Rynek wkrótce zostanie zalany układami dwurdzeniowymi, obsługującymi przetwarzanie 64-bitowe i wirtualizację. Aplikacje potrafiące wykorzystać te nowości pojawią się najwcześniej w 2006 r.

Intel wprowadził właśnie na rynek kolejną rodzinę 64-bitowych układów, tym razem są to Xeon MP (kodowe nazwy Potomac i Cranford), przeznaczone dla serwerów wykorzystujących do 8 procesorów. Xeon MP zostały wyposażone w znacznie większą niż dotąd pamięć podręczną - do 8 MB. Towarzyszy im premiera nowego chipsetu E8500 (kodowa nazwa Twin Castle), który jest przystosowany m.in. do obsługi serwerowych procesorów wielordzeniowych, które mają się pojawić na rynku w 2006 r. Wspólnie z procesorami nowy chipset stanowi tzw. platformę Truland.

Kolejne przyspieszenie

Chipset E8500 ma architekturę zmodyfikowaną przede wszystkim pod kątem zwiększenia przepustowości, co wyraża się m.in. tym, że nowa szyna FSB jest taktowana zegarem 667 MHz (dotychczas 400 MHz). Ponadto, kontrolery pamięci i wejścia-wyjścia zostały zmodernizowane, by móc współpracować z procesorami wielordzeniowymi. Platforma Truland wykorzystuje również technologię Demand-based Switching, która pozwala zmienić częstotliwość taktowania w zależności od obciążenia.

Wśród nowych układów Xeon MP znalazły się następujące modele: 2 wersje układu Potomac z zegarami odpowiednio - 3,33 GHz i 3,0 GHz wyposażone w aż 8 MB pamięci podręcznej L3, a także model o częstotliwości 2,83 GHz zawierający 4 MB L3; są też dwa procesory Cranford zawierające 1 MB pamięci cache L2: Xeon MP 3,66 GHz oraz 3,16 GHz. Ceny układów dla odbiorców OEM wynoszą od 772 do 3692 USD.

Serwery wykorzystujące nowe procesory Xeon MP wprowadzają do swoich ofert wszyscy liczący się producenci, w tym Dell, HP, IBM, Unisys. Serwery te mają architekturę przystosowaną do instalacji również układów wielordzeniowych (gdy tylko pojawią się one na rynku). Procesory Xeon MP z dwoma rdzeniami CPU będą dostępne najprawdopodobniej na początku 2006 r.

Perspektywa wprowadzenia procesorów wielordzeniowych może przyczynić się do istotnych modyfikacji struktury sprzedaży różnej klasy serwerów. Na przykład przedstawiciele HP prognozują, że serwery 8-procesorowe, na które popyt już obecnie jest zasadniczo mniejszy niż na maszyny 4-procesorowe i że po pojawieniu się układów 2-rdzeniowych zostaną one zepchnięte na margines rynku. HP już teraz zapowiada wycofanie z oferty 8-procesorowych modeli ProLiant DL740 i DL760. Gdy w 2006 r. pojawią się procesory Xeon MP z 2 rdzeniami, zastąpią je wprowadzane obecnie na rynek 4-procesorowe modele ProLiant 570 i 580.

Na razie dwa w jednym

W drugiej połowie 2005 r. można oczekiwać masowych premier komputerów PC wyposażonych w 2-rdzeniowe procesory Pentium i Athlon.

Podobnie jak w wypadku przetwarzania 64-bitowego, nie należy jednak oczekiwać wysokiego wzrostu wydajności tych maszyn zwłaszcza w wypadku uruchamiania dotychczasowych wersji oprogramowania biurowego lub innych aplikacji nieprzystosowanych do pracy wielowątkowej. Pod tym względem technologia sprzętowa znacząco wyprzedza rynek oprogramowania.

Nie oznacza to jednak, że procesory 2-rdzeniowe nie dadzą korzyści. Nie ulega wątpliwości, że w wielu sytuacjach już obecnie będzie można zauważyć lepszą wydajność systemu - gdy jednocześnie uruchomionych zostanie kilka aplikacji, jak np. zapis na CD/DVD i skanowanie antywirusowe. Oprócz tego niektóre programy dostępne na rynku od dawna wykorzystują możliwości przetwarzania wielowątkowego, jak choćby Adobe Photoshop.

AMD już w lutym zaprezentowała prototyp serwera z 2-rdzeniowym układem Opteron, choć wcześniej - w połowie roku, mają się pojawić komputery PC z tego typu układami Toledo Athlon 64. Natomiast Intel ogłosił "gotowość" do masowej produkcji 2-rdzeniowych wersji Pentium Extreme Edition 840 oraz Pentium D, a Dell zaprezentował prototypowe komputery z tymi układami.

Później będzie więcej

Mówiąc o układach wielordzeniowych nie należy zapominać o zupełnie nowej architekturze opracowanej wspólnie przez IBM, Sony i Toshibę - procesorach o nazwie Cell. Są to układy wyposażone w aż 9 jednostek obliczeniowych (64-bitowy rdzeń PowerPC i osiem dodatkowych CPU, tzw. SPE - Synergistic Processing Elements).

Podstawowym zastosowaniem nowych superwydajnych układów (konstruktorzy mówią o 10-krotnym przyspieszeniu wobec typowego komputera PC) mają być konsole Sony Play Station 3 oraz telewizory cyfrowe Toshiba.

Zdaniem przedstawicieli IBM, nowe układy znajdą jednak więcej zastosowań. Być może staną się podstawą nowych stacji roboczych lub klastrów obliczeniowych symulujących skomplikowane procesy lub służących do wizualizacji. IBM ma doświadczenie i klientów w branżach, takich jak przemysł lotniczy, samochodowy, obronny itp. Masowa produkcja Cell ma ruszyć pod koniec tego roku.

Wirtualna przyszłość

Kilka rdzeni, więcej pamięci podręcznej i przetwarzanie 64-bitowe - to jeszcze nie wszystkie pomysły producentów na zwiększenie wydajności procesorów. AMD zapowiada opublikowanie w kwietniu specyfikacji technologii wirtualizacyjnej Pacifica, która ma umożliwić uruchamianie wielu niezależnych kopii systemu operacyjnego i aplikacji na jednym procesorze Opteron lub Athlon. Układy dla PC i serwerów wykorzystujące tę technologię mają się pojawić w ofercie AMD w drugiej połowie 2006 r. Pacifica ma współpracować z oprogramowaniem Microsoft, VMware oraz XenSource - ta ostatnia firma oferuje na zasadach open source system wirtualizacyjny Xen.

Natomiast Intel, który opracowuje technologię wirtualizacyjną o kodowej nazwie Vanderpool, zamierza zaimplementować ją w procesorach Pentium/Xeon i Itanium jeszcze w tym roku.