Po co nam miasto?

Miasto to przede wszystkim usługi publiczne, czyli te wszystkie świadczenia, jakie zapewnia ono swoim mieszkańcom. Do tego potrzebne są systemy integrujące jak najwięcej miejskich zasobów informacyjnych.

Miasto to przede wszystkim usługi publiczne, czyli te wszystkie świadczenia, jakie zapewnia ono swoim mieszkańcom. Do tego potrzebne są systemy integrujące jak najwięcej miejskich zasobów informacyjnych.

Miasto ma obowiązek zapewniać swoim mieszkańcom dostęp do oświaty, odpowiada za budowę kanalizacji, koordynuje komunikację miejską, zawiaduje instytucjami kultury, a także pomocy społecznej, prowadzi inwestycje budowlane, dba o komunalne zasoby mieszkaniowe, utrzymuje w porządku zieleń miejską oraz układa chodniki. Niejako przy okazji wydaje różnorodne decyzje administracyjne, jak zezwolenie na wycinkę drzew czy poświadczenie zameldowania.

Dla dużej części mieszkańców zadania miasta są tożsame z działalnością urzędu miejskiego i sprowadzają się do spraw meldunkowych. Tymczasem zarządzanie miastem jest materią niezwykle złożoną, w której poczesne miejsce zajmują systemy integrujące możliwie największą ilość zasobów informacyjnych.

Pomoc społeczna

Aktywność samorządu w obszarze pomocy społecznej stale zyskuje na znaczeniu. Informatyzacja tych usług publicznych skupia się na automatyzowaniu i kontroli przyznawania świadczeń. Najpierw projekt ALSO wprowadził do ośrodków pomocy społecznej oraz urzędów pracy oprogramowanie, które w żaden sposób nie zostało zintegrowane z pozostałymi systemami urzędu. Następnie chaotyczne przekazanie samorządowi zadań z zakresu świadczeń rodzinnych spowodowało, że głównym problemem zarządczym jest samo wypłacenie właściwych świadczeń w określonym prawem terminie. Taki stan rzeczy powoduje, że w obszarze pomocy społecznej prawie nie funkcjonują rozwiązania informatyczne wprowadzające nową jakość w zarządzaniu.

Jednym z nielicznych wyjątków jest wdrożona przez miasto stołeczne Warszawę Internetowa Księga Dotacji. Rozwiązanie to pozwala, działając w tym samym narzędziu, jednocześnie rozpatrywać wnioski o przyznanie dotacji i publikować wyniki każdej operacji w Internecie. Dzięki temu cały proces przyznawania dotacji jest jawny i powszechnie dostępny - od momentu ogłoszenia konkursu, aż do rozliczenia przyznanej dotacji. "Uruchomienie Księgi Dotacji wprowadziło prawdziwy przełom w pracy urzędników. Teraz każda decyzja, a również jej brak, jest natychmiast widoczna w Internecie. Każdy może zobaczyć, kto złożył wniosek i kto otrzymał dotację, a także w jakim terminie wnioski są rozpatrywane przez miasto" - mówi Kazimierz Kuberski, zastępca dyrektora Biura Polityki Społecznej m.st. Warszawy, odpowiedzialny w warszawskim magistracie za wdrożenie Internetowej Księgi Dotacji.

Nie jest to jedyna inicjatywa Biura Polityki Społecznej m.st. Warszawy, związana z wykorzystywaniem nowoczesnych technologii w bieżącej działalności. Program "Daj im przyszłość" zorientowany na tworzenie rodzinnych domów dziecka wsparto bardzo poprawnym z punktu widzenia informatyki portalem internetowym www.dajimprzyszlosc.pl. Są to nieliczne przykłady wykorzystywania nowoczesnych technologii do innych celów niż prosta automatyzacja czynności.

Komunikacja miejska

Ten obszar usług publicznych dotyka głównie mieszkańców miast. Zgodnie z wytycznymi UE komunikacja miejska powinna funkcjonować w miastach powyżej 50 tys. mieszkańców. W Polsce są przykłady (vide: podwarszawskie Łomianki) miast poniżej 20 tys. mieszkańców, w których komunikacja miejska funkcjonuje bardzo sprawnie.

