Nie tak dawno temu zakończony został ważny etap wyposażania szpitali województwa: katowickiego, opolskiego, częstochowskiego i bielskiego w specjalistyczne oprogramowanie firmy PiK (Gliwice, tel. 37 41 23). Umożliwia ono analizę danych zbieranych przez działy statystyki medycznej - począwszy od poziomu szpitali lokalnych poprzez szpitale wojewódzkie aż do Państwowego Zakładu Higieny.

Na przełomie września i października br. odbył się (z udziałem przedstawicieli zleceniodawcy tych prac - Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej) odbiór wdrożonego w 162 szpitalach projektu, umożliwiającego pozyskiwanie i analizę szpitalnych danych statystycznych. Obok instalacji pakietów oprogramowania firmy PiK przeszkolono także ponad 300 pracowników szpitalnych działów statystyki medycznej w zakresie obsługi komputerowego zakładania, gromadzenia, przesyłania i wstępnego przetwarzania danych, zawartych w "Kartach statystycznych szpitalnych ogólnych".

Założenia dla realizacji omawianych programów zostały sformułowane na podstawie wytycznych MZiOS i były na bieżąco weryfikowane przez Zespół, w skład którego wchodzili przedstawiciele lekarzy wojewódzkich, informatycy wojewódzcy, dyrektorzy WZMOZ, pełnomocnik MZiOS ds. informatyki, przedstawiciele Państwowego Zakładu Higieny oraz wytypowanych szpitali wojewódzkich.

Poziom lokalny - statystyka medyczna w szpitalu

Podstawowe funkcje które są realizowane przy wykorzystaniu programu Karta Statystyczna to rejestracja kart statystycznych pacjentów, prowadzenie komputerowego skorowidza pacjentów leczonych w szpitalu oraz prowadzenie Komputerowej Księgi Głównej (w postaci Księgi Zgonów i Księgi Noworodków). Dane z kart statystycznych mogą być przesyłane do ośrodków wojewódzkich (np. na dyskietce lub via modem), możliwe jest także tworzenie standardowych i niestandardowych wykazów i sprawozdań. Dodatkowe funkcje oprogramowania to bieżące rejestrowanie faktu przyjęcia pacjenta do szpitala ("Przyjęcia") oraz uzupełnienie danych pacjenta o informacje wypisowe ("Wypisy").

Oferowane są wersje jedno- lub dwustanowiskowa (np. w izbie przyjęć i sekcji statystyki medycznej) lub wielostanowiskowe. Te ostatnie pozwalają na natychmiastowy dostęp do gromadzonych danych z wielu miejsc w szpitalu. Oprogramowanie dla szpitali na tym poziomie jednostek służby zdrowia było tworzone za pomocą języka C i narzędzi CA- Clipper. Jest ono dostosowane do instalacji na platformie DOS/386, może współpracować z systemem NetWare firmy Novell wykorzystując przy tym konfigurację serwer plików - stacje robocze.

Poziom wojewódzki lub regionalny - analiza kart statystycznych

Oprogramowanie "Analiza kart statystycznych" zostało zainstalowane w Wojewódzkich Zespołach Metodycznych Opieki Zdrowotnej. Informacje pochodzące z całego województwa są tam zbierane i przetwarzane, a następnie przesyłane do Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie. Niezależnie od takiej organizacji pracy wspomagana jest praca organizacji międzywojewódzkiej, dzięki której realizowane są sprawozdania i zestawienia zbiorcze, dla wszystkich województw we wcześniej określonym regionie. Dane z wybranych baz wojewódzkich mogą dotrzeć do zainteresowanego ośrodka w formie automatycznej odpowiedzi (modem, linie telefoniczne) na zadane pytanie. Ta część oprogramowania została wykonana przy wykorzystaniu architektury klient/ serwer za pomocą zestawu narzędzi Gupta SQL Windows. Zastosowane mechanizmy przetwarzania rozproszonego pozwalają na osiągnięcie w krótkim czasie aktualnych danych z dowolnie wybranego obszaru.

System "Analiza kart statystycznych" pozwala na prezentację otrzymanych wyników w postaci wykresów i diagramów dowolnego typu - lub też z wykorzystaniem konturowych map regionu, uwzględniając podział na gminy. Zastosowany program wizualizacji map pozwala na ustalenie rozmiaru mapy, selekcję obszarów, definiowanie kolorów, nakładanie zestawień, wydruk map dowolnie wybranych obszarów regionu.

Oprogramowanie "Analiza kart statystycznych" może współpracować z systemem sieciowym Novell NetWare, z serwerem baz danych Gupta SQLBase oraz z systemem MS Windows 3.1 PL na stanowiskach dla użytkowników. Gwarantuje to zabezpieczenie danych zgodne z wielopoziomowym systemem haseł dostępu systemu NetWare oraz sterowanie uprawnieniami na poziomie dostępu do danych wg systemu zarządzania bazami danych SQL Gupta.

System obsługi szpitala

Jedną z ważniejszych cech wdrożonego oprogramowania jest jego zgodność z pakietem "System obsługi szpitala", który jest także produktem PiK. Pozwala to na dalszą rozbudowę już zainstalowanych modułów o dalsze, które mogą obsłużyć pracę ruchu chorych, oddziałów, pracowni diagnostycznych, apteki szpitalnej, laboratorium analitycznego oraz dołączyć komplety programów wspomagających pracę administracji szpitali.

Międzyszpitalna sieć rozległa MedicNet

Przy okazji realizacji całego projektu została wykonana i opracowana sieć modemowa, łącząca już prawie wszystkie szpitale regionu. Ma ona stać się zalążkiem sieci rozległej MedicNet, której rozwój i rozbudowę świadczonych usług przewidziano na rok 1995.

***

Prace nad wdrożeniem komputerowych systemów wspomagających pozyskanie danych statystycznych i ich analizę w 162 szpitalach regionu województwa: katowickiego, opolskiego, bielskiego i częstochowskiego trwały od lipca 1993 r. Wyniki tych prac mogą być istotnym elementem wspomagającym zarządzanie służbą zdrowia na poziomie ponadwojewódzkiego regionu.