Nowe i ulepszone polecenia w MS DOS-ie 6 (cd.)

Kontynuujemy omawianie nowych poleceń MS DOS 6. Dzisiaj program defragmentacji dysku DEFRAG i odzyskiwania pomyłkowo usuniętych plików UNDELETE. DEFRAG to nieco okrojona wersja programu SpeedDisk z Norton Utilities firmy Symantec, natomiast UNDELETE jest znacznie ulepszoną wersją programu znanego z MS DOS wersja 5.

Kontynuujemy omawianie nowych poleceń MS DOS 6. Dzisiaj program defragmentacji dysku DEFRAG i odzyskiwania pomyłkowo usuniętych plików UNDELETE. DEFRAG to nieco okrojona wersja programu SpeedDisk z Norton Utilities firmy Symantec, natomiast UNDELETE jest znacznie ulepszoną wersją programu znanego z MS DOS wersja 5.

Program DEFRAG.EXE

Usuwanie plików z dysku i zapisywanie innych na ich miejsce wywołuje fragmentację plików, czyli zapisywanie ich w różnych obszarach dysku. W celu odczytania i zapisania kolejno tych fragmentów, głowica dysku musi wykonywać dodatkowe ruchy, powodujące zmniejszenie szybkości transmisji z dysku. DEFRAG, przenosząc fragmenty plików w jedno miejsce znacznie przyspiesza operacje dyskowe. Porządkuje on bowiem zawartości dysku przez zapisanie plików w sąsiadujących klasterach. Zależnie od stopnia fragmentacji dysku program umożliwia wykonanie zarówno optymalizacji częściowej, jak i kompletnej.

Optymalizacja częściowa polega na zapisaniu plików na dysku w taki sposób, aby każdy z nich znajdował się w sąsiadujących klasterach, natomiast położenie pliku na dysku jest mało istotne. Przy optymalizacji kompletnej pliki przenoszone są w stronę początkowych sektorów dysku (na stronę zewnętrzną talerza dysku). Dzięki temu głowica wykonuje ruchy o mniejszej amplitudzie. Przyśpiesza to jeszcze bardziej operacje dyskowe. Warto podkreślić, że użytkownik może zażądać dowolnej formy optymalizacji dysku.

Operacja kompletnej optymalizacji mocno pofragmentowanego dysku trwa bardzo długo, ok. 1 minuty dla każdego MB pojemności dysku. Z tego powodu zaleca się wykonywać ją systematycznie, np. co tydzień lub co miesiąc.

Program UNDELETE

Ten bardzo przydatny program istnieje zarówno w wersji dla DOS, jak i dla Windows. W trakcie instalacji systemu DOS 6, program SETUP proponuje zainstalowanie na dysku jednej z wersji. Wydaje mi się jednak, że wskazane jest mieć obydwie wersje. Jeżeli wybraliśmy instalację wersji dla Windows (ewentualnie z wersją dla DOS), to zostanie automatycznie utworzona grupa Microsoft Tools, zawierająca trzy programy: Backup, AntiVirus i Undelete (rys. 1). Jeżeli zainstalowaliśmy tylko jedną wersję, to w późniejszym terminie możemy doinstalować "ręcznie" drugą wersję w sposób opisany dwa tygodnie temu w odcinku "Komputer i Ty" przy okazji omawiania programu BACKUP.

Wersja dla DOS oferuje trzy poziomy ochrony przed usunięciem pliku (trzy możliwości odzyskania pliku usuniętego). Poziom standardowy daje możliwość odzyskania pliku, jeśli nic na jego miejsce nie zostało wpisane. Wywołanie programu bez żadnych opcji powoduje pokazanie kolejno plików z bieżącego katalogu, nadających się do odzyskania. Program ocenia szanse odzyskania pliku i pyta, czy go odzyskiwać. W przypadku odpowiedzi pozytywnej należy podać pierwszą literę nazwy pliku. (Jak wiadomo, usunięcie pliku polega bowiem na zwolnieniu zajmowanej przestrzeni na dysku i wymazaniu pierwszej litery jego nazwy.)

Następny poziom ochrony, Delete Tracker, wymaga wywoływania polecenia UNDELETE z pliku AUTOEXEC.BAT. Należy w tym celu dopisać odpowiedni wiersz do tego pliku. Program UNDELETE ładuje do pamięci część rezydentną, zajmującą ponad 9 KB i zapamiętuje w specjalnym pliku informacje o plikach usuniętych. Następnie w trakcie operacji odzyskiwania plików korzysta z tej informacji. Rozmiar pliku, w którym program zapisuje informacje zależy od fizycznego rozmiaru dysku. I tak dla dysków o pojemności większej niż 32 MB wynosi 55 KB; informacja w nim zawarta pozwala na odzyskanie do 303 plików usuniętych.

Tę opcję programu wywołuje się pisząc (w pliku AUTOEXEC.BAT):

UNDELETE/TC

jeżeli zamierzamy chronić jedynie pliki na dysku C. Wywołanie

UNDELETE/TC/TD

umożliwia odzyskiwanie plików z dysku C i D.

Najwyższy poziom ochrony, Delete Sentry, także wymaga załadowania programu z pliku AUTOEXEC.BAT. Część rezydentna programu jest tym razem nieco większa (ponad 13 KB). Pliki usunięte celowo lub przez pomyłkę są przenoszone do specjalnego ukrytego katalogu o nazwie SENTRY, skąd można je łatwo odzyskać. Oczywiście, przenoszenie pliku do tego ukrytego katalogu nie wymaga przemieszczania zawartości całych sektorów. Przenosi się jedynie informacje o pliku. Podobnie jak w poprzedniej opcji, w celu wywołania tego poziomu ochrony dla dysku C należy uruchomić program pisząc:

UNDELETE/SC

Program jest w stanie wykorzystać około 7% przestrzeni dysku w celu zachowania plików pozornie usuniętych. Jeżeli rozmiar plików wzrośnie powyżej tej objętości, to pliki najwcześniej usunięte znikają bezpowrotnie.

UNDELETE dla Windows

Jego działanie jest podobne jak wersji dla DOS. Posługiwanie się nim jest o tyle łatwiejsze, że wszystkie opcje, takie same jak w wersji DOS-owej, można wywołać z menu programu (rys. 2). Jeśli pracujemy tylko w środowisku Windows, to program świetnie nadaje się do odzyskiwania usuniętych plików. Jeżeli jednak korzystamy z okienka DOS-owego, to tracimy część tej ochrony. W takim przypadku należy więc korzystać z wersji DOS-owej.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200