Wspólnymi siłami

Poznańskie biblioteki naukowe korzystają z jednego, zintegrowanego systemu informatycznego. Jego obsługą zajmuje się Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych (PFBN).

Poznańskie biblioteki naukowe korzystają z jednego, zintegrowanego systemu informatycznego. Jego obsługą zajmuje się Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych (PFBN).

Z usług Fundacji korzystają obecnie wszystkie biblioteki akademickie (8 głównych i ok. 40 zakładowych), biblioteki instytutów PAN oraz posiadające status bibliotek naukowych: Biblioteka Raczyńskich i Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W sumie obsługują one ok. 100 tys. czytelników. Do ich dyspozycji oddano m.in. bazy danych zawierające 620 tys. opisów bibliograficznych i dostęp do ponad 10 tys. tytułów czasopism w postaci elektronicznej. Wprowadzone zostały jednolite dla wszystkich karty czytelnika, które ułatwiają swobodne korzystanie ze zbiorów różnych instytucji.

Wspólnymi siłami

Krzysztof Ober, główny informatyk w Poznańskiej Fundacji Bibliotek Naukowych

Działalność Fundacji jest finansowana ze składek poznańskich uczelni i organów założycielskich pozostałych bibliotek. Ogólne kierunki rozwoju Fundacji wyznacza Kolegium Programowe, złożone m.in. z dyrektorów bibliotek, a nad zachowaniem odpowiedniego poziomu naukowego czuwa Rada Naukowa, w skład której wchodzą przedstawiciele poznańskiego środowiska naukowego i kulturalnego. Z kolei nad celowością wydawanych funduszy czuwają użytkownicy. Roczne plany zakupów są zatwierdzane przez Radę Fundacji i Zgromadzenie Fundatorów. "Naszym celem strategicznym jest rozbudowa i modernizacja zintegrowanej platformy technologiczno-organizacyjnej do obsługi informacyjnej poznańskiego środowiska naukowego" - wyjaśnia dr inż. Jan Andrzej Nikisch, prezes zarządu PFBN. Systematycznie prowadzone są prace zmierzające do integracji wszystkich elementów platformy, by możliwe było stałe podnoszenie jakości obsługi przy jednoczesnym obniżaniu kosztów eksploatacji. Prowadzenie spójnej, jednolitej dla całego poznańskiego środowiska naukowego, długofalowej polityki w zakresie IT jest ułatwione m.in. dzięki temu, że PFBN jest konsorcjum bibliotecznym posiadającym osobowość prawną. Jego działalność ma w pełni charakter non profit.

Poznańskie biblioteki naukowe wykorzystują zintegrowany system biblioteczny Horizon. Składa się on z modułów: gromadzenia, katalogowania, wydawnictw ciągłych, OPAC (katalog dla czytelników) i udostępniania. System ma zapewnić zdalny dostęp do metadanych dotyczących wszystkich źródeł informacji przechowywanych w poznańskich bibliotekach naukowych oraz możliwość korzystania ze światowych zasobów czasopism naukowych w postaci elektronicznej. Ważnym elementem wspólnej platformy informacyjnej jest Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa (WBC). Służy ona do udostępniania poprzez Internet zbiorów podręczników akademickich i innych materiałów dydaktycznych (skrypty, monografie naukowe itp.) oraz wydawnictw o szczególnej wartości regionalnej i ogólnokulturowej (zabytki piśmiennictwa, dawne wydania dzieł literatury pięknej, nuty, dokumenty dotyczące historii miasta i regionu, statuty stowarzyszeń itp.) pozostających w zbiorach poznańskich bibliotek.

Do tworzenia i prowadzenia Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej wykorzystywane jest oprogramowanie dLibra stworzone w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym. Korzystając z niego każda z bibliotek może udostępniać w Internecie zdigitalizowane zbiory. "Zasoby umieszczone w WBC przewyższają już liczebnie zawartość Polskiej Biblioteki Internetowej, przy nieporównywalnie mniejszych nakładach" - mówi Jan Andrzej Nikisch.

W planach jest też współpraca WBC z bibliotekami publicznymi w całym regionie. W ich zbiorach często znajdują się ciekawe, niedostępne gdzie indziej, nieznane w dużych ośrodkach materiały. "Stawiamy na stworzenie sieci oplatającej cały region, by czerpać z różnych miejsc ciekawe propozycje. Chcemy działać bez ograniczeń, ale zachowując wysoki poziom naukowy" - twierdzi Jan Andrzej Nikisch.

Dzięki zastosowaniu jednolitego oprogramowania zwiększyły się zakres wykorzystania i dostępność istniejących w Poznaniu zbiorów bibliotecznych. Studenci mogą w zasadzie bez ograniczeń korzystać z najbardziej popularnych, najczęściej polecanych przez wykładowców skryptów i podręczników. Poprzez kopie cyfrowe możliwe jest także zapoznanie się z cennymi, unikalnymi dokumentami, które ze względów bezpieczeństwa są udostępniane tylko niewielkiej grupie użytkowników. Kompleksowa komputeryzacja bibliotek skróciła także proces wypożyczeń książek oraz zwiększyła efektywność wyszukiwań. System umożliwia przeglądanie katalogów i zamawianie książek za pomocą dowolnej przeglądarki internetowej. Skróceniu uległ także czas opracowywania zbiorów. Przy tworzeniu katalogów biblioteki korzystają w dużej mierze z opisów utworzonych w innych, funkcjonujących w systemie bibliotekach.

Finalista w kategorii Organizacje użyteczności publicznej

Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych, Poznań

dr inż. Jan Andrzej Nikisch, prezes zarządu

Krzysztof Ober, główny informatyk

Liczba pracowników: 6

Liczba pracowników działu IT: 2

http://www.pfsl.poznan.pl

Wykorzystywane rozwiązania

Horizon (Dynix) - zintegrowany system biblioteczny (gromadzenie, katalogowanie, wydawnictwa ciągłe, katalog, wypożyczalnia i inne);

dLibra (Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe) - obsługa zbiorów cyfrowych;

Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa - udostępnianie w Internecie wybranych zdigitalizowanych zasobów (materiały dydaktyczne, materiały regionalne, muzykalia);

EIFL - dostęp do elektronicznych zbiorów czasopism

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200