Z prof. dr. hab. Pawłem Dittmannem z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, autorem książki ''Prognozowanie w przedsiębiorstwie'', rozmawia Antoni Bielewicz.

Wśród polskich menedżerów jest dość rozpowszechniony pogląd o bezcelowości tworzenia prognoz i analiz, przynajmniej po części wynikający z przekonania, że lokalna rzeczywistość jest niemal nieprzewidywalna... Czy wobec tego tworzenie długofalowych prognoz ma w ogóle sens?

Oczywiście, że tak. Przekonanie o całkowitej nieprzewidywalności zjawisk gospodarczych jest błędem. Praktycznie wszystkie większe przedsiębiorstwa posiadają działy zajmujące się tworzeniem prognoz i analiz, choć może nie nazywają tego prognozowaniem, ale np. planowaniem. Nie stosują przy tym skomplikowanych metod statystycznych i ekonometrycznych, jednak cały czas mamy do czynienia właśnie z próbą przewidzenia przyszłości.

To na prognozowaniu opiera się praca banków, operatorów telekomunikacyjnych, zakładów energetycznych czy elektrociepłowni.

Czego potrzeba do stworzenia dobrej prognozy?

Podstawowe warunki to przyjęcie dobrych założeń i zastosowanie odpowiednich metod. Bez tego nie ma mowy o prognozowaniu nie obarczonym możliwymi do zaakceptowania błędami.

Skoro tak, to jaką rolę w procesie prognozowania odgrywają narzędzia informatyczne? Czyżby wybór narzędzia nie miał większego znaczenia?

Oczywiście, narzędzia odgrywają bardzo ważną rolę. Współczesne systemy analityczne pozwalają na wykrycie pewnych, często "ukrytych" prawidłowości i już przez samo to wpływają na dobór właściwej metody. Narzędzia te mogą służyć do wyciągania w miarę prawidłowych wniosków nawet z niepełnych danych. Niektóre z nich pozwalają na łączenie analiz ilościowych i jakościowych, a także uwzględnienie w tworzonych modelach zjawisk, które nie zostały wcześniej przewidziane bądź jeszcze nigdy nie zaistniały, a które mogą mieć wpływ na wynik prognoz.