Przed Naczelnym Sądem Administracyjnym toczą się sprawy, które mają rozstrzygnąć spory między firmami IT a urzędami kontroli skarbowej.

Jedna z nich dotyczy udzielenia w latach 1998-2000 przez jedną z olsztyńskich spółek licencji na oprogramowanie. Kolejna, której rozprawa odbyła się w połowie maja, dotyczyła sprzedaży przez Optimusa komputerów Ministerstwu Edukacji Narodowej. W obu przypadkach oddziały Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekły, że sprawy musi rozstrzygnąć poszerzony, siedmioosobowy skład sędziowski. Na ostateczny wyrok przyjdzie więc poczekać co najmniej kilka tygodni.

Sędziowie NSA zadecydowali 15 maja br., że nie są w stanie wypowiedzieć się na temat tego, czy przedstawiciele Optimusa złamali ustawę o VAT, eksportując, a następnie natychmiast importując komputery i sprzedając je bez 22% VAT firmom budującym w latach 1999-2000 szkolne pracownie internetowe. Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrywał skargę Optimusa na decyzję fiskusa, na podstawie której naliczono jej sporny podatek VAT w wysokości (łącznie z odsetkami i karami) ponad 30 mln zł.

Sędziowie mieli "istotne wątpliwości natury prawnej" co do zapisu ordynacji podatkowej dotyczącego omijania Prawa podatkowego, na który w swojej decyzji dotyczącej Optimusa powołał się nowosądecki urząd skarbowy, a później izba skarbowa. "Firma nie miała prawa postąpić inaczej, niż zastosować zerową stawkę VAT" - dowodzili prawnicy Onet.pl, prawnego następcy Optimusa. Podkreślali, że do transakcji w rzeczywistości doszło i nie były to pozorowane działania. Towar został wywieziony z Polski, na co są dokumenty celne. Sprzedaż szkołom też była rzeczywistą transakcją. Ich zdaniem nie można też mówić o obejściu prawa, bo przepisy podatkowe nie zawierały żadnych nakazów ani zakazów, które można ominąć.

Krakowski NSA uznał, że sprawa jest na tyle skomplikowana, iż wątpliwości prawne związane ze stosowaniem przepisów o obejściu prawa powinien rozwiać siedmioosobowy skład NSA w Warszawie. Tym bardziej że przepis ten został zaskarżony niedawno do Trybunału Konstytucyjnego, a podobne wątpliwości mogą dotyczyć identycznej sprawy toczącej się przed wrocławskim NSA, a dotyczącej JTT Computer.