Nowy procesor Intela sygnalizuje zbliżający się koniec życia układów Pentium.

"Linia procesorów Pentium nie będzie dalej rozwijana" - powiedział Guido de Frenes, dyrektor Intela, odpowiedzialny za obszar Europy Wschodniej i Centralnej, podczas warszawskiej premiery procesora Pentium II. Oznacza to przede wszystkim, że nie pojawią się układy Pentium o wyższych niż 200 MHz częstotliwościach zegara.

Tego stwierdzenia należało się spodziewać. Obecnie Intel ma w swojej ofercie aż trzy rodziny procesorów - Pentium, Pentium Pro i Pentium II, których zastosowania pokrywają się częściowo. Utrudnia to politykę marketingową i może wprowadzać zamieszanie na rynku, wpływające negatywnie na wzrost popytu i sprzedaży tych układów.

Ostatnio Intel promował procesory Pentium jako produkt przeznaczony do komputerów PC pracujących pod systemem Windows 3.x lub Windows 95, a więc na rynek masowy, m.in. komputerów dla użytkowników indywidualnych. Silniejsze wersje tych układów były jednak jeszcze do niedawna wykorzystywane w małych serwerach lub tanich stacjach roboczych, choć ostatnio zostały wyraźnie wyparte przez procesory Pentium Pro.

Natomiast układy Pentium Pro, zoptymalizowane do pracy pod 32übitowym systemem Windows NT, Intel promuje jako procesory dla serwerów i silnych stacji roboczych. Obie rodziny układów wymagają różnych zestawów układów wspomagających (chipset) oraz odmiennej architektury systemu komputerowego, m.in. Pentium wykorzystuje gniazdo tzw. Socket 7, a Pentium Pro - Socket 8.

Wchodzące na rynek Pentium II wprowadza jednocześnie trzeci typ architektury, który pod względem konstrukcji płyt głównych jest całkowicie niezgodny z systemami Pentium i Pentium Pro. Dla Pentium II i być może nowych wersji przyszłych procesorów Intel opracował gniazdo Slot 1 oraz specjalną obudowę układu tzw. SEC (Single Edge Connector). Specyfikacja gniazda Slot 1 jest powszechnie dostępna i każdy z producentów może opracowywać własne karty mikroprocesorowe dla systemów komputerowych korzystających z tego rozwiązania. Natomiast SEC - zestaw zawierający procesor, pamięć podręczną oraz dodatkową wewnętrzną szynę danych - jest konstrukcją chronioną przez Intela.

Jednocześnie, jak powiedział Guido de Frenes, procesory Pentium II są przeznaczone do stosowania w komputerach adresowanych do wszystkich segmentów rynku, a więc zarówno do komputerów PC, gdzie już w najbliższym czasie mają zastępować starzejące się Pentium, jak do stacji roboczych lub serwerów, gdzie będą - przynajmniej częściowo - wypierać Pentium Pro.

Pentium II zamiast Pentium

Początkowa cena układów Pentium II świadczy o agresywnej polityce Intela. Procesory te, jak nowy produkt, są wyjątkowo tanie - 636 USD za Pentium II 233 MHz z 512 KB pamięci podręcznej L2 (cena przy zakupie masowym) jest ceną niską. Jak powiedział Guido de Frenes, oznacza ona wyjątkowe przyspieszenie powszechnej dostępności komputerów z Pentium II, czyli szybkie osiągnięcie umownej granicy ceny 2500 USD. W przypadku Pentium - wyposażone w ten układ komputery w cenie 2500 USD pojawiły się po ok. 5 kwartałach, w przypadku Pentium Pro trwało to już tylko 2,5 kwartału, a dla Pentium II czas ten jest szacowany na ok. 3 miesiące.

Szacunki te dotyczą rynku amerykańskiego, w Polsce już podczas premiery Pentium II, Optimus i JTT zaprezentowały komputery wyposażone w ten układ w cenie ok. 2500 USD (+ VAT), a IBM - model za ok. 3100 USD. Na świecie praktycznie wszyscy producenci komputerów PC prezentują lub zapowiadają modele z Pentium II, m.in. Compaq, Digital, Hewlett-Packard i NEC. Są to najczęściej komputery tzw. średniej lub wysokiej klasy lub też wysoko wydajne stacje robocze dla zastosowań profesjonalnych.

Można się więc spodziewać, że już niedługo Pentium II rzeczywiście będzie układem silnie konkurencyjnym w stosunku do Pentium. Zwłaszcza, że agresywna polityka cenowa Intela ma być kontynuowana. Jak przewidują analitycy rynku, można się spodziewać, że kolejna tradycyjna sierpniowa obniżka cen procesorów Intela, w przypadku Pentium II przyniesie spadek nawet o ok. 30%.

Nie oznacza to oczywiście, że z miesiąca na miesiąc układy Pentium staną się przestarzałe i znikną z rynku. Popularność systemów komputerowych wykorzystujących płyty z gniazdem Socket 7 będzie podtrzymywana m.in. przez konkurentów Intela, firmy Cyrix i AMD, których najnowsze wersje procesorów zgodne są właśnie z tym standardem. W przeciwieństwie do Pentium II układy te nie wymagają więc od producentów komputerów zmiany architektury systemu, co ułatwia oferowanie konkurencyjnie tanich modeli sprzętu.

Pentium Pro jeszcze się broni

Możliwość zastąpienia procesorów Pentium Pro przez Pentium II w serwerach jest obecnie ograniczona. Wynika to przede wszystkim z umieszczenia pamięci podręcznej poza jednostką procesora, co jest rozwiązaniem znacznie tańszym, ale jednocześnie zmniejszającym wydajność systemu. Mniejsze są też możliwości skalowania wydajności komputera - Pentium II pozwala na łatwą budowę tylko systemów dwuprocesorowych. Jednocześnie Pentium II korzysta obecnie z zestawu układów (chipset) 440FX i nie ma możliwości współpracy z pamięcią przy wykorzystaniu systemu korekcji błędów ECC (Error Correcting Code) oraz pozwala na obsługę maksymalnie 512 MB pamięci. W sumie Pentium Pro będzie więc w dalszym ciągu wykorzystywane w wysokiej klasy wydajnych systemach komputerowych.

Jednak już wśród pierwszych prezentowanych lub zapowiadanych modeli komputerów z Pentium II pojawiły się serwery, jak np. Dell PowerEdge 2200. Widać wyraźnie, że w najbliższym czasie procesor ten znajdzie zastosowanie przede wszystkim w tanich, popularnych, najczęściej dwuprocesorowych modelach tego typu komputerów.

Guido de Frenes, dyrektor Intel Corp. na obszar Europy Wschodniej i Centralnej

Procesory nowej rodziny Pentium II są wydajne i względnie tanie. Wykorzystują one obudowę SEC (Single Edge Connector), która jest duża i ciężka - układy wymagają specjalnych mechanicznych elementów mocujących oraz dużego wentylatora.