Ministerstwo Finansów planuje przeznaczyć do 2006 r. prawie 600 mln zł na informatyzację administracji celno-skarbowej.

Informatyzacja resortu finansów trwa od 1990 r., od zawarcia umowy z firmą Bull na budowę systemu Poltax. Po pięciu latach powstał jedynie fragment systemu do rejestracji podatników i składanych przez nich deklaracji. Mimo to projekt ten pochłonął ok. 260 mln zł. Drugie tyle wydano do 2001 r. na rozbudowę Poltaksu przez informatyków Ministerstwa Finansów. Wydatki zaplanowane na lata 2002-2006 wynoszą ok. 594 mln zł.

Niezbędne systemy

Dopiero w 2002 r. rozpoczęto tworzenie Krajowej Ewidencji Podatników (KEP) - projekt ten zapowiadano już od kilku lat. Z baz danych urzędów skarbowych zbierane są dane podatników, w tym ich numery NIP. Służy to weryfikacji przypadków, gdy podatnik ma więcej niż jeden NIP. Obecnie każdemu urzędowi skarbowemu przyznawana jest pula numerów NIP, które są przydzielane kolejnym podatnikom. Po uruchomieniu KEP, w połowie 2003 r., rejestracja podatników ma się odbywać centralnie.

Wcześniej jednak musi zostać rozstrzygnięty przetarg na sprzęt, który będzie wykorzystywany jako platforma dla KEP i systemu VIES (stosowanego do wymiany z Unią Europejską informacji o importowym podatku VAT). Ministerstwo Finansów rozpisało dwa przetargi. Jeden na zakup - finansowany z funduszu PHARE - zapasowego 16-procesorowego serwera z układami SPARC. Drugi - również za pieniądze ze środków pomocowych - na zakup 16-procesorowego serwera SPARC i macierzy dyskowej o pojemności 3 TB. Rozpatrywane są oferty Sun Microsystems i Fujitsu, jedynych producentów serwerów z procesorami SPARC. Jak argumentują przedstawiciele ministerstwa, zdecydowano się na tę technologię, bo "jako jedyna dawała możliwość wyboru spośród dwóch oferentów".

We wrześniu br. unieważniono przetarg o wartości 40 mln zł na zakup 880 serwerów i 10 tys. komputerów sieciowych. Zdaniem przedstawicieli resortu finansów powodem były błędy (m.in. brak wymaganych certyfikatów) w przypadku 10 z 11 nadesłanych ofert. Komputery te miały zastąpić starszy sprzęt, w części pochodzący jeszcze z dostaw Bulla, pracujący w urzędach skarbowych. Od przyszłego roku ma działać 18 nowych urzędów skarbowych, obsługujących duże firmy z danego regionu. Również dla nich były przewidziane zakupy w ramach unieważnionego przetargu.

We własnym zakresie

Oprócz systemów KEP i VIES do połowy przyszłego roku mają powstać: system do obsługi budżetu państwa, w tym wspomagania zarządzania finansami publicznymi, aplikacja dla Głównego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) oraz System Monitorowania Pomocy Strukturalnej (SMPS). Koszt przyszłorocznych projektów jest szacowany na ok. 41 mln zł.

Rozpatrywane są oferty nadesłane w przetargu na system do obsługi budżetu. W najbliższych tygodniach rozpocznie się procedura przetargowa na oprogramowanie dla GIIF. Oba mają zostać wykonane przez firmy zewnętrzne. Pozostałe aplikacje stworzy 230-osobowy zespół informatyków resortu finansów. Przedstawiciele ministerstwa chcieliby tworzyć samodzielnie większość aplikacji. Wymagałoby to zwiększenia liczby informatyków w ministerstwie do 450 w 2006 r. Nie wiadomo jednak, czy zgodzi się na to kierownictwo resortu.

System, który będzie wspomagał obsługę budżetu, ma umożliwiać m.in. bieżące rozliczanie wpływów, prognozowanie zwrotów podatku, a także monitorowanie wykorzystania środków. Przykładowo, jeśli uprawnione jednostki nie wydadzą pieniędzy w zakładanym terminie, środki automatycznie wrócą na konto budżetu. Po wdrożeniu systemu zmieni się także sposób zarządzania pieniędzmi budżetowymi. Obecnie każdy z 360 urzędów skarbowych ma własne konto w Narodowym Banku Polskim, na które wpływają podatki. Raz w miesiącu środki te - po rozliczeniu zwrotów, np. podatku VAT - są przekazywane na konto centralne. Po zakończeniu budowy systemu do obsługi budżetu transfer pieniędzy będzie się odbywał codziennie. Dzięki temu efektywniej będzie można zarządzać pieniędzmi z budżetu, umieszczając je np. na krótkoterminowych lokatach.