoftGrid, które zawiera mechanizmy rejestracji wszystkich zmian w systemie operacyjnym wprowadzanych podczas instalacji aplikacji. Zmiany te są zapisywane w wirtualnym środowisku dostarczanym użytkownikowi wraz z aplikacją. Umożliwiają jej uruchamianie bez konieczności trwałej modyfikacji systemu, a po zamknięciu sesji są usuwane. W efekcie, po zalogowaniu użytkownik może uruchomić własny zestaw aplikacji i odpowiednio skonfigurowany system niezależnie od tego, z którego komputera w firmie aktualnie korzysta.

Nie znaczy to wszakże, że SoftGrid jest systemem w pełni uniwersalnym. Oprogramowanie nie umożliwia wirtualizacji każdej aplikacji. Problem ten dotyczy przede wszystkim pakietów zawierających skomplikowane mechanizmy współpracy i wymiany danych, jak np. Microsoft Office. Według przedstawicieli firmy, najnowsza wersja SoftGrid obsługuje wszystkie programy Office z wyjątkiem usług NT Services.

Natomiast Stream Theory opracowała AppExpress - oprogramowanie do wirtualizacji środowiska aplikacyjnego. W przeciwieństwie do rozwiązania SoftGrid, AppExpress umożliwia administratorowi systemu określenie, które biblioteki DLL mają być uruchamiane.

AppExpress nie pozwala jednak na jednoczesną pracę niektórych niezgodnych aplikacji, np. Oracle i Microsoft Office, co dopuszcza SoftGrid.

Tego typu oprogramowanie może też współpracować z systemami terminalowymi, jak Microsoft Terminal Services lub Citrix Presentation Server, upraszczając ich konfigurację tam, gdzie niezgodność aplikacji wymagała dotąd instalacji wielu niezależnych serwerów - wirtualne środowiska w znacznym stopniu eliminują ten problem.

Wspólnymi siłami

Softricity i Tacit Networks nawiązały współpracę, której efektem jest oferta systemu umożliwiającego zdalny dostęp do wirtualnych aplikacji dostarczanych przez centralny serwer przedsiębiorstwa. System został zbudowany na podstawie technologii obu wymienionych firm.

Softricity opracowuje aplikacje do wirtualizacji oprogramowania uruchamianego w komputerach PC pracujących pod kontrolą Windows. Oprogramowanie przesyła do zdalnych użytkowników tylko te elementy kodu, które są niezbędne do realizacji pożądanych przez nich funkcji, a aplikacje są zapisywane w bezpiecznym, izolowanym obszarze pamięci podręcznej.

Natomiast Tacit Networks jest producentem oprogramowania do optymalizacji i akceleracji przesyłania danych w sieciach rozległych. Połączenie tych dwóch technologii ma umożliwić dostęp w czasie rzeczywistym do aplikacji Windows zainstalowanych w centralnym serwerze tak, jakby były one uruchamiane na lokalnym komputerze. Dodatkowo administratorzy IT będą mogli jednocześnie synchronizować aplikacje dostarczane do wielu odległych oddziałów firmy, zapewniając szybką aktualizację i instalację ważnych poprawek. Efektywność działania systemu wynika m.in. z tego, że ostatnio lub najczęściej używane aplikacje są przechowywane w pamięci podręcznej urządzeń Tacit Networks.

Strategia Citrix

Według Marka Templetona, prezesa Citrix Systems, najważniejsze kierunki rozwoju technologii zdalnego dostępu do oprogramowania i informacji to: wirtualizacja, optymalizacja i transmisja strumieniowa. Tymczasem większość aplikacji wciąż pracuje w architekturze klient-serwer, choć najszybciej rozwijają się aplikacje WWW, a wyraźnym trendem jest konsolidacja systemów. Jeśli chodzi o oprogramowanie serwerowe, Citrix stoi na stanowisku, że najlepszym rozwiązaniem jest wirtualizacja aplikacji. Najnowsza wersja flagowego pakietu firmy - Citrix Presentation Server została wyposażona w możliwość pracy w systemach 64-bitowych i obsługi 3-krotnie większej niż dotąd liczby użytkowników.

Obecnie Citrix przygotowuje nowe oprogramowanie przeznaczone do pracy pod kontrolą Microsoft Windows Long-horn Server w ramach tzw. programu Project Constellation. Ma ono być wyposażone m.in. w mechanizmy wirtualizacji aplikacji graficznych, funkcje automatycznej rekonfiguracji systemu na żądanie użytkownika oraz rejestracji sesji. Do wspomagania pracy serwerów WWW Citrix oferuje urządzenia WWW NetScaler opracowane przez przejętą przez Citrix w czerwcu br. firmę NetScaler. Są one instalowane "przed" serwerem WWW i zmniejszają jego obciążenie przez optymalizację i agregację żądań HTTP, kompresję danych oraz buforowanie najczęściej żądanych zasobów.

Citrix zamierza w przyszłości wyposażyć programy klienckie w funkcje obsługi strumieniowej transmisji aplikacji opartej na technologii wykorzystywanej do przesyłania wideo (projekt Tarpon). Ma to umożliwić zdalne dostarczanie kompletnego, izolowanego środowiska aplikacyjnego, eliminując występujące obecnie problemy ze zgodnością systemu i programów. Ta wersja strumieniowego dostarczania aplikacji wydaje się najbardziej zaawansowana, jednak w sumie niewiele różni się od standardowych usług terminalowych. Być może zapewni większą elastyczność związaną z udostępnianiem aplikacji z wielu źródeł. Na ostateczne wnioski trzeba jeszcze poczekać.

Strumieniowe dostarczanie aplikacji

Zalety

- oprogramowanie systemowe i aplikacje mogą być zarządzane centralnie, ale inaczej niż w wypadku systemów terminalowych, programy są uruchamiane na lokalnym komputerze

- możliwa jest centralna kontrola licencji i ich efektywne wykorzystanie aplikacji dzięki dostarczaniu ich tylko tym użytkownikom, którzy ich w danym momencie potrzebują

- ponieważ do uruchomienia większości funkcji niezbędne jest załadowanie zaledwie 10-15% kodu systemu OS lub aplikacji, z reguły użytkownik może szybko rozpocząć pracę nawet jeśli proces transmisji oprogramowania nie został zakończony

- niektóre dostępne na rynku systemy umożliwiają wirtualizację parametrów konfiguracji systemu OS, co minimalizuje ryzyko konfliktów z innymi wykorzystywanymi przez użytkownika aplikacjami

Wady

- technologie strumieniowego dostarczania aplikacji są względnie nowe i szybko się zmieniają. Na razie są one rozwijane przede wszystkim przez małe innowacyjne firmy, ale gdy zainteresują się nimi potentaci może to zasadniczo zmienić obraz rynku

- przygotowanie zestawów aplikacji, które mają być zdalnie dostarczane na żądanie użytkownika, może być pracochłonne, jeśli występuje duża liczba programów i ich kombinacji

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200