W drugiej połowie 2005 r. na rynek trafi nowy system z linii Windows Server. Nie będzie to jednak Longhorn, ale R2 - aktualizacja Windows Server 2003.

Microsoft przedstawił "uniwersalny" harmonogram wprowadzania na rynek nowych wersji Windows przeznaczonych dla serwerów: premiery zupełnie nowych produktów będą się odbywać co 4 lata. Windows Server 2003, ostatnia wersja systemu operacyjnego Microsoft dla serwerów, trafiła na rynek przed rokiem - w kwietniu 2003 r. Longhorn należy się więc spodziewać w okolicach kwietnia 2007 r. Tak przynajmniej twierdzi Microsoft. Analitycy nie dają jednak wiary zapewnieniom przedstawicieli firmy. Gartner np. uważa, że realnym terminem jest dopiero rok 2008.

Ofiary harmonogramu

Analitycy już spekulują, z jakich funkcji i nowych technologii Microsoft będzie musiał zrezygnować, żeby przygotować premierę Longhorn na 2007 r. Rewolucyjność nowego systemu ma być związana z całkowitą reorganizacją interfejsów API. Zaoferuje on nową platformę o nazwie WinFX (pisaliśmy o tym w CW 3/2004). Składają się na nią trzy główne biblioteki: Avalon (warstwa odpowiadająca za wektorowy interfejs użytkownika), Indigo (środowisko zapewniające pewną komunikację w dowolnym środowisku sieciowym i umożliwiające praktyczną realizację wizji architektury SOA - Service Oriented Architecture) oraz WinFS - oparty na NTFS system plików z zaawansowanymi mechanizmami transakcyjnymi.

Bob Muglia, wiceprezes Microsoftu, odpowiedzialny za dział Windows Server, zapowiada, że firma nie zrezygnuje z wielu funkcji, przyznaje jednak, że będzie musiała ograniczyć niektóre z nich. Przykładowo, nowy system plików WinFS w dniu premiery Longhorn może nie znajdować się na takim stadium rozwoju, by obsłużyć pracę grupową setek użytkowników.

Jednocześnie Bob Muglia ujawnił kilka innych nowych funkcji Long-horn, m.in. zostanie wprowadzona nowa platforma do zarządzania skryptami, umożliwiająca administratorom tworzenie skryptów wymieniających dane i polecenia między sobą, pełniejsza obsługa IPv6 oraz dynamiczne partycjonowanie, które pozwoli administratorom na wymianę procesorów bez przerywania pracy aplikacji.

Data premiery serwerowej wersji Longhorn rzuca nieco światła na czas premiery wersji klienckiej. Zwykle klienckie wersje Windows ukazują się od 6 do 12 miesięcy przed wersjami serwerowymi. Wobec tego biurkowy Longhorn powinien pojawić się w 2006 lub 2007 r.

W połowie drogi

To jednak nie wszystko. Microsoft zapowiedział, że w ramach nowego harmonogramu wprowadzania na rynek systemów serwerowych, dwa lata po premierach planuje publikowanie wersji pośrednich, stanowiących uaktualnienia zbudowane na bazie poprzednich edycji. Dlatego w 2005 r. pojawi się R2 - system wprowadzający niewiele nowości w stosunku do Windows Server 2003. Niedawno okazało się, że firma przygotowuje także ulepszony Windows XP, która poprzedzi kliencką wersję Longhorn (pisaliśmy o tym w CW 10/2004). Dla wielu klientów to duże rozczarowanie. Przedsiębiorstwa posiadające umowy Software Assurance (gwarantujące w okresie trwania umowy bezpłatne otrzymywanie wszystkich nowych wersji oprogramowania) oczekiwały, że w ciągu trzech lat obowiązywania umowy otrzymają nowy system. Jeszcze nie tak dawno z Redmond płynęły sygnały, że serwerowa wersja Longhorn pojawi się w 2006 r.

Redmond nie ukrywa, że obawa przed rozczarowaniem klientów Software Assurance stanowiła główną przyczynę przygotowania R2.

"Jeśli podejmuje się decyzję, że ważne premiery odbywają się co cztery lata, a klienci Software Assurance podpisują umowy na okres trzech lat, to dostarczenie im w tym okresie jakiejś wartości stanowi chyba dobry pomysł" - mówi Bob Muglia.

Bez gwarancji

Czy zrekompensuje to użytkownikom inwestycje w Software Assurance? System o nazwie roboczej R2 to w rzeczywistości Windows Server 2003 rozszerzony o funkcjonalności opublikowane przez Microsoft od momentu premiery do chwili obecnej (m.in. Windows Rights Management Services i SharePoint Services) oraz dosłownie kilka nowości.

Jedną z najistotniejszych jest funkcja nazywana ochroną sieciową lub kwarantanną. System operacyjny komputera użytkowników podłączających się zdalnie do sieci będzie sprawdzany pod kątem tego, czy ma wszystkie niezbędne uaktualnienia i najnowsze definicje wirusów. Użytkownik, który zostanie pod tym względem oceniony negatywnie, nie będzie mógł korzystać z sieci - do czasu uaktualnienia.

R2 będzie także oferować rozszerzoną obsługę oddziałów terenowych, umożliwiając współdzielenie i replikację plików między oddziałem a biurem centralnym - coś, co już jest częściowo możliwe w ramach usług DFS. Wszystkie dane będą replikowane i archiwizowane w biurze centralnym. R2 zaoferuje także wsparcie dla kolejnej wersji środowiska programistycznego Visual Studio .Net (Whidbey).

Przedstawiciele firmy przekonują, że dostęp do nowych wersji produktów nie jest już najważniejszym elementem Software Assurance. W ubiegłym roku Microsoft rozszerzył ten program, wprowadzając do niego m.in. usługi wsparcia i szkolenia. W rzeczywistości jednak wielu klientów przystąpiło do Software Assurance, sądząc, że w trakcie obowiązywania trzyletniej umowy zyskają prawo do korzystania z Longhorn - uważają analitycy Gartnera. Tymczasem R2 to nie Longhorn.

Zdaniem analityków Meta Group Microsoft będzie konsekwentnie rozszerzać program Software Assurance do momentu, w którym oferta okaże się dla klientów na tyle atrakcyjna, że nie będą mogli się jej oprzeć. Na razie firma nie przekroczyła tego progu. Jednocześnie wg analityków decyzja o czteroletnim okresie pomiędzy premierami systemów Microsoft powinna iść w parze z oferowaniem czteroletnich umów Software Assurance.