Niespełna rok temu pojawiła się nazwa intranet. Obecnie coraz częściej mówi się o ekstranecie.

Nazwę ekstranet - jako pierwszy - zaproponował znany amerykański publicysta Bob Metcalfe podczas tegorocznej wrześniowej konferencji IT Forum w Paryżu. Choć brzmi ona bardzo wzniośle, sama koncepcja sieci ekstranet nie wydaje się skomplikowana. W najprostszym ujęciu, na ekstranet składają się wszystkie elementy sieci intranet dostępne na zewnątrz dla wybranych odbiorców.

Sieć nieokreślona

Obecnie o ekstranecie najczęściej mówi się w kontekście "łańcucha dostawców". Każde przedsiębiorstwo musi się kontaktować z wieloma partnerami handlowymi (poddostawcami, dystrybutorami, sprzedawcami i klientami). Jeśli każda z firm wchodząca w skład łańcucha ma własny internet, naturalną tendencją staje się połączenie posiadanych sieci. Globalny Internet służy wówczas jedynie jako medium komunikacyjne. W efekcie mamy do czynienia z wirtualnymi prywatnymi sieciami, powstałymi poprzez złączenie intranetów tunelowanymi kanałami komunikacyjnymi biegnącymi w Internecie.

Ekstranety nieśmiało pojawiają się również przy zarządzaniu i budowaniu schematów działania przedsiębiorstw wokół procesów. Właśnie ekstranet miałby umożliwić przedłużenie procesu poza zasięg jednego przedsiębiorstwa, obejmując cały cykl produkcyjno-dystrybucyjny.

Na razie ekstranet wciąż pozostaje jedynie pewną, nie do końca skonkretyzowaną ideą. Oprogramowanie wspomagające procesy produkcyjne, stosowane w przedsiębiorstwach, w większości przypadków nie potrafi jeszcze wykorzystywać Internetu jako podstawowego medium komunikacji. Można jednak oczekiwać, że sytuację zasadniczo zmieni upowszechnienie w sieci globalnej nowych protokołów oferujących pasma o gwarantowanej przepustowości i zróżnicowanym priorytecie.

Na przykład Federal Express - firma znana z udanego wykorzystania Internetu - każdego dnia zawiera ok. 20 mln transakcji drogą elektroniczną. Według niezależnych źródeł, uruchomienie serwera WWW dostępnego dla klientów tej firmy, pozwoliło jej zaoszczędzić ponad 10 mln USD rocznie. Wielu z klientów Federal Express jest zainteresowanych uzyskaniem bardziej niezawodnego dostępu do serwera WWW tej firmy, niż to jest możliwe w dzisiejszym Internecie.

W rzeczywistości ekstranety nie dają większych możliwości niż wykorzystywanie w komunikacji tradycyjnych łączy dzierżawionych. Jednak ekstranet - dzięki wszechobecności Internetu - jest rozwiązaniem nie tylko tańszym, ale też bardziej elastycznym. Firmy są w stanie dynamicznie przyłączać się do ekstranetu i opuszczać go, jeśli wynika to z aktualnych wymogów prowadzenia biznesu.

Pierwsze przymiarki

Musi upłynąć nieco czasu, zanim powstaną pierwsze realizacje idei rozbudowanych ekstranetów. Enhanced Product Realisation (EPR) to wdrażany obecnie projekt pilotażowy, mający być pierwszym praktycznym zastosowaniem ekstranetu. Jego celem jest stworzenie wirtualnego łańcucha obejmującego projektowanie wyrobów i dostarczanie części składowych mających służyć ich produkcji. W projekcie, który ma trwać 18 miesięcy, bierze udział ok. 15 przedsiębiorstw amerykańskich (w większości firm komputerowych). Według Troya Eid, prezesa konsorcjum InfoTest i szefa projektu, wykorzystanie kanałów informacyjnych stworzonych przez wirtualne sieci prywatne na bazie Internetu powinno dać co najmniej 30% oszczędności w porównaniu do wykorzystywania linii dzierżawionych. Uzyskana ma być także znacznie szybsza adaptacja procesu produkcyjnego do bieżących potrzeb klientów. W projekcie - po raz pierwszy na tak dużą skalę - mają być wykorzystane w środowisku Internetu technologie, takie jak: aplikacje CAD/CAM, wymiana danych EDI i wideokonferencje. Więcej informacji o projekcie EPR można znaleźć pod adresemhttp://www.infotest.com .