10 lat NASK

Pod koniec 1993 r. powołano jednostkę badawczo-rozwojową NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa). Historia tego operatora zaczęła się jednak kilka lat wcześniej, dzięki aktywności astronomów i fizyków z Uniwersytetu Warszawskiego. Właśnie z tego środowiska pochodzi grupa twórców NASK.

Pod koniec 1993 r. powołano jednostkę badawczo-rozwojową NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa). Historia tego operatora zaczęła się jednak kilka lat wcześniej, dzięki aktywności astronomów i fizyków z Uniwersytetu Warszawskiego. Właśnie z tego środowiska pochodzi grupa twórców NASK.

Jeszcze w 1987 r. uruchomiono pierwszy serwis e-mail, a były to czasy embarga USA, także na korzystanie przez Polskę z Internetu. Trzy lata później Polska została włączona do akademickiej sieci EARN/Bitnet, a prof. Tomasz Hofmokl, później dyrektor NASK, został pełnomocnikiem polskiego rządu ds. rozwoju sieci akademickich.

10 lat NASK

Maciej Kozłowski, dyrektor NASK

Rok później Rafał Pietrak i Krzysztof Heller z Uniwersytetu Jagiellońskiego uruchomili pierwszą łączność internetową. Dopiero w tym czasie otwarto dla Polski bramki internetowe w USA. Z inicjatywy rektora UW i wiceministra MEN powołano zespół koordynacyjny, który później przekształcono w NASK. Tworząca go grupa fachowców zajmowała się projektem budowy Krajowych Akademickich Sieci Komputerowych (KASK). "Ówczesne sieci akademickie w Polsce pozwalały na obsługę czterech protokołów, z czego trzy były wykorzystane, a czwarty, wolny, zarezerwowano dla IP, co było śmiałą decyzją, zważywszy że w tamtych latach nie wróżono jeszcze tej technologii większej przyszłości" - mówi Maciej Kozłowski, obecny dyrektor NASK.

Dzięki inicjatywie Henryka Martborga, duńskiego biznesmena polskiego pochodzenia, uruchomiono międzynarodowe łącze satelitarne do Szwecji o rewelacyjnej - jak na owe czasy - przepustowości 64 Kb/s. Wówczas też rozpoczął się gwałtowny rozwój akademickiej sieci internetowej i sieci MAN. Pod koniec 1992 r. z inicjatywy prof. Andrzeja Wierzbickiego powstał pierwszy projekt finansowania budowy miejskich sieci komputerowych. Były to czasy, gdy o Internecie w Telekomunikacji Polskiej nikt jeszcze nie myślał. Rozwojowi NASK, a pośrednio również Internetowi w Polsce pomogły dobra wola i chęć działania wielu osób, w szczególności kierownictwa KBN.

10 lat NASK

Przychody NASK (w mln zł)

Przez pierwszych sześć lat NASK-iem kierował prof. Tomasz Hofmokl. To za jego rządów instytucja ta podjęła niepopularną decyzję o wprowadzeniu cennika na usługi internetowego pasma uzależnionego od rozmiarów transmitowanych zbiorów danych, a nie przepustowości. Jak pokazał dalszy rozwój wydarzeń, była to decyzja błędna i na długie lata zaszkodziła NASK w oczach całego rynku.

Obecnie tylko połowa przychodów NASK pochodzi z typowej działalności operatorskiej w obszarze transmisji danych i udostępniania Internetu. Reszta to usługi integratorskie w zakresie bezpieczeństwa sieciowego oraz rejestracja domen internetowych należących do grupy narodowej *.pl. W połowie lat 90. NASK w miarę bezboleśnie zniósł przeniesienie głównego źródła przychodów z gwarantowanych dotacji KBN na działalność rynkową. NASK wyspecjalizował się w obsłudze firm międzynarodowych.

O ile biznesowa przyszłość NASK wygląda dobrze, o tyle los tego operatora jest niejasny w kontekście politycznych pomysłów stworzenia alternatywnej dla TP grupy telekomunikacyjnej. NASK byłby dla niej cennym nabytkiem. Koncepcja takiej konsolidacji wygląda jednak obecnie mało realnie.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200