O logice rozmytej

W nawiązaniu do artykułu J. Badurka "Pokrętna logika" (CW nr 36) pozwalam sobie przedstawić pewne uwagi, które być może uzna Pan za interesujące.

W nawiązaniu do artykułu J. Badurka "Pokrętna logika" (CW nr 36) pozwalam sobie przedstawić pewne uwagi, które być może uzna Pan za interesujące.

Termin Fuzzy logic, który jest głównym tematem niniejszego artykułu, tłumaczony jest tam na kilka sposobów, m.in. pojawia się też nazwa: rozmyty (podana w cudzysłowie). Wydaje się, iż ani cudzysłów, ani też inne tłumaczenia nie są tu właściwe. Teoria Zadeha znana jest w polskim świecie naukowym pod nazwą teorii zbiorów rozmytych oraz logiki rozmytej. Tłumaczenie to wydaje się być bardzo udane, podobnie jak wiele innych pojęć matematycznych spolszczonych przez wybitnych polskich uczonych dbających o jakość języka naukowego (niestety w minimalnym stopniu dotyczy to informatyki).

Zagadnienia związane z teorią oraz zastosowaniami zbiorów rozmytych są w Polsce bardzo dobrze znane, o czym świadczy wielość prac naukowych. Zapoznanie się z teorią warto zacząć od świetnej książki jednego ze współpracowników L. Zadeha Janusza Kacprzyka: "Zbiory rozmyte w analizie systemowej" (PWE 1986). Zastosowaniami w automatyce zajmowali się już w latach 70. na Politechnice Śląskiej w Gliwicach prof. Czogała i Pedrycz, w naukach społecznych - T. Dąbrowski, w informatyce - ośrodek warszawski. Interesujące jest również, iż logika rozmyta jest ujmowana jako rozmyte rozszerzenie logiki nieskończenie wartościowej Łukasiewicza.

O ile początkowe zastosowania logiki rozmytej powstawały głównie w sferze technicznej, o tyle później teoria ta wkroczyła w obszar badań operacyjnych, zagadnień społeczno-ekonomicznych, biologii i szeroko pojętej informatyki (np. rozpoznawanie obrazów, wyszukiwanie informacji, współpraca człowieka z maszyną).

Już w latach 70. powstawały systemy komputerowego przetwarzania danych rozmytych (np. napisany w FORTRAN-ie dla dużego komputera Fujitsu japoński system FSTDS) oraz opartego na teorii zbiorów rozmytych modelowania wspierającego procesy decyzyjne (np. pakiet REVEAL firmy ICL na duże komputery S-39).

Wydaje się, iż mimo niezbyt powszechnej znajomości teorii zbiorów rozmytych i logiki rozmytej już w najbliższych latach wywrą one przeogromny wpływ na nasze życie i zetkniemy się z nimi wszyscy. Prawdziwość hipotezy Zadeha, iż rozumowanie człowieka nie jest oparte na logice dwuwartościowej (sztywny podział na prawdę lub fałsz), lecz jest przybliżone, a zatem przetwarzanie danych przez człowieka nie opiera się na zmiennych liczbowych, ale zmiennych lingwistycznych, jest chyba niepodważalna dla nikogo. Wyciągnięcie z tego wniosków spowoduje rewolucję w bardzo wielu dziedzinach nauki, a także w życiu codziennym. Szczególnie duży przełom nastąpi w informatyce, o ile tylko uda się nam skonstruować komputery oparte nie na logice zerojedynkowej lecz wielowartościowej (np. rozmytej). Natomiast jeszcze wcześniej można osiągnąć ogromny postęp poprzez zastosowanie logiki rozmytej w rozmaitych systemach aplikacyjnych, szczególnie ekonomicznych. Będzie wówczas możliwe trafniejsze opisywanie świata, w którym w gruncie rzeczy logika dwuwartościowa ma bardzo ograniczone zastosowanie.

Życząc nam wszystkim, aby nastąpiło to jak najszybciej

pozostaję z szacunkiem

Jerzy Szych

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200