Informatyk powinien znać wszystkie elementy zasilania swojego systemu, począwszy od głównej tablicy w budynku, a skończywszy na najmniej ważnym gniazdku.

Na pracę systemu komputerowego mogą mieć wpływ wszystkie elementy układu zasilania: począwszy od jakości prądu elektrycznego dostarczanego przez elektrownię (która czasami jest tak zła, że bez specjalnych filtrów komputery nie mogą prawidłowo pracować), przez okablowanie i gniazdka zasilające poszczególnych odbiorców, aż do systemów zabezpieczających przed zanikiem prądu. Jeśli system zasilania zostanie źle zaprojektowany, to może on uniemożliwić prawidłową pracę systemu komputerowego, nawet najdroższego z najnowocześniejszym oprogramowaniem.

Zawsze oddzielny obwód

System komputerowy powinien być zasilany z oddzielnego obwodu, przeznaczonego wyłącznie do tego celu. Instalacja oddzielnego zasilania wymaga inwestycji, na które firmy najczęściej nie stać lub szkoda jej na nią pieniędzy. Informatyk powinien uświadamiać przełożonym, jak niebezpieczne konsekwencje powoduje stosowanie wspólnego zasilania wszystkich urządzeń elektrycznych, od czajników począwszy, na komputerach skończywszy.

Jeśli zarząd firmy odmawia zainstalowania oddzielnego zasilania, informatyk powinien podjąć działania zabezpieczające przez skutkami ewentualnej awarii. Prace takie są kosztowne, lecz nie zabezpieczony system wymaga częstszych backupów, dyspozycyjnej obsługi, zwiększonych środków, energii i czasu.

Kalkulacje porównujące nakłady na wydzielone obwody zasilające i zabezpieczenia systemu preferują pierwsze rozwiązanie. Wydzielenie obwodu elektrycznego wykonuje się przez rozdzielenie instalacji elektrycznej w tablicy z bezpiecznikami i zainstalowanie oddzielnych gniazd u odbiorcy. Pozostała część instalacji nie ulega zmianie. Koszty nie są duże, a zysk - wzrost bezpieczeństwa systemu -nie do przecenienia.

Podział na oddzielne obwody elektryczne powinien uwzględniać nie tylko odbiorców zwykłych i komputerowych, ale także wydzielenie specjalnych części systemu, np. serwerowni lub komputerów, których działanie jest krytyczne dla procesu produkcji przedsiębiorstwa. Zwiększa to niezawodność układu. Najważniejsze komputery powinny być zasilane przez zasilacze awaryjne. Można je ustawić przy każdym ważnym komputerze lub zasilać cały obwód jednym większym urządzeniem. Zasilanie kilkudziesięciu komputerów nie wchodzi w rachubę (potrzeba by do tego małej elektrowni), trzeba więc wydzielić dodatkowy obwód i prąd z zasilacza skierować do gniazdek tego układu.

Takie rozwiązanie ułatwia zarządzanie serwerami, ponieważ dysponując odpowiednim oprogramowaniem można automatycznie sterować wyłączaniem się urządzeń przy przedłużającym się braku zasilania z elektrowni. Jest to jednocześnie tańsze niż stawianie zasilaczy przy każdym komputerze.

Pstryczek-elektryczek

Dysponując kilkoma obwodami zasilającymi, informatyk musi wiedzieć, które gniazdka należą do konkretnego obwodu. Zdarzają się sytuacje, kiedy obwody są wydzielone, ale wyposażone w jednakowe gniazdka. Najczęściej stosuje się wtedy znakowanie ich napisami lub obklejanie plastrem. Oba sposoby mają tę poważną wadę, że są nietrwałe: napisy ścierają się, a często są dla pracowników niezrozumiałe. Litera "K" na gniazdku nie musi oznaczać, że służy ono do zasilania komputerów. Może oznaczać, że gniazdko "kopie" albo należy do księgowości. Obklejanie jest jeszcze mniej skuteczne, ponieważ pracownicy niefrasobliwie usuwają plaster i podłączają dowolne urządzenia, tłumacząc, iż nie sądzili, że coś może popsuć podłączenie jednego grzejnika.

Stosując ideę ograniczonego zaufania, należy instalować komputerowe gniazda zasilające innej wielkości, koloru, kształtu niż w zwykłych obwodach. Uzyskamy w ten sposób szansę na to, że użytkownicy przyswoją sobie różnicę między gniazdkami i będą stosować się do zaleceń. Jednak najlepszą metodą są gniazdka uniemożliwiające przyłączenie czegokolwiek poza komputerem. Dobre są np. gniazdka "angielskie", mające trzy bolce o innym kształcie i rozstawie niż standardowe. Włączenie do takiego gniazdka wentylatora jest niemożliwe.

Zastosowanie innych gniazdek spowoduje konieczność wyposażenia wszystkich urządzeń komputerowych (także zewnętrznych) w specjalne przewody zasilające, ale ich koszt nie jest duży. Można je zresztą wykonać samodzielnie, przerabiając standardowe przewody zasilające i wyposażając je w angielskie końcówki zakupione w specjalistycznym sklepie.

Niektóre systemy, np. angielski, pozwalają na instalowanie bezpiecznika w końcówce przewodu zasilającego. Działa on dwojako, zabezpieczając zarówno urządzenie przed impulsem prądu z sieci zasilającej, jak i sieć przed zwarciem lub impulsem prądu spowodowanym przez urządzenie. Takie zabezpieczenie jest niezwykle przydatne przy zasilaniu "serwerowni" i pokoi informatycznych. Prace związane z urządzeniami zasilanymi prądem elektrycznym mogą powodować zwarcia lub inne uszkodzenia obwodu. W takim przypadku następuje wyłączenie bezpiecznika i wszystkich urządzeń, np. wyłączenie wszystkich serwerów z powodu awarii zasilania w jednym z nich.

Tablice bezpiecznikowe

Kolejnym etapem jest wyposażenie obwodów zasilających w poprawnie oznaczone i czytelne tablice bezpieczników. Dostępne na rynku układy elektryczne pozwalają na tworzenie takich tablic, a stosowane powszechnie automatyczne bezpieczniki są proste w obsłudze.

Prawidłowo wyglądająca tablica powinna mieć opisane bezpieczniki i listę gniazdek (lokalizacja, numery), których dotyczą. Dodatkowo może być wyposażona - a w większych systemach powinna - w mierniki obciążenia obwodów (amperomierze). Dzięki temu zawsze można sprawdzić, czy obciążenie obwodu nie zbliża się do granic możliwości bezpiecznika zabezpieczającego obwód, co grozi wyłączeniem prądu wszystkim odbiorcom. Pozwala także określić możliwości rozbudowy systemu komputerowego w tym obwodzie, zwłaszcza instalacji drukarek laserowych, które po włączeniu pobierają dużo prądu, który może spowodować wyłączenie bezpiecznika.

Jednym z wyznaczników prawidłowego zarządzania systemem komputerowym jest dbałość o wszystkie jego elementy. Dlatego administrowanie musi obejmować także problem zasilania, jego prawidłowego zaprojektowania i wykonania, stałej kontroli oraz szybkiego i skutecznego usuwania awarii.