W dniach 24-26 stycznia br. w odbyło się w Warszawie seminarium naukowo-techniczne CASE'91. Impreza miała na celu zapoznanie środowisk naukowych oraz informatyków z administracji państwowej i przedsiębiorstw z najnowocześniejszymi i najbardziej wydajnymi metodami i narzędziami wspomagającymi projektowanie, konstruowanie oraz wdrażanie systemów komputerowych. Współorganizatorami konferencji były: Instytut Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk, Polsko-Francuska Izba Handlowa oraz firmy Arche SQL i Coopers & Lybrand. Konferencję otworzyli członkowie komitetu organizacyjnego: Konrad Makomaski z Arche SQL, który był inicjatorem i duszą całego przedsięwzięcia, prof. Mirosław Dąbrowski (IPI PAN) i Elżbieta Piszczorowicz-Mondra, która koordynowała prace organizacyjne. Odczytano też list od Jeana Zarzeckiego -prezesa Polsko-Francuskiej Izby Handlowej.

Seminarium wzbudziło w polskim środowisku informatycznym bardzo duże zainteresowanie. Ostatecznie wzięło w nim udział 131 osób reprezentujących 65 przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych, wyższych uczelni (34 osoby) i instytucji z administracji państwowej. Opłaty związane z uczestnictwem w seminarium były raczej symboliczne (250 tys. zł), a przedstawiciele uczelni i instytutów naukowych byli z nich zwolnieni. Zainteresowaniu środowiska trudno się dziwić. CASE na naszym rynku to coś zupełnie nowego, a i na świecie pakiety z tej rodziny pojawiły się całkiem niedawno.

Co to jest CASE? Spróbujmy odpowiedzieć na to pytanie, posiłkując się nieco sformułowaniami z wykładu, który otworzył merytoryczną część seminarium: „Pakiety CASE - wyzwania, możliwości, bariery" (S. Wrycza z Uniwersytetu Gdańskiego). Najkrócej i zarazem najbardziej obrazowo można powiedzieć, że CASE jest tym dla informatyków, czym CAD/CAM dla inżynierów. CASE to pakiety systemów informatycznych, które łączą w sobie bogaty dorobek w sferze metodyk tworzenia systemów informatycznych z przyjaznością oprogramowania. Nazwę CASE interpretuje się najczęściej jako skrót: C-omputer A-ided (As-sisted, Automated) Software (System) Engineering.

Pierwsze pakiety, które można by zaliczyć do klasy CASE (tzw. zerowa generacji CASE) wspomagały tylko tworzenie dokumentacji (np. rysowały schematy blokowe). Pierwsze tzw. generatory aplikacji pojawiły się na początku lat 80. Pakiety CASE wspomagać mogą pracę programisty na bardzo różnych etapach pracy. Ideał stanowią oczywiście takie, które wspomagają ją na wszystkich etapach - nazywa się je pakietami zintegrowanymi.

Dzięki stosowaniu pakietów CASE zmniejszyć można pracochłonność i koszt poszczególnych faz w cyklu życia systemu oraz uniknąć wielu błędów. Pakiety te mają przezwyciężyć pewne ograniczenia, obiektywne i subiektywne, z którymi spotykają się twórcy systemów informatycznych na różnych etapach pracy. Jasne, że wspomaganie potrzebne jest najbardziej na tych etapach, które wymagają największego nakładu pracy, są źródłem największej liczby błędów i powodują największe koszty na etapie poprawiania błędów.

Najważniejsze korzyści wynikające ze stosowania pakietów CASE są następujące:

- zwiększenie szybkości tworzenia systemu

- eliminacja rutynowej technicznej pracy projektanta

- wzrost stopnia aprobaty metodyk

- wzrost kreatywności projektantów

- poprawienie dokładności

- tworzenie systemów informatycznych zgodnie z przyjętymi regułami.

Na seminarium omawiano i analizowano z różnych punktów widzenia zjawisko, jakim są pakiety CASE. O naukowym podejściu do rozwoju oprogramowania mówiła dr Linda Hickman z ORACLE Corp, Komercyjne uwarunkowania związane z rozpowszechnianiem pakietów CASE w bardzo interesujący sposób przedstawili Alf Collins i Raymond Bogusławski z firmy Coopers & Lybrand. Były również konkrety. Przedstawiciele ORACLE Corp. przedstawili i zademonstrowali najnowsze oprogramowanie typu CASE: CASETools (warto dodać, że firma ta wprowadziła 90-procentową zniżkę przy sprzedaży pakietów CASE dla polskich wyższych uczelni). BULL przedstawił i zademonstrował swoją metodę ISE. Można też było na stanowisku wystawowym tego przedsiębiorstwa zobaczyć, jak stosuje się pakiety CASE w projekcie polskiego systemu podatkowego POLTAX.

0 metodzie CASE w swojej firmie mówił także Josef Trejbal z Hewletta-Packarda, a AD/Cycle przedstawił Krzysztof Krajewski z IBM. Przedstawione również zostały trzy metody opracowane w firmie SEMA (MERISE, EUROMETHOD 1 S.S.A.D.M.). Niestety na seminarium nie udało się dotrzeć przedstawicielom XEROX-a, którym zabroniono podróżowania samolotami, ze względu na wojnę nad Zatoką Perską.

Organizatorzy CASE'91 postanowili także zaznaczyć swoją obecność w Warszawie w zupełnie inny sposób. Dnia 24 stycznia o godzinie 16.00 w sali Operetki Warszawskiej odbyło się z ich inicjatywy i zorganizowane przez nich widowisko „Dzieci - dzieciom", przeznaczone dla dzieci z wadami słuchu. Jednocześnie komitet organizacyjny CASE'91 zwrócił się do firm i przedsiębiorstw informatycznych o pomoc finansową i rzeczową (sprzęt komputerowy) dla Instytutu Głuchoniemych w Warszawie.

Wszystko wskazuje na to, że będzie również CASE'92. Myśli się także o cyklu szkoleń w zakresie pakietów CASE przeprowadzanych przez przedstawicieli poszczególnych firm w Polsce. Jest szansa, że przynajmniej w tym zakresie Europa nie ucieknie nam za daleko…