Marsz do Unii

Polska Straż Graniczna będzie strzegła najdłuższej granicy lądowej Unii Europejskiej, celnicy zaś będą pobierać cło do wspólnotowego budżetu.

Polska Straż Graniczna będzie strzegła najdłuższej granicy lądowej Unii Europejskiej, celnicy zaś będą pobierać cło do wspólnotowego budżetu.

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej nie będzie rewolucji w Straży Granicznej - zapewnia gen. bryg. Józef Klimowicz, szef Straży Granicznej. Wszystko zależy od terminu przystąpienia do grupy Schengen. "Nie wiadomo, kiedy przystąpimy do Schengen" - mówił niedawno dziennikarzom J. Klimowicz. "Może to będzie w 2006 r., może 2007, a może nawet w 2008 r. Wszystko zależy od tego, jak naszą gotowość ocenią eksperci unijni". Antoni Podolski, były podsekretarz stanu w MSWiA w latach 1999-2001, uważa, że potrzeba przede wszystkim woli politycznej. "Niefortunne określenie użyte przez chadeckiego ministra spraw wewnętrznych Niemiec Manfreda Kanthera, który w 1996 r. mówił o krajach na wschód od Odry jako o «strefie kryminalnej», nadal pokutuje w opiniach większości zachodnioeuropejskich polityków i mediów" - czytamy w artykule Podolskiego opublikowanym w marcu w Gazecie Wyborczej.

Kiedy w Schengen?

Pozostawienie Polski poza grupą Schengen niesie pewne problemy praktyczne. "Jeszcze nie wiemy, jak przy odprawach granicznych będą dzieleni obywatele państw unijnych i spoza Unii" - mówi J. Klimowicz. - "Na dużych przejściach z wieloma pasami ruchu wydzielenie pasów dla aut spoza Unii nie będzie problemem. Gorzej na małych przejściach".

Wzmacnianie granicy wschodniej wiąże się z sukcesywnymi zakupami specjalistycznego sprzętu przez Straż Graniczną. "Wkrótce funkcjonariuszy wspomogą kamery termowizyjne, radary, sensory i maszty z kamerami" - wyjaśnia płk Zdzisław Wróblewski, zastępca dyrektora Biura Łączności i Informatyki Komendy Głównej Straży Granicznej.

Z punktu widzenia obywateli najważniejsze jest kiedy zostanie uruchomiony System Informacji Schengen (SIS II). Z tego powodu nie przejedziemy w maju przez zachodnią granicę bez kontroli. Nadal będą sprawdzane dokumenty uprawniające do przekroczenia granicy. Teraz jednak nawet z odległych terenów Polski będzie można wyjechać za granicę na dowód osobisty.

Tymczasem w samej Komisji Europejskiej trwają dyskusje jak ma wyglądać organizacja SIS II. Czy każdy graniczny punkt kontroli będzie się łączył z bazą centralną i ją "odpytywał", czy też będzie wskazane powstanie bazy pośredniej. "Jesteśmy przygotowani na oba rozwiązania" - twierdzi płk Wróblewski. "Nasza sieć łączności zbudowana na protokole IP zdobyła uznanie unijnych ekspertów i podoła temu zadaniu".

Należy pamiętać, że po 1 maja br. Straż Graniczna ma prawo nas kontrolować na terenie całego kraju. W tym celu strażnicy zostaną wyposażeni w przenośne terminale, które będą się łączyć via GPRS (przetarg na obsługę transmisji danych wygrał PTK Centertel) z powstającą właśnie centralną bazą SG. Funkcjonariusz włoży nowy dowód osobisty lub paszport do czytnika i sprawdzi, czy wobec danej osoby nie ma zastrzeżeń, np. czy nie jest poszukiwana listem gończym.

Cło do wspólnej kasy

Systemy informatyczne Administracji Celnej przygotowane przez bielską firmę SKG SA odegrały kluczową rolę w uznaniu, czy Polska spełniła przedakcesyjne zobowiązania. Przykładowo, system rozliczeń celnych Zefir odpowiada za pobór unijnego cła i odprowadzanie go do budżetu UE.

