Gdyby wagę problematyki społeczeństwa informacyjnego mierzyć liczbą specjalizujących się w jego badaniach placówek naukowych, to można by dojść do wniosku, że w przypadku Polski stanowi to zagadnienie marginalne.

Społeczeństwo informacyjne

Wpływ technik informacyjnych na różne dziedziny naszego życia to tematyka jedynie okazjonalnie podejmowana na polskich uniwersytetach. Nie ma długofalowych, specjalistycznych programów badawczych w tej dziedzinie. Zagadnienia społeczeństwa informacyjnego pojawiają się w instytutach uniwersyteckich bardziej dzięki osobistemu, subiektywnemu zainteresowaniu badaczy i naukowców niż jako wynik świadomej, zorganizowanej polityki naukowo-badawczej państwa i poszczególnych uczelni.

Takie wnioski nasuwają się po zapoznaniu się z informacjami na temat programów nauczania czy obszarów aktywności naukowo-badawczej w instytutach, katedrach i zakładach naukowych działających na polskich uniwersytetach w dziedzinie nauk humanistycznych. Na uczelniach tych jeszcze nie wykształciły się na szerszą skalę specjalności związane z systematycznym śledzeniem oddziaływania technik informacyjnych na funkcjonowanie naszego społeczeństwa.

Istnieją tymczasem osobne, wyspecjalizowane placówki uniwersyteckie, które zajmują się szczegółowymi badaniami zagadnień związanych z funkcjonowaniem radia, kina czy telewizji. Uznanie ze strony środowiska uniwersyteckiego szczególnej roli tych przekaźników w rozwoju współczesnych społeczeństw znalazło odzwierciedlenie w powołaniu licznych instytutów, katedr i zakładów skupionych na badaniach mediów audiowizualnych. Na razie żadna spośród polskich uczelni nie powołała specjalnego instytutu do spraw społeczeństwa informacyjnego czy Internetu.

Internet u polonistów

Nie można jednak stwierdzić, że problematyka społeczeństwa informacyjnego jest w ogóle nieobecna czy nie dostrzegana w środowisku uniwersyteckim. Powstają na ten temat rozmaite publikacje, są organizowane konferencje i seminaria. Zjawiska dotyczące technik informacyjnych są jednak zdecydowanie częściej tematem zajęć dydaktycznych ze studentami niż naukowych programów badawczych. Wszystko to ma charakter doraźnych przedsięwzięć wynikających bardziej z osobistych zainteresowań profesorów i nieobcych również środowisku naukowemu trendów intelektualnych niż przemyślanych, skonkretyzowanych programów. Odbywa się w tak różnych (chciałoby się wręcz powiedzieć: przypadkowych) miejscach, że nie sposób zgadnąć, gdzie najłatwiej znaleźć specjalistę zajmującego się określoną problematyką społeczeństwa informacyjnego. Jego obecność w tym, a nie innym miejscu zazwyczaj wynika bowiem bardziej z chęci podejmowania we własnym zakresie badań nad tymi zagadnieniami niż z profilu badawczego zatrudniającej go placówki.

Na pierwsze miejsce wysuwają się jednostki zajmujące się mediami audiowizualnymi. Internet i komputerowe środki komunikacji są tam ujmowane tylko jako jeden z wątków bądź elementów szeroko pojętej kultury audiowizualnej. Ponad połowa polskich uniwersytetów ma takie komórki bądź zespoły badawcze. Zazwyczaj są one związane z polonistyką lub kulturoznawstwem. Wyjątek stanowi Instytut Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim działający w ramach Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej.

Tematyka podejmowanych przez nie zagadnień jest tak różnorodna i rozległa, jak ich nazewnictwo. Zajmują się one zarówno teorią poszczególnych środków przekazu (np. Zakład Filmu i Telewizji w Instytucie Polonistyki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu), jak i szeroko pojętą problematyką współczesnych wypowiedzi audiowizualnych, wpływem przekazów audiowizualnych na współczesną kulturę czy ogólną charakterystyką mediów elektronicznych (np. Zakład Wiedzy o Mediach i Kulturze Współczesnej w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego czy Zakład Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego).

Funkcjonowanie mediów bywa też traktowane jako przyczynek do rozważań bardziej ogólnej, filozoficznej natury, np. nad kondycją duchową współczesnego człowieka. Obszar zainteresowań poznawczych Zakładu Badań nad Kulturą Filmową i Audiowizualną w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu jest określony w następujący sposób: "Media jako forpoczta biotechnologicznego paradygmatu techniki i kultury. Biotechnosystemowe zagrożenia społecznych regulacji kultury. Tożsamości i wspólnoty wirtualne".