Walka postu z karnawałem
- Tomasz Byzia,
- 18.11.2002
Zasada 5 Pamiętaj, że jeśli nie można przewidzieć przyszłości, to nie można jej też szczegółowo zaplanować.
Zasada 5 Pamiętaj, że jeśli nie można przewidzieć przyszłości, to nie można jej też szczegółowo zaplanować.
Przytoczone przykłady potwierdzają starą zasadę Nielsa Bohra, że "przewidywanie jest zajęciem bardzo trudnym, szczególnie jeśli dotyczy przyszłości".
Definicje
Teza
Na stronie Amazon.com można znaleźć dziesiątki książek o "planowaniu projektów". Wydaje się, że w dziedzinie planowania działalności ludzkiej wymyślono już wszystko. Wystarczy sięgnąć do tej skarbnicy wiedzy i wszystko stanie się w naszych projektach takie łatwe. Definiujemy cel projektu, produkty, cykl wytwórczy, szacujemy, harmonogramujemy, alokujemy do zadań zasoby, robimy budżet, opisujemy to wszystko i mamy... tak, plan projektu. Teraz tylko go wykonać, a statystyki nieudanych projektów będą wspominane tylko na lekcjach historii.
Antyteza
Mimo to statystyki te nie zmieniają się od lat z górą trzydziestu. Średnio trzy czwarte projektów nie kończy się w ogóle lub znacznie po terminie. Dlaczego? Bo projekty z natury są innowacyjne i unikalne, tzn. cel i sposób ich osiągnięcia są wymyślane dla każdego projektu z osobna. Nowe cele, nowe produkty, nowi ludzie, okoliczności i sytuacje. To wszystko sprawia, że zarówno zespół projektowy, jak i klient (użytkownik) "stają się" i uczą się w trakcie realizacji projektu. Czy można przewidzieć czego nauczymy się w przyszłości? Czy można przewidzieć jak zachowa się zespół? Czy można zaplanować zmiany wymagań i otoczenia rynkowego? Uczciwa odpowiedź: NIE. Odpowiedź nieuczciwa, której od lat udzielają tzw. metodycy od projektów, brzmi: TAK. Trzeba bowiem jeszcze lepiej planować i jeszcze lepiej zarządzać realizacją planu! Pętla się zamyka, wpędzając kolejnych nieszczęśników w obłęd ciągłego przeplanowywania projektu.
Wnioski
Przyszłości nie da się przewidzieć, ale można próbować wpłynąć na jej bieg. Planowanie to przede wszystkim kreowanie przyszłych wydarzeń, a nie próba biernego zapisu wyidealizowanych scenariuszy tworzonych w oderwaniu od realiów. W takim rozumieniu plan projektu jest tworem elastycznym i dynamicznym, będącym naszą odpowiedzią na zmieniającą się rzeczywistość. Planowanie w krótkiej perspektywie kilku miesięcy (tygodni), twórcza analiza ryzyka, pełna informacja zwrotna o stanie projektu oraz odwaga w podejmowaniu działań dalekich od rutyny to podstawowe zasady planowania współczesnych projektów. Pamiętajmy, że w końcu liczy się to, czy dotrzemy do celu, a nie to, w jaki sposób tam się znajdziemy.
Przykład
Fizycy twierdzą, że teleportacja jest teoretycznie możliwa. Przygotuj projekt masowego wdrożenia tego nowoczesnego środka transportu.