"Wsiąść do pociągu byle jakiego..."

Z przyjemnością otwierałem opakowanie programu nazwanego Komputerowy Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP. Wynikała ona ze świadomości, że jest to całkowicie polski produkt, który powstał jako efekt współpracy firmy prywatnej z jednostką budżetową, tj. PKP. Miałem bowiem nadzieję, że stanowi to przejaw szerszego zjawiska - szukania przez zakłady dotowane z budżetu centralnego różnych dróg dofinansowywania swojej działalności. I nie zawiodłem się. Do niedawna PKP była bardzo hermetyczną instytucją z rozbudowanymi służbami, które nie miały prawa prowadzenia jakiejkolwiek samodzielnej działalności nie związanej z kolejnictwem.

Z przyjemnością otwierałem opakowanie programu nazwanego Komputerowy Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP. Wynikała ona ze świadomości, że jest to całkowicie polski produkt, który powstał jako efekt współpracy firmy prywatnej z jednostką budżetową, tj. PKP. Miałem bowiem nadzieję, że stanowi to przejaw szerszego zjawiska - szukania przez zakłady dotowane z budżetu centralnego różnych dróg dofinansowywania swojej działalności. I nie zawiodłem się. Do niedawna PKP była bardzo hermetyczną instytucją z rozbudowanymi służbami, które nie miały prawa prowadzenia jakiejkolwiek samodzielnej działalności nie związanej z kolejnictwem.

Problemem układania rozkładów jazdy zajmowali się w naszym kraju różni specjaliści, jak np. zespół informatyków WAT. Zazwyczaj kończyło się to niepowodzeniem ze względu na złożoność tematu. W ogóle, w skali sieciowej powstały do tej pory jedynie cząstkowe rozwiązania, które funkcjonują na małych sieciach kolejowych (np. holenderskiej), a ponieważ długość szlaków PKP liczy ponad 20 tys. km, stwarza to określone problemy przy tego typu przedsięwzięciach. Prezentowany przez nas program zbudowano na podstawie "ręcznie" opracowanego rozkładu jazdy. Jest to jednak baza danych, która zawiera sieciowy rozkład jazdy wszystkich pociągów kursujących na sieci PKP.

Przed podróżą

Opisywany Rozkład Jazdy jest programem komputerowym przeznaczonym do znajdowania połączeń kolejowych między dowolnymi dwiema stacjami i pracuje on pod kontrolą DOS. Jako kryterium poszukiwania połączeń założono w nim minimalizację czasu jazdy oraz liczby przesiadek. Program ponadto podaje informacje dotyczące długości trasy, liczby przesiadek, łącznego czasu jazdy i przerw w podróży, orientacyjnego kosztu przejazdu, składu pociągów oraz terminów ich kursowania.

Instalacja

Wymagania sprzętowe dla Rozkładu Jazdy są dość znaczne. Program pracuje wprawdzie na wszystkich komputerach typu PC, ale ze względu na złożoność obliczeń nie poleca się uruchamiania go na XT. Do tego dochodzą spore wymagania pamięciowe - 570 KB, z zastrzeżeniem, że i to może w niektórych przypadkach nie wystarczyć. (Program daje się w takim przypadku uruchomić, ale stosowny komunikat uprzedza o braku pamięci i nie wszystkie opcje działają poprawnie). Aby uzyskać niezbędną ilość pamięci należy zrezygnować z wszelkich sterowników i programów rezydentnych umieszczanych w pamięci podstawowej, co wymaga zmian w plikach CONFIG.SYS i

AUTOEXEC.BAT.

Nieco lepiej jest w odniesieniu do twardego dysku, na którym potrzeba jest 800 KB wolnego miejsca. Autorzy zadbali ponadto o możliwość pracy z polskimi znakami diakrytycznymi. Mogą być one kodowane w standardach Mazovia, Latin2 (strona kodowa 852), DHN, CSK oraz ISO Latin2. Domyślnie stosowana jest Mazovia, co wydaje się rozsądnym posunięciem.

Ruszamy

Uruchamianie programu następuje z pliku wsadowego PKP.BAT lub przez podanie nazwy programu: PKPE wraz z parametrami określającymi standard kodowania polskich znaków diakrytycznych. Po uruchomieniu pokazuje się na ekranie główne menu (rys. 1). Podstawowe opcje stanowią tu: Znajdowanie połączeń i Nowe dane pozwalające na wyszukiwanie połączeń z całkowicie zmienionymi parametrami. W Parametrach połączeń (rys. 2) można zadeklarować standardową stację wyjazdu, parametry przesiadek oraz rodzaje biletów (do obliczania kosztów podróży). Przewidziana jest także opcja wydruku.

Informacje o taryfach zawierają tabele z różnymi rodzajami opłat za bilety (rys. 3). Ponieważ informacje wyświetlane są w trybie tekstowym przewijanie ekranu odbywa się za pomocą klawiszy kursora, a przy zmianach gubione są nagłówki tabel. Żałować także należy, że nie można samemu wprowadzać danych przy dość częstych podwyżkach cen biletów, wskutek czego ta część programu dezaktualizuje się nader szybko.

Nieco inne informacje zawarte są w menu Informacje o numerach miejsc (rys. 4). Są tu zamieszczone przejrzyste schematy graficzne różnych typów wagonów pasażerskich z oznaczoną numeracją miejsc. Dopóki ktoś nie zwróci uwagi na standard numerowania miejsc (siedzenie 1 i 2 przy drzwiach przedziału, 5 i 6 przy oknie, pozostałe - między nimi) informacja o nich może być problematyczna, gdyż z góry nie wiadomo, jakiego typu wagony znajdą się w składzie pociągu.

Jedziemy!

Zasadniczą częścią programu jest wyszukiwanie połączeń kolejowych między dwiema stacjami (rys. 5). Po podaniu początkowej części nazwy można skorzystać z podpowiedzi, z których wybiera się właściwą nazwę zgodną z nomenklaturą kolejową (np. w samej Warszawie program proponuje 37 stacji i przystanków). Następnie podaje się termin wyjazdu (lub przyjazdu) oraz eliminację połączeń z przesiadkami. Wygodną opcją jest możliwość zamiany stacji wyjazdu na docelową bez konieczności powtórnego wprowadzania pełnych nazw, zaś dzięki podaniu terminu wyjazdu bądź przyjazdu możemy być pewni, że znalezione połączenie będzie aktualne w podanym dniu (trzeba pamiętać, że na sieci kursuje wiele pociągów okresowych).

Ponadto program umożliwia znajdowanie połączeń według podanych wcześniej danych, przy ich niewielkich zmianach.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200