Komputeryzacja szkoły

(...) Absolutnie podstawową zasadą, od której nie powinno się czynić wyjątków, jest kupowanie do szkoły komputerów standardowych, które są powszechnie wykorzystywane w naszym kraju. W tej chwili i przez najbliższych kilka lat standard taki stanowią komputery klasy IBM PC. Mimo pozornej atrakcyjności komputerów innych typów, po ich zakupie, wcześniej czy później, pojawi się problem specjalizowanego, polskojęzycznego oprogramowania na odpowiednim poziomie. I niestety - rozczarowanie.

(...) Absolutnie podstawową zasadą, od której nie powinno się czynić wyjątków, jest kupowanie do szkoły komputerów standardowych, które są powszechnie wykorzystywane w naszym kraju. W tej chwili i przez najbliższych kilka lat standard taki stanowią komputery klasy IBM PC. Mimo pozornej atrakcyjności komputerów innych typów, po ich zakupie, wcześniej czy później, pojawi się problem specjalizowanego, polskojęzycznego oprogramowania na odpowiednim poziomie. I niestety - rozczarowanie.

Parametry techniczne

Szkół nigdy nie będzie stać na kupowanie komputerów opartych o najnowsze rozwiązania techniczne (które są oczywiście najdroższe). Dokonując zakupu nie można jednak, w imię oszczędności, kupować sprzętu, który wychodzi już z powszechnego użytku i w związku z tym sprzedawany jest często po "wyjątkowo atrakcyjnych" cenach. Obecnie takim sprzętem są z całą pewnością komputery PC XT i PC AT. Minimalnym wymaganiem jest więc teraz konstrukcja oparta o procesor 386 i to nie SX, ale DX. Możliwości komputerów klasy 486 w typowych szkolnych zastosowaniach raczej nie będą wykorzystane.

Pamięć operacyjna

Większość współcześnie tworzonych programów wymaga pamięci RAM wielkości przynajmniej 2 MB. Jeżeli zamierzamy korzystać z programów pracujących pod nadzorem Windows, komputer należy wyposażyć w co najmniej 4 MB RAM. Zakup większej pamięci RAM (a nie jest to najtańszy element komputera - 1,2 mln za 1 MB) powinien być uzasadniony potrzebami konkretnego programu, którego zamierzamy używać.

Dyski twarde

Obecnie nie spotyka się raczej w sprzedaży dysków twardych o pojemności mniejszej niż 120 MB. Jest to wielkość zupełnie wystarczająca normalnemu użytkownikowi komputera, korzystającemu na co dzień z kilku programów (na pewno taki dysk wystarczy dyrektorowi szkoły, księgowej, sekretarce czy uczniowi w pracowni informatycznej). Nie polecam zakupu nowych dysków o mniejszej pojemności, gdyż są to konstrukcje przestarzałe, o większej zawodności. W razie awarii już niedługo będą poważne problemy z naprawą tego typu dysków. Zakup większego dysku twardego może być uzasadniony w wypadku komputera nauczycielskiego w pracowni informatycznej.

Stacja dysków

Istotnym elementem komputera jest stacja dysków elastycznych. Obecnie można już bez obawy kupować komputery z jedną tylko stacją dysków 3,5-calowych. Popularne do niedawna dyskietki 5,25" coraz szybciej zaczynają wychodzić z użytku i niedługo stacje dysków przystosowane do ich odczytu i zapisu nie będą już produkowane. Zakup komputera z dwoma napędami dyskietek (3,5" i 5,25") jest uzasadniony tylko w przypadku jednego komputera w szkole. Umożliwi to przenoszenie na dyskietki 3,5" danych lub programów dostarczonych na dużych dyskietkach.

Mysz

Osoby o niewielkim doświadczeniu w pracy z komputerem często nie doceniają znaczenia myszy. Obecnie zdecydowana większość nowoczesnego oprogramowania jest projektowana tak, że używanie myszy przyspiesza i czyni wygodniejszym dialog z komputerem. Dlatego planując zakupy sprzętu nie należy oszczędzać na tym użytecznym drobiazgu (300-800 tys. zł).

