Jest rzeczą zdumiewającą, że powszechnie umyka uwadze fakt, iż to właśnie problemy z zasilaniem są odpowiedzialne za większość awarii sieci lokalnych.

Wyładowania atmosferyczne, zakłócenia a także wyłączenia energii są częstymi zjawiskami. Ich zewnętrznym objawem może być powszechnie spotykane migotanie oświetlenia. Niestety, można jeszcze spotkać się z opinią, że chwilowe zakłócenia w dostawie energii są nieistotne. Jednak dokładna analiza wskazuje, że już spadek napięcia na krócej niż 20 milisekund może spowodować poważną awarię LAN.

Trochę historii

Systemy zabezpieczenia zasilania komputerów zmieniły się w sposób istotny w ciągu ostatnich kilku lat. Wraz z powszechnym użyciem protokołu SNMP do zarządzania sieciami, zasilacze awaryjne stały się elastycznym narzędziem służącym do zapobiegania awariom sieci. Są wyposażane w inteligentne systemy mikroprocesorowe, które monitorują parametry zasilania i oprócz działań doraźnych przekazują dane do konsoli administratora sieci. Wprowadzenie SNMP ułatwiło dostęp administratorom sieci do informacji o stanie zasilania wchodzących w skład jej urządzeń. Producenci UPS uznali ten protokół za standard umożliwiający centralne zarządzanie energetycznym zasilaniem składników sieci pochodzących od różnych dostawców. Współczesne zasilacze nie tylko chronią LAN przed poważnymi skutkami awarii zasilania, ale same należą do klasy urządzeń sieciowych, którymi można zarządzać. Oczywiście nie wszystkie wyposażone są w tego typu możliwości. Wielu producentów czeka na dalszy rozwój technologii. Trudno jednak nie docenić pozytywnego wpływu SNMP na niezawodność sieci wynikającą z zabezpieczenia źródeł zasilania.

W maju 1994 r. Internet Engineering Task Force zaakceptowało standard bazy danych MIB dla UPS. Ta strukturalna lista parametrów oraz zmiennych, istotnych dla pracy typowego UPS, jest znana jako RFC 1628. Lista ta zawiera różne poziomy. Są one odpowiednie zarówno dla prostych zasilaczy, jak i dla tych, które wyposażono w łącze szeregowe RS-232 dla komunikacji z systemem.

Inteligentne zasilacze

Na początku lat 90. wielu producentów UPS dostarczało już inteligentne zasilacze awaryjne używając przy tym własnych standardów MIB. By zapewnić kompatybilność zasilaczy z protokołem SNMP stosowano trzy metody. Najbardziej powszechną było (i jest) wyposażanie UPS w zewnętrzny interfejs, składający się z karty sieciowej (zazwyczaj Ethernet), mikroprocesora, pamięci oraz co najmniej jednego portu komunikacyjnego. Taki interfejs pracuje podobnie do konwertera protokołów, dokonując zamiany informacji spływającej z zasilacza na standard odpowiedni dla SNMP. Rzeczywistą pracę podczas takiej konwersji wykonuje agent SNMP.

Inną powszechną metodą było wyposażanie zasilaczy w odpowiednią wewnętrzną kartę. Mikroprocesor kontrolujący podstawowe funkcje UPS jest zazwyczaj silnie obciążony, toteż karta taka zawierała odrębny procesor oraz oczywiście pamięć, interfejs sieciowy a także była wyposażona we własnego agenta SNMP. Zaletą takiego wewnętrznego interfejsu była możliwość jego zasilania z baterii znajdujących się w zasilaczu awaryjnym. Umożliwiało to kontynuowanie kontroli UPS przez system sieciowy także podczas poważnych awarii zasilania.

Ostatnia, często używana metoda, jest jednocześnie najbardziej kontrowersyjna. Korzysta z możliwości przetwarzania danych z UPS w zabezpieczanym przez siebie komputerze. Dane te mogą być jednocześnie przekazywane do konsoli administratora poprzez zainstalowanego także w komputerze agenta SNMP. Metoda ta jest najtańsza, ale jednocześnie najbardziej zawodna. Jeśli komputer np. zawiesi się, to administrator sieci jest pozbawiony możliwości wpływu na działanie UPS. Dwie wcześniej opisane metody pozwalały na automatyczne podjęcie pracy w przypadku poważnej awarii sieci.

Niezależnie od tego z której metody się korzysta, musi ona zapewnić przekazywanie danych o zasilaniu energetycznym urządzeń sieci do konsoli administratora. Dane te zorganizowane są w postaci grup zmiennych bazy MIB. Niektóre z tych zmiennych mogą być zdalnie konfigurowane. Zapewniona też musi być łączność w przypadku awarii w celu przekazywania odpowiednich komunikatów alarmowych. Komunikaty te powinny powodować podjęcie przez system działań zabezpieczających przed skutkami awarii. Takimi działaniami może być np. bezpieczne wyłączenie części urządzeń w sposób pozwalający zarówno na zachowanie danych, jak i nienaruszenie integralności sieci.

Aktualnie przodujący wytwórcy UPS zaczęli oferować moduły znacznie ułatwiające procedury zarządzania zasilaczami awaryjnymi. Wiele z tych modułów pozwala na skonfigurowanie procedur awaryjnego wyłączania komputerów tak, aby straty były jak najmniejsze. Inne umożliwiają stosowanie różnorodnych aplikacji służących zwiększeniu niezawodności sieci. Problem bezpiecznego wyłączania urządzeń podczas awarii zasilania wydaje się jednym z najbardziej istotnych.

Gdy tylko producenci zasilaczy ulepszą metody używane do zarządzania UPS poprzez protokół SNMP, to odbiorcy zetkną się prawdopodobnie z całą gamą nowych produktów software'owych. Spodziewane jest także wyposażenie zasilaczy w inne interfejsy sieciowe. Wydaje się, że proces wzbogacania możliwości zasilaczy UPS dopiero się rozpoczął.

Zakłócenia energii zdarzają się częściej niż się nam wydaje. Powszechnie przyjmuje się, że chwilowe zakłócenia w dostawie energii są nieistotne. Badania wykazały jednak, że już spadek napięcia na krócej niż 20 milisekund może spowodować poważną awarię LAN.