Unix zyskał sobie uznanie jako system otwarty. Zdobył rynek i cieszy się opinią systemu mogącego sprostać wymogom niezależności oprogramowania od dostawców sprzętu. Komercyjne zastosowania potwierdziły jego ogromne zalety i możliwości, ale równocześnie pokazały, że zarządzanie systemami komputerowymi w tym środowisku nie jest łatwe.

Firma Computer Associates oferuje produkt mający zapewnić komfort, skuteczność i niezawodność działań administratora Unixa. Jest nim CA-Unicenter for Unix - kompleksowy system wspomagający zarządzanie Unixem, obsługiwany za pośrednictwem jednolitego interfejsu graficznego. Najkrócej można by go określić jako niezwykle rozbudowaną, wielofunkcyjną inteligentną nakładkę na Unixa.

Nadbudowa nad Unixem - po co?

Bolączki nękające użytkowników i administratorów Unixa wiążą się m.in. z bezpieczeństwem i archiwizacją danych, zarządzaniem taśmami, monitorowaniem systemu, kontrolą uruchamianych zadań, obsługą kolejek wydruków, dystrybucją raportów, detekcją i usuwaniem awarii oraz rozliczaniem kosztów pracy systemu.

W świecie dużych komputerów większość tych problemów została skutecznie rozwiązana. Istniejąca od 1976 r. firma Computer Associates od dawna miała w swej ofercie pakiet o nazwie CA-Unicenter/II służący do administrowania systemem komputerowym, działający na mainframe'ach.

Skąd wzięła się decyzja o utworzeniu analogicznego narzędzia dla systemów unixowych? Podyktowało ją samo życie. Klienci przyzwyczajeni do udogodnień dostępnych na mainframe'ach pomogli firmie CA zlokalizować 30 grup problemów, przed którymi Unix stawia swoich adminstratorów. Jednym z elementów polityki firmy jest zapewnienie klientom, którzy dotąd korzystali z dużych maszyn, płynnego przejścia do środowiska wykorzystującego komputery średnie (midrange) i mikro. Firma postanowiła wykorzystać wieloletnie doświadczenia zdobyte przy tworzeniu systemu CA-Unicenter/II i przenieść je na nową platformę. Własności nowego produktu pozwalają sądzić, że będzie on interesujący także dla nabywców, którzy nie korzystali z mainframe'ów. Wystarczy, żeby ich instalacje unixowe odpowiednio się rozrosły.

Czym jest system CA-Unicenter for Unix?

Jest to pakiet współpracujących ze sobą funkcji, który wspomaga zarządzanie pracą i zasobami systemu operacyjnego Unix. Jego celem jest zwiększenie skuteczności działań administratora systemu. Zawiera on narzędzia i funkcje ściśle zintegrowane z wbudowaną relacyjną bazą danych, pracujące w środowisku graficznym Motif.

Administrator korzystający z CA-Unicenter zarządza systemem komputerowym i śledzi jego działanie za pośrednictwem okien dialogowych, ikon, terminarzy i innych środków przyjaznego interfejsu graficznego. Program pozostawia administratorowi furtkę do bezpośredniej współpracy z Unixem - jest nią linia komend umieszczona w oknie konsoli, uwalnia go jednak od stałego kontaktu ze szczegółami technicznymi systemu operacyjnego. Ponadto zastępuje proces tworzenia scenariuszy interpretera poleceń (shell scriptów) operacjami na terminarzach i formatkach ekranowych.

Pod powłoką interfejsu graficznego kryje się zbiór zintegrowanych narzędzi programu, które współdziałają między sobą za pośrednictwem wspólnych struktur danych: terminarzy i relacyjnej bazy danych. Terminarze (callendars) służą do planowania zadań systemu i nakładania ograniczeń na uprawnienia użytkowników. Baza danych zawiera m.in. opisy sprzętowych komponentów instalacji, kryteria i reguły składające się na strategię zarządzania systemem, opisy użytkowników i zasobów oraz definicje określające miejsce wykonania procesów. Ich działanie jest blokowane lub uruchamiane przez zestaw trygerów, które definiuje administrator.

Funkcje programu podzielone są na pięć kategorii działań (disciplines): automatyczną kontrolę przetwarzania (APC - Automated Production Control), Automatyczne Zarządzanie Pamięciami (ASM - Automated Storage Control), administrowanie centrum komputerowym (DCA - Data Center Administration), zarządzanie wydajnością i kosztami (PMA - Performance Management and Accounting) oraz kontrolę dostępu i system zabezpieczeń (SCA - Security, Control and Audit).

Przetwórnia danych kierowana przez APC i PMA

Wyobraźmy sobie system obsługujący setkę użytkowników. Taki system to spora fabryczka przetwarzająca informacje oraz produkująca raporty i wydruki. Administrator pełni rolę dyrektora, a pomagają mu w tym moduły APC i PMA.

PMA to moduł zarządzania wydajnością i kosztami (Performance Management and Accounting). Administrator ma do dyspozycji okna monitorujące działanie procesów, efektywność pracy urządzeń i wykorzystanie pamięci. Może w czasie rzeczywistym dowiedzieć się np. jaki procent czasu procesora jest zużywany przez wskazany proces. Ułatwia to lokalizację i usuwanie "wąskich gardeł" w konfiguracji systemu.

PMA prowadzi ewidencję i rozliczenia wykorzystania zasobów przez użytkowników. Pozwala on administratorowi tak definiować strukturę bazy rozliczeń, aby można było prowadzić osobne rachunki dla poszczególnych grup użytkowników albo jednostek organizacyjnych przedsiębiorstwa.

APC jest skrótem od "Automated Production Control", czyli dosłownie - "automatyczna kontrola produkcji". APC to moduł wspomagający planowanie zadań wykonywanych przez system, monitorowanie ich realizacji, sterowanie konsolą administratora, zarządzanie kolejkami wydruków oraz generowanie raportów i nadzór nad ich rozsyłaniem.

Zacznijmy od konsoli administratora. Ma ona postać okna ekranowego. Jej obsługa polega na śledzeniu komunikatów i reagowaniu na nie. Komunikaty są generowane przez Unix, programy aplikacyjne i przez CA-Unicenter. Administrator może zdefiniować komunikaty, które mają być obsługiwane automatycznie oraz określić akcje, jakie system ma wykonać w odpowiedzi na komunikat.

Moduł sterowania konsolą przejmuje komunikaty i dokonuje ich klasyfikacji. Część z nich obsługuje samodzielnie, a pozostałe przekazuje do dalszej obsługi przez odpowiednie komponenty systemu. Komunikat może zostać skierowany np. do administratora, do wybranych użytkowników, albo na "tablicę ogłoszeń" dotyczących wykrytych usterek (element modułu DCA).

Okno konsoli zawiera także linię komend Unixa. Te, które są najczęściej stosowane można ukryć pod szesnastoma przyciskami na ekranie.