Podstawowa zmiana to zastąpienie polskiego kodeksu celnego unijnym kodeksem celnym. W lutym br. uruchomiono Skomputeryzowany System Tranzytowy (NCTS), a od 1 maja br. będzie działać system INTRASTAT gromadzący informacje statystyczne o obrotach towarowych wewnątrz Unii Europejskiej. Jednocześnie funkcjonujący już dziś system obsługi zgłoszeń celnych Celina będzie działał we wszystkich jednostkach administracji celnej i obsługiwał jedynie handel z krajami poza Unią Europejską.

Ściślej, system przetwarzania zgłoszeń celnych Celina nie jest systemem "sprzężonym" z systemami Unii Europejskiej. Służy on do ułatwienia i przyspieszenia obsługi zgłoszeń celnych.

Komunikacja z podmiotami (zgłaszającymi) jest zapewniona poprzez strony webowe CELINA WEB-CEL (dla procedur standardowych) i CELINA OPUS (dla procedur uproszczonych), tworzące tzw. Wrota Celne (customs gateway), które zostały utworzone zgodnie ze standardami określonymi przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji dla przyszłych Wrót Polski. Ponadto istnieje możliwość korzystania przez podmioty z poczty elektronicznej, dyskietki/płyty CD lub złożenia zgłoszenia w formie dokumentu papierowego, z którego dane są wprowadzane do systemu Celina przez funkcjonariusza celnego.

Od 1 maja 2004 r. funkcjonalność systemu będzie rozszerzona. Oprócz obsługi zgłoszeń celnych będzie również wykorzystany m.in. do rejestrowania i przetwarzania danych pochodzących z przekazywanych organom celnym przez niektórych przedsiębiorców, elektronicznych deklaracji INTRASTAT, tj. deklaracji statystycznych dotyczących obrotów towarowych pomiędzy państwami członkowskimi Wspólnoty.

Tranzyt w NCTS

Nowy Skomputeryzowany System Tranzytowy, zwany w skrócie od angielskiej nazwy New Computerised Transit System - NCTS, jest systemem informatycznym do obsługi wspólnotowej procedury tranzytowej (stosowanej w krajach UE) oraz wspólnej procedury tranzytowej WPT na dokumencie SAD, głównie w transporcie drogowym. Jest częścią systemu ogólnoeuropejskiego i został włączony w jego struktury.

NCTS zapewni pełną komputeryzację operacji wspólnotowego tranzytu w urzędach celnych: wyjścia, tranzytowych i przeznaczenia. Pełna komputeryzacja oznacza, że operacja tranzytowa jest od początku, tj. od momentu złożenia zgłoszenia celnego, do końca, tj. do zamknięcia operacji tranzytowej, przetwarzana i monitorowana przez system. Informacje o wprowadzonych w dowolnym miejscu Unii Europejskiej do systemu NCTS danych można uzyskać na każdym etapie realizacji operacji WPT, poprzez numer ewidencyjny operacji tranzytowej MRN.

Z systemu NCTS korzystają funkcjonariusze celni podczas przetwarzania zgłoszenia celnego i monitorowania operacji tranzytowej. Będą z niego korzystać również podmioty gospodarcze na etapie składania zgłoszenia celnego, zwalniania towarów do tranzytu, zakończenia operacji tranzytowej w urzędzie przeznaczenia oraz zamykania operacji w urzędzie wyjścia. System NCTS obsługuje zarówno operacje w procedurze normalnej, tj. gdy towar jest przedstawiany w urzędzie celnym, jak i operacje realizowane w systemie uproszczeń celnych.

Rozwój systemu NCTS w najbliższych miesiącach będzie szedł w kierunku jego integracji z pozostałymi operacyjnymi systemami służby celnej: Celina i Zefir. W momencie wejścia Polski w struktury Unii

Europejskiej podmioty gospodarcze będą używać wspólnego z systemem wspomagania obsługi zgłoszeń celnych Celina zgłoszenia elektronicznego, a w następnych miesiącach system NCTS zacznie współdziałać z modułem obsługi gwarancji systemu rozliczeń ceł i podatków Zefir.

Uruchomienie systemu NCTS w lutym br. nastąpiło po kilkumiesięcznych testach zarówno w obszarze krajowym, jak i międzynarodowym. Testy te umożliwiły właściwe przygotowanie systemu, co spowodowało, że rozpoczęcie pracy w 118 urzędach celnych w całej Polsce nastąpiło bez jakichkolwiek zakłóceń. W następnych tygodniach liczba funkcjonariuszy obsługujących system będzie rosła, dochodząc do ponad 900 pracujących w ok. 200 urzędach celnych.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200