Jak uczyć młodzież informatyki?

Zarówno na IX Konferencji "Informatyka w szkole" w 1993 r., jak i jubileuszowej X w 1944 r., które odbyły się w Toruniu, referaty i wystąpienia odnosiły się do informatyki jako przedmiotu nauczania -głównie w szkołach średnich. Wszystkie przedstawione tam tezy można jednak sprowadzić do dwóch głównych.

Zarówno na IX Konferencji "Informatyka w szkole" w 1993 r., jak i jubileuszowej X w 1944 r., które odbyły się w Toruniu, referaty i wystąpienia odnosiły się do informatyki jako przedmiotu nauczania -głównie w szkołach średnich. Wszystkie przedstawione tam tezy można jednak sprowadzić do dwóch głównych.

Pierwszą, reprezentowana głównie przez naukowców i część dydaktyków, można zamknąć w stwierdzeniu, że nauczanie informatyki musi się koncentrować na podstawach naukowych przedmiotu i pojęciach wykraczających poza technologię. W przełożeniu na praktykę, główny nacisk należy położyć na kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów oraz konstruowanie i analizowanie algorytmów. Realizacja tej koncepcji pozwala na wykorzystanie do twórczej pracy całego sprzętu komputerowego (niekoniecznie najnowszej generacji). Przy takim podejściu wyposażenie szkół w zdobycze nowej i zarazem kosztownej technologii komputerowej nie jest aż tak niezbędne.

Druga grupa, w której dominują nauczyciele, stoi na stanowisku, że ważniejsze jest w szkole kształcenie użytkowników informatyki, a nie zwracanie szczególnej uwagi na naukę programowania w ramach przedmiotu ogólnokształcącego jakim są "elementy informatyki". Powszechność umiejętności programowania nie jest przecież miarą stopnia wykształcenia informatycznego społeczeństwa. Są i tacy, których pogląd jest wynikiem pewnego kompromisu reprezentowanego również przez Grupę Roboczą 3.1 federacji IFPT (International Federation for Information Processing) z siedzibą w Genewie. Głosi on, że należy uczyć rozwiązywania problemów przez programowanie, nie zapominając, że tę umiejętność kształci również korzystanie z programów użytkowych.

Spór jaki się toczy, mający dać odpowiedź na pytania: "Czy mamy uczyć podstaw informatyki - czy wykorzystania komputerów?", nie jest bynajmniej sporem ideowym. Wiąże się on z trudnościami na jakie napotyka edukacja informatyczna w naszym kraju. Należą do nich:

Bariera sprzętowa Pracownie komputerowe znajdują się w: 60% liceów ogólnokształcących, 30% szkół zawodowych i 5% szkół podstawowych.

Należy uwzględnić fakt, że wiele szkół dysponuje sprzętem nietypowym, przestarzałym i nieodpowiadającym programamom nauczania.

Bariera kadrowa Około 3% nauczycieli ukończyło wiele kursów i szkoleń umożliwiajacych im posługiwanie się komputerem w nauczaniu. Z tej grupy ok. 30% to nauczyciele odpowiednio przygotowani do prowadzenia zajęć z przedmiotów informatycznych. Biorąc pod uwagę liczbę szkół średnich (LO i zawodowych) potrzebnych jest co najmniej 9 tys. nauczycieli informatyki i 25 tys. nauczycieli przygotowanych do nauczania wspomaganego komputerem.

Z powodu braku środków finansowych nie udało się zatwierdzić i wdrożyć, przedstawionego przez MEN, programu dla Edukacji Informatycznej w Oświacie, który byłby kontynuacją realizowanego w latach 1986-1990 "Powszechnego programu edukacji informatycznej".

Celem tego nie zatwierdzonego dotychczas programu jest doprowadzenie do sytuacji, w której każdy absolwent szkoły średniej miałby podstawowe umiejętności niezbędne do korzystania z komputerów. Zakłada się, że należą do nich: posługiwanie się edytorami tekstów, arkuszami kalkulacyjnymi, bazami danych w podstawowym zakresie i

różnymi programami użytkowymi.

Konieczne jest więc (cytat z projektu Ramowego Programu Działań dot. Edukacji Informatycznej w Oświacie w latach 1994-1997):

* wyposażenie każdej szkoły średniej w sprzęt komputerowy zgodny ze standardem IBM-PC i Apple Macintosh; * wyposażenie każdej szkoły średniej w licencjonowane oprogramowanie, a w tym: - języki: Pascal i LOGO, - edytory tekstów, - programy graficzne, - systemy tworzenia i obsługi baz danych, - arkusze kalkulacyjne, - pakiety programów dydaktycznych, - inne programy użytkowe.

* kształcenie i dokształcanie informatyczne nauczycieli;

* dofinansowanie kosztów eksploatacji i rozbudowy wyposażenia istniejących komputerowych pracowni szkolnych;

* wspieranie procesu edukacji informatycznej przez badania naukowe dotyczące m.in.:

* nowych metod nauczania i ich wpływu na organizację i wyniki procesu kształcenia, - tworzenia oprogramowania dla potrzeb nauczania, - analizy programów edukacji informatycznej w krajach bardziej zaawansowanych technologicznie.

* stworzenie rynku wydawnictw metodycznych i opracowań pomocniczych tematycznie związanych z zastosowaniem komputerów w nauczaniu, opisujących stosowane standardy programowe, popularyzujących edukacyjne programy użytkowe.

Powyższe założenia są wynikiem dyskusji zespołu ekspertów z koordynatorami ds. edukacji informatycznej uwzględniając również wymagania wyższych uczelni. Wydaje się, że wymienione powyżej cele sformułowane w MEN są określone optymalnie, a ponadto uzyskały one akceptację środowiska nauczycielskiego. Stanowią więc dobrą bazę do opracowania programów nauczania informatyki o różnych treściach i stopniu trudności dla szkół podstawowych, średnich ogólnokształcących i zawodowych.

Stopień realizacji tych celów będzie zależał od postępów technologii komputerowej, za którą jak dotąd, edukacja informatyczna w naszym kraju nie tylko nie nadąża, ale dystans między nimi stale się powiększa.

Dane pochodzą ze sprawozdania Wydziału ds. Komputeryzacji "Edukacja Informatyczna 1993 r.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200