Zestaw Visual Studio 97 dzięki rozszerzeniom w nowych wersjach aplikacji, ich integracji i przystosowaniu do współpracy z Internetem stanowi atrakcyjną ofertę.

Nowy pakiet Microsoftu pozwala tworzyć aplikacje przede wszystkim dla systemu Win32, czyli Windows 95 i NT. Jednak dzięki wchodzącej w jego skład Visual J++ można tworzyć aplikacje w Javie, działające na dowolnej platformie. Programista otrzymuje w jednym "pudełku" wiele narzędzi, przeznaczonych do rozwiązywania różnych problemów, może więc wybrać produkt, który najbardziej odpowiada konkretnym wymaganiom.

W skład Visual Studio 97 wchodzi pięć podstawowych aplikacji: Visual C++ 5.0, Visual J++ 1.1, InterDev 1.0, Visual Basic 5.0, Visual Fox Pro 5.0. Ponadto użytkownik otrzymuje w zestawie specjalną wersję Microsoft Developer Network (MSDN) i dodatkowe aplikacje - Image Composer i Music Producer, które pozwalają uatrakcyjnić ostateczny efekt pracy programisty. W pakiecie są licencje typu develop and test na Microsoft Transaction Server i SQL Server.

Visual Studio zawiera zmodyfikowaną wersję Microsoft Developer Studio, czyli zintegrowanego środowiska (edytor, debugger) pozwalającego na łatwe zarządzanie projektami składającymi się z wielu oddzielnych elementów. Ze względu na sposób obsługi i wygląd przypomina przeglądarkę internetową (Explorer). Jednak osoba znająca poprzednie wersje Developer Studio nie powinna mieć problemów w nowym środowisku. Zachowano wiele elementów z poprzednich wersji, np. nadal po lewej stronie znajduje się drzewo przedstawiające strukturę projektu, a na dole komunikaty kompilatorów. Nie zmieniono domyślnych skrótów klawiszowych.

W Visual Studio w pełni zintegrowano VC++, VJ++ oraz InterDev, tak więc programista rozpoczynający pracę z innym programem pracuje w tym samym otoczeniu. Natomiast Visual Basic i Fox Pro wciąż są oddzielnymi produktami. Możliwe jest jednak śledzenie aplikacji, których fragmenty napisane są w różnych językach przy użyciu debuggera z Developer Studio. W Developer Studio wprowadzono możliwość pisania makroinstrukcji dzięki zastosowaniu języka VBScript. Umiejętne wykorzystanie tej funkcji pozwala zautomatyzować wiele operacji wykonywanych przez programistę. Można też tworzyć tzw. add-ins, czyli elementy rozszerzające możliwości Developer Studio (np. procedury generujące automatycznie dokumentację), które będą dostępne z poziomu menu lub pasków narzędziowych. VBScript to nieznacznie okrojona wersja Visual Basic, która może być interpretowana przez niektóre przeglądarki i aplikacje wyposażone w tzw. ActiveX Scripting (można je pisać przy użyciu narzędzi z Visual Studio). Jest to język konkurencyjny dla JavaScript.

Każdy kompilator dołączony do pakietu może służyć do tworzenia komponentów zarówno ActiveX, jak i COM/DCOM oraz może takie obiekty wykorzystywać. Dzięki temu można szybko stworzyć projekt aplikacji w Visual Basic, a pewne elementy pisać w C. Podobnie można zbudować aplikację bazodanową w Fox Pro, a następnie dodać pewne elementy napisane w Visual Basic. Istnieje też możliwość zaprojektowania elementu w Javie, tak by mógł być wykonywany na innych maszynach.

Visual Basic 5.0

Jest narzędziem do szybkiego tworzenia aplikacji (RAD). W odróżnieniu od poprzednich wersji jest to pełny kompilator (do postaci w asemblerze). Dzięki temu, w porównaniu do poprzednich wersji, fragmenty kodu wykonywane są nawet 20 razy szybciej. Co ciekawsze, generuje kod o podobnej wydajności co Visual C++. W przypadku algorytmu Quick Sort, ten ostatni był szybszy tylko o ok. 2%. O wiele krótszy jest także czas ładowania formatki. Łatwo można korzystać z zasobów łańcuchów znaków, co upraszcza tworzenie wielojęzycznych aplikacji. Podczas wpisywania tekstu źródłowego kompilator pomaga określić, do jakiej metody czy właściwości chcemy się odwołać. Pisząc na przykład window, w specjalnym polu zobaczymy możliwe do wykorzystania elementy obiektu window (nawet jeżeli typ obiektu window jest typem użytkownika). Taka możliwość przyspiesza pisanie programu. Zmieniony został także sposób dostępu do zewnętrznych baz danych.

Dużą wadą Visual Basic jest powolność środowiska (w porównaniu z innymi elementami pakietu). Na przykład, aby otworzyć pomoc, czeka się do pięciu razy dłużej niż np. z Visual C. Problemy pojawiają się także podczas korzystania z plików pomocy znajdujących się na CD-ROM - czasami program "nie widzi" odpowiednich plików i trzeba ponownie uruchomić Visual Basic. Pomoc jest zorganizowana w podobny sposób jak w Mastering, serii szkoleniowej rozpowszechnianej przez Microsoft. Wbudowany debugger pozwala śledzić tylko jeden wątek programu. Jednak podczas kompilacji program można tak ustawić opcje, by generowany był kod dla debuggera w Developer Studio.