Podpis elektroniczny w praktyce

W połowie sierpnia zaczyna praktycznie działać ustawa o podpisie elektronicznym. Podpisana 11 października 2001 przez prezydenta RP i opublikowana w Dzienniku Ustaw 15 listopada 2001 r. z mocy Art. 59 ust. 1 ustawa wchodzi w życie 9 miesięcy po opublikowaniu.

W połowie sierpnia zaczyna praktycznie działać ustawa o podpisie elektronicznym. Podpisana 11 października 2001 przez prezydenta RP i opublikowana w Dzienniku Ustaw 15 listopada 2001 r. z mocy Art. 59 ust. 1 ustawa wchodzi w życie 9 miesięcy po opublikowaniu.

Tak więc już niedługo podpis elektroniczny stanie się pełnoprawną sygnaturą ponieważ, zgodnie z nowym brzmieniem Art. 78 ust. 2, "Oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej, opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym, weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, jest równoważne formie pisemnej". Pozostaje jedynie kwestią, co to jest bezpieczny podpis i jak taki postulat można spełnić w praktyce.

Definicja podpisu elektronicznego zawarta w ustawie składa się właściwie z dwóch części. Odpowiednie artykuły ustawy stanowią:

"Podpis elektroniczny - dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny" (Art. 3 ust. 1), oraz:

"Bezpieczny podpis elektroniczny to podpis elektroniczny, który:

  1. jest przyporządkowany wyłącznie do osoby składającej ten podpis

  2. jest sporządzany za pomocą podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego i danych służących do składania podpisu elektronicznego

  3. jest powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna" (Art. 3 ust. 2).
Pierwsza część definicji jest na tyle ogólna, że może oznaczać każde dane, niekoniecznie w postaci cyfrowej, mogące uwierzytelnić osobę, która je wytworzyła. Definicja taka jest niewystarczająca głównie z powodu braku wymagań odnośnie bezpieczeństwa tworzenia takiego podpisu. Tę kwestię ujmuje druga część definicji podpisu, uzupełniająca część pierwszą o szereg dodatkowych postulatów.

Rozszerzona definicja bezpiecznego podpisu elektronicznego daje dostateczną gwarancję, że dane tworzące podpis ustalają tożsamość osoby, która ma wyłączną kontrolę nad urządzeniem służącym do składania podpisu, spełniającym jednocześnie szereg wymagań bezpieczeństwa. Podpis elektroniczny gwarantuje też integralność danych, do których został dołączony. Jest to cecha w zasadniczy sposób odróżniająca podpis elektroniczny od tradycyjnego: podpis elektroniczny jest bowiem oparty na tworzony w oparciu o funkcji jednoznacznego przekształcenia danych, których dotyczy, a to oznacza, że za każdym razem jest inny. Jakakolwiek zmiana danych, które zostały podpisane, pociąga za sobą zmianę danych tworzących podpis elektroniczny. Podpis elektroniczny nie jest więc dokładnym odpowiednikiem podpisu złożonego na papierze, który przecież nie jest związany z treścią dokumentu. Bezpieczny podpis elektroniczny zapewnia integralność całego dokumentu - nie istnieje więc potrzeba parafowania każdej jego strony ani też wyróżniania oryginału i jego kopii, ponieważ każdy dokument, opatrzony ważnym bezpiecznym podpisem elektronicznym, nie może ulec zmianie.

Podpis elektroniczny ma więc szereg cech, których nie zawiera zwykły podpis. Prawdopodobnie najważniejszą z nich jest to, że - w przeciwieństwie do podpisu tradycyjnego - jego ważność i prawdziwość zależą jedynie od danych służących do weryfikacji i zawartych w certyfikacie, co oznacza, że osoba, która utworzyła podpis, może być zidentyfikowana automatycznie w sposób bezpośredni i obiektywny. Druga różnica to możliwość potwierdzenia integralności danych, do których się odnosi. Trzecia to fakt, że podrobienie takiego podpisu jest o wiele trudniejsze niż podpisu odręcznego, a praktycznie wręcz niemożliwe.

Podsumowując zalety podpisu elektronicznego, można wymienić następujące jego cechy:

  • równoważność z podpisem odręcznym

  • jest związany wyłącznie z podpisującym

  • umożliwia identyfikację podpisującego

  • jest tworzony przez podpisującego

  • brak konieczności fizycznej obecności przy dokonywaniu większości czynności prawnych

  • brak konieczności przechowywania dokumentów papierowych.

    Stosując bezpieczny podpis elektroniczny będzie można zdalnie zawierać umowy (również notarialne), składać dyspozycje bankowe, zamówienia, a także składać podania w urzędach, przesyłać zeznania podatkowe czy dokumenty ubezpieczeniowe.

  • W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

    TOP 200