Równanie z dwoma niewiadomymi

Negocjacje w sprawie budowy Tetry w ramach offsetu zbliżają się do finału. Pozostały dwie niewiadome: za ile Tetra System Polska zbuduje ten system i czy zgodzi się na to Sejm?

Negocjacje w sprawie budowy Tetry w ramach offsetu zbliżają się do finału. Pozostały dwie niewiadome: za ile Tetra System Polska zbuduje ten system i czy zgodzi się na to Sejm?

Po wycofaniu Rejestru Usług Medycznych z programów zaliczanych do offsetu koncernowi Lockheed Martin - od którego Polska kupuje samoloty wielozadaniowe F-16 - wciąż toczą się dyskusje o losie pozostałych projektów IT w offsecie. Przede wszystkim chodzi o budowę systemu łączności specjalnej Tetra i powiązanego z nim systemu dowodzenia i kierowania C2 (Command & Control). Wśród polityków nie ma jednolitej opinii o systemie Tetra, wycenianym na 700 mln USD (ponad 2,1 mld zł), ściślej rzecz biorąc nie ma zgody co do tego, czy należy go budować w ramach offsetu czy też ogłosić przetarg nieograniczony.

Gorącym zwolennikiem pierwszego rozwiązania jest Leszek Ciećwierz, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, wspierany przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy, nadzorujące programy offsetowe. Za drugim optuje obecna opozycja parlamentarna, którą umacniają w przekonaniu opinie przedstawicieli Urzędu Zamówień Publicznych. UZP wielokrotnie głosił tezę, że o tak wielkich kontraktach należy rozstrzygać wyłącznie w ramach jasnych i przejrzystych procedur przetargowych.

Niektórzy zaś - m.in. poseł Janusz Piechociński (PSL), przewodniczący Sejmowej Komisji Infrastruktury - postulują, aby wykorzystać do stworzenia sieci łączności specjalnej technologię GSM. Podjęliby się tego operatorzy komórkowi w zamian za rezygnację przez państwo z poboru opłat koncesyjnych za UMTS. Miałoby to być tańszym i skuteczniejszym rozwiązaniem niż budowa nowej infrastruktury w technologii proponowanej przez Motorolę.

Milisekundy decydują o życiu

Tymczasem wystarczyłoby kilka prostych pokazów działania systemu Tetra, aby wyeliminować z debaty wątek wykorzystania sieci GSM. Notorycznie zdarza się taka oto sytuacja. Jedziemy samochodem i rozmawiamy przez komórkę. Nic nie wskazuje na to, że za chwilę stracimy połączenie - mamy przecież silny sygnał GSM - a jednak w następnej sekundzie nie słyszymy rozmówcy i następuje zerwanie połączenia. Co się stało? Otóż znaleźliśmy się na styku stacji bazowych dwóch różnych producentów, co w niewyjaśniony sposób powoduje konflikt i konieczność ponownego wybrania numeru. Przypomnijmy sobie również obciążenia sieci GSM w czasie świąt i Nowego Roku. Czy taka sytuacja mogłaby mieć miejsce podczas akcji ratunkowej?

Na nawiązanie połączenia pomiędzy dwiema komórkami trzeba 4-5 s, na dodatek głos jest przekazywany z opóźnieniem. W przypadku systemu Tetra opóźnienie wynosi od 300 do 500 milisekund. Pomimo wprowadzania do komórek technologii Push To Talk Over GSM, wciąż to jest substytut tego, co oferują radiotelefony systemu Tetra. Wśród ich możliwości należy wymienić to, że wywołania alarmowe mają największy priorytet (specjalny przycisk uruchamia natychmiast alarm w centrali), transmisja jest szyfrowana, w radiotelefonach wbudowano odbiorniki GPS, a ich konstrukcja jest odporna na upadki oraz wodo- i ognioodporna. Na dodatek, gdy przestaje działać jedna ze stacji bazowych, uczestnicy akcji nie tracą ze sobą kontaktu, ponieważ radiotelefony łączą się wówczas ze sobą bezpośrednio.

O krok od porozumienia

"Uznaliśmy, że najlepszym rozwiązaniem pod względem ekonomicznym będzie administrowanie systemem Tetra przez służby podległe MSWiA" - wyjaśnia Leszek Ciećwierz. Tak został rozstrzygnięty problem, w jaki sposób spłacać koszty budowy systemu. Pierwotnie opowiadano się za modelem operatorskim, tj. Tetra System Polska - konsorcjum firm Motorola, Prokom, ComputerLand i Exatel - zbuduje ten system i będzie jego operatorem. Za każdy radiotelefon Tetry pobierano by miesięczny abonament w wysokości ok. 150 zł. Łatwo policzyć, że za utrzymanie systemu - przy planowanych 140 tys. użytkownikach - budżet płaciłby 252 mln zł rocznie.

Częściowo wydatki te równoważyłyby oszczędności związane z rezygnacją z ok. 2000 autonomicznych systemów łączności eksploatowanych przez poszczególne służby bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa, które jednocześnie nie zapewniają możliwości współdziałania pomiędzy różnymi służbami. Z eksploatacją każdego z nich wiążą się określone koszty utrzymania, napraw czy rozbudowy. Ponadto ogólnokrajowy system Tetra pozwoliłby ograniczyć używanie telefonii GSM w służbach bezpieczeństwa publicznego, dając oszczędność w budżetach poszczególnych służb. Samodzielna obsługa systemu Tetra przez MSWiA ma jeszcze dodatkowy walor społeczny - zatrudnienie przy jego obsłudze znajdą pracownicy Biura Łączności i Informatyki Komendy Głównej Policji, których znaczną część trzeba byłoby w innym przypadku zwolnić.

Leszek Ciećwierz uważa, że negocjacje z konsorcjum Tetra System Polska zakończą się stosunkowo szybko. Ich wyniki zaś - a zwłaszcza niższy koszt budowy - stanie się dodatkowym argumentem za przyjęciem przez Sejm ustawy o programie wieloletnim budowy systemu Tetra. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych decyzje o wydatkach przekraczające 100 mln zł z budżetu państwa podejmuje się w formie ustawy. Taka ma zostać przedłożona do laski marszałkowskiej jeszcze w tym półroczu. Zapewniał o tym niedawno wiceminister gospodarki Krzysztof Krystowski, nadzorujący realizację programów offsetowych.

Nie jest jednak pewne, czy w gorączce przygotowań do jesiennej kampanii wyborczej opozycja zgodzi się poprzeć projekt, który obarczy wydatkami budżety na lata 2006-2008 przypadające najprawdopodobniej na jej rządy. Tymczasem wymierne korzyści z działania systemu Tetra społeczeństwo zacznie odczuwać w roku wyborczym 2009, a więc laury z zakończenia jego wdrożenia przypisze sobie nowa ekipa rządząca. Małostkowa polityka może więc wziąć górę nad racjonalnymi przesłankami za jak najszybszym rozpoczęciem budowy systemu Tetra.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200