Karty graficzne

Istotnym elementem komputera jest tzw. karta graficzna, umożliwiająca wyświetlanie efektów pracy komputera na ekranie monitora. Obecnie standardem jest karta SVGA i w zasadzie nie powinno się kupować do szkoły komputera z inną kartą. Sprzedawcy sprzętu oferują często, jako element istotnie zwiększający możliwości komputera, karty SVGA z akceleratorem (droższe od standardowych SVGA o ok. 1 mln zł). Zakup takiej karty ma sens jedynie wówczas, gdy zamierzamy pracować z Windows lub korzystać z programów typu CAD.

Monitory

Ogromny wpływ na komfort pracy przy komputerze ma jakość używanego monitora. Oczywiście, najprostszym do określenia jego parametrem jest możliwość (lub jej brak) wyświetlania w kolorze. Kolor pomaga często w pracy, ale w wielu zastosowaniach jest zupełnie zbędny. Niewielki użytek z monitora kolorowego będzie miała księgowa czy sekretarka korzystająca głównie z edytora tekstów. Jednocześnie monitor monochromatyczny mniej męczy wzrok. Coraz więcej programów używa jednak kolorów do celów informacyjnych, i z tego powodu zakup monitora kolorowego do komputera, który ma być używany do wielu różnych celów, jest zdecydowanie uzasadniony. Monitory kolorowe są obecnie przynajmniej dwa razy droższe od monochromatycznych.

Kupując monitor warto zwrócić uwagę czy jest on oznaczony symbolem LR (lon radiation). Symbol ten wskazuje, że konstrukcja monitora zapewnia obniżony poziom szkodliwego promieniowania elektromagnetycznego. Drugą cechą monitora, na którą należy zwracać uwagę jest rozmiar tzw. plamki, decydujący o ostrości obrazu. Dobre monitory mają plamkę nie większą niż 0,28 mm. Wbrew pozorom, wysokiej klasy monitor jest znacznie bardziej potrzebny szkolnej administracji, niż w pracowni informatycznej, gdzie każdy z uczniów spędza tylko 2-3 godz. tygodniowo.

Drukarki

Drukarka jest koniecznym elementem wykorzystywanego do pracy systemu mikrokomputerowego. Wydaje się, że najbardziej ekonomicznie uzasadniony jest zakup drukarek o istotnie różnych możliwościach (i cenach). Można wówczas używać tańszych drukarek do wydruków roboczych korzystając z lepszej drukarki w razie potrzeby uzyskania dokumentu wysokiej jakości (np. wtedy, gdy zamierzamy go powielać za pomocą kserokopiarki). Do wydruków roboczych w zupełności wystarczy drukarka mozaikowa 9-igłowa z wałkiem o szerokości 10". W szkole powinna znaleźć się przynajmniej jedna drukarka z wałkiem o szerokości 15". Jest ona szczególnie przydatna podczas drukowania dużych dokumentów, takich jak arkusz organizacyjny czy rozkład zajęć.

Uzasadnionym wydatkiem, pod warunkiem, że szkołę na to stać, jest zakup drukarki laserowej (cena takiej drukarki jest porównywalna z ceną komputera klasy 386). Jest to szczególnie ważne, jeżeli szkoła dysponuje kserokopiarką i zamierza za pomocą komputera przygotować wzorce powielanych dokumentów. Kupując drukarkę laserową należy koniecznie upewnić się czy pracuje ona w standardzie (języka) PCL, opracowanym przez firmę Hewlett-Packard, który jest wykorzystywany przez znakomitą większość dostępnego na rynku oprogramowania. Drukarka tego typu jest droga w eksploatacji, nie jest więc ekonomicznie uzasadnione jej kupowanie, jeśli ma być jedyną w szkole.

Kupując drukarkę należy jednocześnie sprawdzić czy producent przystosował ją do drukowania liter charakterystycznych dla polskiego alfabetu. Powinny być one dostępne w jednym z dwóch najbardziej rozpowszechnionych w Polsce standardów ich kodowania - Mazovia lub Latin II.

Ostatnio coraz popularniejsze są drukarki atramentowe - 2-3- krotnie tańsze niż typowe drukarki laserowe. Jakość uzyskiwanych za ich pomocą wydruków zwykle nie ustępuje jakości uzyskiwanej na drukarce laserowej, o ok. 1/3 jednak droższa jest ich eksploatacja. Zakup takiej drukarki zamiast drukarki laserowej jest uzasadniony, jeżeli zamierzamy drukować niewielkie ilości dokumentów wysokiej jakości.

