Aby dobrze w dłoni leżeć...

Wybór klienta mobilnego jest ściśle uzależniony od zakresu zadań, jakie ma on realizować. Prawdziwą sztuką jest osiągnięcie optymalnego kompromisu między mobilnością urządzenia a wymaganą funkcjonalnością.

Wybór klienta mobilnego jest ściśle uzależniony od zakresu zadań, jakie ma on realizować. Prawdziwą sztuką jest osiągnięcie optymalnego kompromisu między mobilnością urządzenia a wymaganą funkcjonalnością.

Aby dobrze w dłoni leżeć...

Wielkość modułów rozszerzających do komputerów naręcznych

Od niedawna wybór platformy przeznaczonej dla mobilnych użytkowników firmowych może przyprawiać o nie lada ból głowy osoby odpowiedzialne za budowę spójnej koncepcji informatyzacji firm. Jeszcze przed kilkoma laty jedynym sposobem na umożliwienie pracownikowi zdalnego dostępu do danych firmowych było wyposażenie go w komputer przenośny lub wydzierżawienie modemu wzbogacającego funkcjonalność domowego komputera. Obecnie wybór nie jest już tak oczywisty. Oprócz komputerów przenośnych, pojawiło się kilka rodzajów komputerów naręcznych oraz telefony komórkowe, wyposażone w mikroprzeglądarkę WAP i funkcję przesyłania komunikatów SMS.

Urządzenia te, chociaż znacznie bardziej ograniczone funkcjonalnie niż notebooki, mają dwie bardzo istotne zalety: są bardziej "przenośne" (dzięki małym rozmiarom i wadze), a jednocześnie tańsze. Niejednokrotnie również oferowana przez nie funkcjonalność okazuje się wystarczająca, pod warunkiem że zostanie zaprojektowany wygodny interfejs aplikacji.

Problematyczne pozostało jedynie pod- jęcie decyzji, które z urządzeń (notebook, komputer naręczny, telefon komórkowy) jest optymalne do aktualnych zapotrzebowań, oraz przewidzenie, czy dana platforma będzie mogła zaspokajać sukcesywnie rosnące wymagania użytkowników. Kryteriów mających wpływ na taką decyzję jest wiele.

Bardzo małe dzieci

Nie ulega wątpliwości, że dostępne na rynku komputery naręczne są jeszcze we wstępnej fazie udoskonalania i dopiero przeciera się szlaki kolejnym generacjom tego typu urządzeń. Chociaż hipotetyczne możliwości ich zastosowania są ogromne, to w praktyce oferują one dość ograniczoną wydajność, pojemność pamięci operacyjnej i czas pracy na zasilaniu bateryjnym - co znacząco ogranicza ich wszechstronne wykorzystanie.

Namiastkę zdalnego dostępu do systemu informatycznego firmy mogą dać również telefony bezprzewodowe, umożliwiające obsługę protokołu WAP. Ich funkcjonalność, a przede wszystkim łatwość obsługi są jednak znacz- nie ograniczone, głównie ubogim interfejsem użytkownika (małych rozmiarów ekran i czasochłonność wprowadzania znaków) oraz brakiem możliwości lokalnego buforowania danych i uruchamiania aplikacji offline.

Czas pracy zależny od platformy

Dostępne na rynku najpopularniejsze komputery naręczne działają pod kontrolą jedne- go z trzech systemów operacyjnych: Palm OS, Microsoft Windows CE lub Symbian EPOC. I chociaż podstawowe funkcje oferowane przez urządzenia pracujące z wykorzystaniem tych systemów są bardzo zbliżone, to dodatko- wo dostępna funkcjonalność znacznie się różni. Wynika to przede wszystkim z rodzaju obsługiwanego przez system i zainstalowanego w komputerze naręcznym procesora oraz ilości pamięci RAM.

Najwydajniejszymi urządzeniami są komputery z systemem Windows CE, wykorzystujące procesory Strong-ARM, MIPS i SH3. Oferują one dużą wydajność przetwarzania, umożliwiającą użytkownikom nie tylko pracę w środowisku graficznym i przeglądanie terminarza, listy kontaktów, notatek oraz poczty elektronicznej, ale też odtwarzanie plików multimedialnych.

Takich udogodnień nie udostępniają komputery z systemem EPOC i Palm OS. Pierwsze z nich są wypo-sażone w procesory ARM, drugie - w procesory Motorola DragonBall. Tym, czym mogą one konkurować z urządzeniami Pocket PC, jest znacznie dłuższy czas pracy na zasilaniu bateryjnym. Im mniejsza wydajność i uboższy wyświetlacz, tym dłużej urządzenie funkcjonuje bez doładowywania.

