Telefonia IP daje nowe możliwości pracownikom mobilnym i rewolucjonizuje sposób, w jaki telepracownicy łączą się i współpracują z macierzystym biurem. W teście porównano przydatne w telepracy produkty VoIP takich firm, jak Alcatel, Avaya, Cisco, Mitel Networks oraz Nortel. Oprócz cen zestawione produkty różnią się funkcjonalnością, zakresem oferowanego bezpieczeństwa i jakością komunikacji głosowej.

Zwycięzcą testu okazaŁ się Nortel z opartą na protokole SIP platformą komunikacyjną IP PBX - MCS 5100. Produkt Nortela uzyskał wysokie oceny za możliwości w zakresie współpracy, w tym wideokonferencji, instant messaging oraz web co-browsing.

Nieźle wypadły również Avaya i Mitel. Chociaż produkty tych firm nie są wyposażone w tak bogate oprogramowanie jak Nortel, to Avaya wyróżnia się dużymi możliwościami w zakresie przekierowywania połączeń (call routing) i funkcjami zapewniającymi mobilność. Oprogramowanie firmy Mitel wyróżniało się natomiast dużymi możliwościami obsługi połączeń. Wysokie noty za przekierowywanie połączeń uzyskało też rozwiązanie firmy Cisco.

Sprawdzian możliwości proponowanych zestawów uwzględniał przede wszystkim:

• funkcje telefoniczne i współpracy;

• wydajność i jakość połączeń telefonów sprzętowych i programowych;

• konfigurację, integrację komponentów, ustawianie i monitorowanie połączeń telepracowników;

• funkcje zapewniające poufność transmisji telepracowników.

W laboratorium testowym każdy z producentów mógł zaproponować i skonfigurować w pełni funkcjonalny IP PAX wraz ze stanowiskiem zdalnego pracownika. Dodatkowo rozwiązania firmowe można było wyposażyć w rekomendowane przez producenta oprogramowanie i osprzęt. Ruter Cisco połączył firmowe IP PBX z "domowym" pracownikiem, symulując połączenie przez jednego lub więcej ISP. Specjalne narzędzia firmy PacketStorm symulowały ruch WAN dla pakietów VoIP.

Bogata funkcjonalność

Które funkcje są istotne dla telepracownika? Zdecydowano, że wszystkie, które podnoszą produktywność zdalnie pracujących i ułatwiają współpracę z innymi pracownikami. Rozwiązanie Nortela - Multimedia PC Client, ze zintegrowanym komponentem nazwanym Personal Agent, sprawdza się na obu polach. Dobrze pomyślane i dopracowane są funkcje podnoszące dostępność - informacje w czasie rzeczywistym o statusie grupy roboczej albo oddziału są propagowane do innych użytkowników. Wśród innych pożytecznych funkcji jest call routing, pozwalający na zdefiniowanie różnych sposobów kierowania połączeń - dla osoby dzwoniącej, wideokonferującej, łączącej się przez IM.

Rozwiązania zawarte w kosztującym 150 USD Mobility Package firmy Avaya to m.in. soft phone oraz przekierowywanie połączeń na telefony stacjonarne lub komórkowe telepracowników. Są również instant messaging i unikalna funkcja pozwalająca na wygodne wybieranie w soft phone numerów telefonicznych znajdujących się na stronach internetowych - poprzez ich kliknięcie. Inne dopracowane szczegóły to audiokonferencje dla sześciu osób oraz integracja aplikacji Avaya z Microsoft Outlook.

Oprogramowanie Mitel Small Assistant oferuje trochę skromniejszy zestaw funkcji, ale są one w kolejnych wersjach stale uzupełniane. Duże wrażenie robią call routing, rejestracja połączeń, click-on dialing oraz dynamiczne audiokonferencje, w których może uczestniczyć nawet do ośmiu rozmówców. Lista bliskich współpracowników (Quick List) pozwala na importowanie kontaktów z MS Outlook. Software jest przejrzyście zorganizowany, intuicyjny i łatwy w przystosowywaniu do konkretnych potrzeb.

Możliwości narzędzia Cisco są rozproszone w kilku aplikacjach, w tym soft phone i Cisco Personal Assistant. Jest również dostęp do narzędzia Unity przez interfejs webowy. Unity zapewnia funkcjonalność text-to-speech, pozwalającą na odsłuchiwanie poczty e-mail przez telefon. Call routing proponowany przez Cisco jest jednym z najlepszych - zapewnia najszerszy zestaw reguł stosowanych przy przekazywaniu połączeń. Przykładowo, można przekazywać rozmowy do poczty głosowej rano, a wieczorem na telefon komórkowy. Warta odnotowania jest również osobista książka adresowa związana z funkcjami telefonu.

Alcatel zapowiada wprowadzenie niebawem wielu aplikacji do messagingu i współpracy. W testowanym rozwiązaniu - OmniTouch My Phone - najciekawsze funkcje dotyczą ścisłego powiązania programowego telefonu IP z połączeniami PSTN i komórkowymi. Warta odnotowania jest też możliwość przełączenia rozmowy z sieci IP na PSTN lub komórkową, jeśli jakość połączenia znacząco się obniży.

Wydajność VoIP

Ze względu na to, że testy zostały przeprowadzone z użyciem standardowych kodeków i tuneli VPN, wykorzystanie pasma było podobne w całej stawce. Dla przykładu, pojedyncza rozmowa kompresowana typowym kodekiem G.711 wymagała (z uwzględnieniem narzutu wprowadzanego przez tunel VPN) pasma ok. 105 kb/s w obu kierunkach. Przy kompresji kodekiem G.729 wystarczyło ok. 46 kb/s.

Wyjątkiem był telefon IP firmy Mitel, który w wersji sprzętowej nie pozwala na tunelowanie ruchu RTP przez VPN. Ruch VoIP jest uwierzytelniany, a pakiety RTP szyfrowane przez firmowe mechanizmy - bez "narzutu" VPN, który może zabierać ok. 20% pasma.

Jakość głosu różniła się znacznie w zależności od rozwiązania. Tańszy telefon firmy Avaya, model 4602 w cenie 195 USD, zapewniał słabą lub wystarczającą jakość przy kompresji kodekiem G.729. W przypadku modelu 4620 tej samej firmy, który kosztuje ponad dwa razy więcej, z tym samym kodekiem można osiągnąć dobrą jakość. Firma twierdzi, że wynika to z różnej implementacji algorytmów kodowania głosu, co raczej nie powinno mieć miejsca w przypadku telefonów tego samego producenta.

Jakość połączeń w przypadku telefonów programowych była generalnie gorsza niż w przypadku urządzeń. Średniej klasy zestaw słuchawkowy, którego użyto do testów, bez wątpienia miał wpływ na jakość rozmów. Jeśli więc wystarczy na to środków, warto stosować sprzętowe telefony.