W tym obszarze wykorzystywanie nowoczesnych technologii jest bardzo powszechne. Może dlatego, że cena dobrego autobusu to nieco powyżej kosztów wdrożenia przyzwoitego systemu IT. W obszarze komunikacji można wyróżnić kilka podstawowych obszarów dla systemów informacyjnych.

Jeżeli na trasie wydarzy się coś, co zakłóci ruch pojazdów, dyspozytor musi podjąć decyzję, która: (a) zapewni transport pasażerom oraz (b) spowoduje przejechanie jak najmniejszej liczby dodatkowych kilometrów. Algorytm ten określa się w branży "skracaniem kilometrów". Decyzja zależy od ilości pasażerów jadących i oczekujących (dane te aproksymuje się m.in. na podstawie dnia tygodnia i pory dnia), miejsca zatoru, dostępnych pojazdów (w trasie oraz w zajezdni) i kilkudziesięciu innych czynników. Systemy informacyjne wprowadziły tu całkowicie nową jakość przekładającą się w pełni na oszczędności i jakość świadczonych usług.

Również nowatorski z punktu widzenia zarządzania jest system elektronicznych biletów imiennych, wdrożony m.in. w MPK w Koninie. W biletach takich chodzi nie tyle o wyeliminowanie papieru, ile o zidentyfikowanie strumienia pasażerów, a na podstawie takich danych zoptymalizowanie obsady tras odpowiednimi pojazdami.

Innym zastosowaniem IT w komunikacji miejskiej są systemy identyfikacji pojazdów oparte na technologii bezstykowej. Można je wykorzystywać do kontroli pojazdów w zakresie opuszczania zajezdni bądź też kontroli punktualności. Znana jest anegdota o załodze tramwaju w krakowskim MPK, która zagrożona utratą premii przepchnęła ręcznie zepsuty tramwaj przez bramę, aby system zarejestrował jego wjazd.

Wodociągi i kanalizacja

Od dawna już funkcjonują rozwiązania z pogranicza automatyki i informatyki służące do obsługi i kierowania kluczowymi obszarami działalności. Wodociągi to również ujęcia wody, a kanalizacja to także oczyszczalnie ścieków. Każda z takich instalacji to całkiem spory zakład przemysłowy ze wszystkimi tego konsekwencjami. Można przyjąć, że miejskie przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne, mimo że należą do samorządów, bliższe są sektorowi przemysłowemu.

Obok rozwiązań związanych z automatyką wdrażane są w nich klasyczne rozwiązania klasy ERP. Kompleksowe rozwiązania typu ERP są od wielu lat standardem w przedsiębiorstwach tego typu w Unii Europejskiej. "Podstawowe znaczenie ma tutaj fakt, że nowoczesne systemy ERP, oprócz klasycznego jądra, czyli finansów, kontrolingu, gospodarki magazynowej czy zarządzania remontami i infrastrukturą techniczną, posiadają również dedykowane narzędzia branżowe. Wdrożenie takiego w pełni zintegrowanego systemu zarządzania niesie wiele korzyści biznesowych - od redukcji kosztów, przez usprawnienie przebiegu procesów biznesowych do skrócenia czasu obsługi klienta" - mówi Marcin Halbersztadt, odpowiedzialny za wdrożenia systemów ERP w Siemens.

Kultura i oświata

W obszarze kultury wyróżniają się praktycznie tylko systemy biblioteczne, które udostępniają swoje zasoby w Internecie i pozwalają na zdalną rezerwację woluminów. Pozostałe obszary działalności kulturalnej zdają się nie dostrzegać istnienia ani IT, ani zarządzania jako takiego.

Nie funkcjonuje w Polsce ani jedno rozwiązanie służące do zarządzania oświatą w skali miasta. Istnieją aplikacje obsługujące poszczególne jednostki - szkoły lub przedszkola. Pozwalają one m.in. na zautomatyzowanie układania planu lekcji lub planowanie zastępstw. Niekwestionowanym liderem takich rozwiązań jest wrocławska firma Vulcan. Nadal jednak rynek czeka na rozwiązanie zmieniające jakość zarządzania oświatą.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200