Bieżące wydanie 'Cennika' poświęcamy sieciowym systemom operacyjnym (NOS - Network Operating Systems), opracowanym przez firmy Banyan Systems, IBM, Microsoft i Novell. Są to w zasadzie czołowe na rynku światowym systemy sieciowe, oferujące zintegrowane usługi sieciowe (enterprise network services) oparte na centralnym serwerze (server-based). *

Zadaniem systemów NOS jest zarządzanie usługami sieciowymi (network services), zainstalowanymi na serwerze. Usługi te dotyczą zasobów sieciowych - przykładowe zasoby sieciowe to pliki na serwerze, drukarki w sieci, wspólne bazy danych. NOS umożliwia użytkownikom dostęp do środowiska sieci z każdej podłączonej stacji roboczej.

Aby ocenić właściwości NOS porównujemy między sobą następujące parametry: możliwe platformy sprzętowe dla serwera (a ściślej rodzaj CPU w komputerze, pełniącym rolę serwera), platformy systemowe dla stacji roboczych, metody organizacji i zarządzania dużymi systemami sieciowymi, stosowane protokoły transmisji a także możliwe technologie dla połączeń międzysieciowych. Pośród wielu innych właściwości ważna jest także migracja danych, pod czym należy rozumieć zdolność przesyłania i zapisu rzadziej używanych danych z serwerów na wolniejsze urządzenie (np. pamięć taśmowa). Z kolei pod pojęciem przesyłania komunikatów należy rozumieć zarówno pocztę elektroniczną, korzystanie z EDI, jak i działania typu sterowanie obiegiem dokumentacji technologicznej (work flow) czy też wypełnianie i dekretowanie formularzy zgodnie z kompetencjami urzędników (form flow).

Rozmaitość tego typu właściwości wpływa na elastyczność rozbudowy instalowanych systemów sieciowych oraz pozwala na dzielenie się zasobami sieci w niejednorodnym środowisku komputerowym. Nie bez znaczenia na decyzję o ew. zakupie systemu ma cena oferowanych pakietów.

Architektura

Kluczem do zrozumienia działania NOS jest stosowana przez nie architektura. Każdy z omawianych NOS niesie ze sobą zalety 32-bitowych systemów operacyjnych, są jednak między nimi pewne, dość zasadnicze, różnice.

Zarówno NetWare, jak i VINES były od swych początków projektowane jako pełne, kompletne systemy NOS, ściśle zgrane w działaniu z CPU i pamięcią serwera.

NetWare firmy Novell to system, który w pierwszych wersjach został zbudowany do wspólnego dzielenia się przez użytkowników systemu posiadanymi na jednym serwerze zasobami plikowymi czy też dostępem do drukarki. Postęp w rozwoju kolejnych wersji systemów NetWare doprowadził do tego, że stały się one platformą dla uruchamiania na serwerze wielu aplikacji - często wykonywanych przez niezależnych od Novella twórców w formie ładowalnych modułów NLM (NetWare Loadable Modules).

Novell opracował ostatnio AppWare - zestaw narzędzi do budowy przez programistów aplikacji sieciowych dla wielu różnych platform klienckich na stacjach roboczych (OS/2, DOS, Windows, Macintosh, Unix). Taka aplikacja-klient korzysta z usług zaplecza (back-end) - jak przesyłanie komunikatów (w tym poczta elektroniczna), korzystanie z baz danych czy wielu czynności związanych z komunikacją, nie wiedząc nawet, jaki jest system operacyjny czy związane z nim odwołania systemowe pracujące na serwerze.