Producenci i dostawcy

Kryterium wyboru nie może być jedynie cena. Pamiętajmy jednak, że dostawca sprzętu musi gwarantować jego wysoką jakość, a także serwis i możliwość rozszerzania zakupionej konfiguracji sprzętu. Gwarancję dobrego spełnienia tych warunków rzadko dają małe firmy. Wybierajmy więc raczej firmy duże, o ustalonej renomie, mające sieć przedstawicielstw, w tym jedno w pobliżu naszej szkoły. Ułatwi to w przyszłości kontakty, które często okazują się potrzebne po rozpoczęciu eksploatacji sprzętu. Wybierającym sprzęt radzę zawsze rozważyć, czy nie warto zapłacić trochę więcej za komputer markowy, firmy dającej gwarancję wysokiej jakości [(są one droższe o 30-50% - przyp. red.)]. Powszechnie oferowane komputery bezfirmowe, tzw. składaki są często pośledniej jakości i po okresie gwarancji ich eksploatacja może łączyć się z dodatkowymi kosztami. Warto pamiętać znaną zasadę, iż "biednego nie stać na kupowanie byle czego".

Meble

Pojawienie się komputera na stanowisku pracy łączy się z pewnymi kłopotami techniczno-organizacyjnymi. Komputer zajmuje dużo miejsca na biurku czy ławce. Próba wtłoczenia komputera w tradycyjne stanowisko pracy najczęściej kończy się niepowodzeniem. Nie znaczy to wcale, że należy zakupić meble zaprojektowane specjalnie do tego celu. Wręcz przeciwnie, najczęściej tzw. stoliki pod komputer (dość drogie) nie sprawdzają się w praktyce. Z mojego doświadczenia wynika, że najważniejszym parametrem mebla, na którym stawiamy komputer jest jego powierzchnia. Szczególnie istotne jest to w przypadku mebli w pracowni uczniowskiej. Musimy pamiętać, że przy jednym biurku czy stole, na którym stoi komputer, siada najczęściej dwóch uczniów, którzy powinni mieć nie tylko wygodny dostęp do klawiatury, ale muszą mieć także możliwość wygodnego prowadzenia notatek w zeszycie. Z kolei przy pracy biurowej dobrym rozwiązaniem jest korzystanie z dwóch biurek, ustawionych w kształt litery L. Bardzo użytecznym meblem staje się wówczas obrotowe krzesło na kółkach.

Od A do Z

Planując komputeryzację szkoły należy pamiętać, że bez zaplanowania wydatków na zakup potrzebnego oprogramowania, pieniądze wydane na sprzęt można uznać za wyrzucone. Absolutnym minimum jest zakup z każdym komputerem tzw. systemu operacyjnego. Samo zainstalowanie systemu operacyjnego na dysku twardym komputera przez jego sprzedawcę nie świadczy o tym, że posiadamy ten program legalnie. Obecnie najpowszechniej używaną wersją systemu operacyjnego dla komputerów osobistych jest DOS 5.0. Ostatnio pojawiła się jego nowsza wersja (6.0), ale zawiera ona błędy, które poprawiono w wersji 6.2.

Aby komputer stał się narzędziem codziennej pracy musimy wyposażyć go w programy użytkowe. Z jednej strony powinny to być programy uniwersalne powszechnego wykorzystania (edytor tekstowy, arkusz kalkulacyjny, baza danych), z drugiej - specjalizowane programy dopasowane do naszych potrzeb (np. program wspomagający układanie planu lekcji).

Właściwy dobór programów ma decydujący wpływ na efektywność wykorzystania systemu komputerowego. Przy specjalistycznych zastosowaniach środków informatyki należy dobierać parametry sprzętu tak, aby umożliwiał on optymalne wykorzystanie zakupionego lub przewidywanego do zakupów oprogramowania, którego wartość jest przecież porównywalna z wartością sprzętu, a nawet ją przewyższa. Błędem może być tu zarówno zakup komputera o zbyt małych możliwościach (co utrudnia efektywną pracę), ale także zakup komputera bardzo dobrego i drogiego, którego możliwości zostaną wykorzystane w niewielkim zakresie.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200