Liderem pod względem czasu pracy z wykorzystaniem baterii są urządzenia Palm. Działają one nieprzerwanie ok. 30 godz., co w przypadku normalnego używania oznacza 3-4 tygodni bez konieczności ładowania. Urządzenia z systemem EPOC umożliwiają pracę o połowę krótszą. Akumulatorki wystarczają na ok. 14 godz. ciągłej pracy. A to oznacza około tygodnia normalnej pracy. Komputery z Windows CE są bardziej "bateriochłonne" i wytrzymują 6-12 godz. ciągłej pracy. Zapewnia to kilka dni lub do tygodnia typowego użytkowania.

Karta zewnętrzna nie zawsze poręczna

Aby dobrze w dłoni leżeć...

Porównanie platform komputerów naręcznych

Czas, przez jaki komputer naręczny może pracować na zasilaniu bateryjnym, jest również uzależniony od tego, czy działa on w standardowej konfiguracji czy też jest wzbogacony w dodatkowy moduł bądź kartę rozszerzającą jego funkcjonalność i jednocześnie wymagającą dodatkowego zasilania. Takie dodatkowe moduły pozwalają np. zamienić komputer naręczny w terminal stale podłączony do sieci (za pośrednictwem karty standardu Wireless LAN), inteligentny telefon GSM, lokalizator GPS, cyfrowy aparat lub rozbudować jego pamięć.

Komputery różnych producentów, nawet wykorzystujące ten sam system operacyjny, są wyposażane w różnego rodzaju gniazda. Niektóre z nich nie są wbudowane, lecz dołączane do portów synchronizacyjnych urządzeń w postaci zewnętrznych modułów. Tak jest np. z czytnikami kart PC Card (dawniej PCMCIA), których integrowanie bezpośrednio w obudowie urządzenia często mija się z celem, powodując niepożądany wzrost wymiarów sprzętu. Obecnie istnieje co najmniej siedem różnego rodzaju kart i modułów dołączanych do komputerów naręcznych.

Najszerszą grupę stanowią karty PC Card. Poza zaletą, jaką jest duża liczba kart tego rodzaju przeznaczonych pierwotnie dla komputerów przenoś-nych, mają one jednak istotną wadę: powodują bardzo szybkie wyczerpywanie baterii komputerów naręcznych. Z problemem tym mogli zetknąć się np. użytkownicy komputerów Compaq iPaq, wyposażonych w moduły z kartami do obsługi sieci bezprzewodowych.

Jednym z pierwszych typów modułów przeznaczonych wyłącznie do komputerów naręcznych firmy Handspring jest tzw. Springboard. Ma on największe rozmiary spośród modeli dostępnych na rynku. Jest włączany bezpośrednio do magistrali procesora, dzięki czemu zewnętrzne urządzenia uzyskują dużą szybkość wymiany danych z komputerem.

Kolejnym typem modułów rozszerzających jest CompactFlash, stanowiący zmodyfikowaną, specjalnie "odchudzoną" na potrzeby urządzeń przenośnych wersję standardu PC Card. Gniazda CompactFlash zostały spopularyzowane przede wszystkim dzięki aparatom cyfrowym oraz przenośnym odtwarzaczom MP3, w których stanowią podstawowy interfejs do dołączania kart pamięci. Obecnie w postaci tych kart jest już dostarczana pełna oferta urządzeń peryferyjnych: od adapterów umożliwiających podłączanie do portów szeregowych, po telefony GSM i odbiorniki GPS.

Rozwiązaniem alternatywnym wobec innych modułów rozszerzających forsowanym przez Sony jest gniazdo Memory Stick, dostępne w kompu- terach naręcznych Clio (zarówno w wersji z Windows CE, jak i Palm OS). Standard ten opracowały wspólnie Sony i Fujitsu. Jest on szeroko wykorzystywany w elektronice konsumenckiej pierwszego z tych producentów (w aparatach cyfrowych, kamerach, komputerach przenośnych, odtwarzaczach MP3). Moduł Memory Stick ma małe rozmiary. Jego wielkość jest zbliżona do listka gumy do żucia. Firma Sony opracowała specjalną wersję Memory Stick o nazwie Magic Gate, obsługującą specyfikację SDMI, określającą sposoby zabezpieczania treści elektronicznych przed nielegalnym rozpowszechnianiem. Jednak nic nie wskazuje na to, aby Memory Stick miał się stać szeroko wspieranym standardem modułu rozszerzającego w komputerach naręcznych. Ze względu na małe rozmiary i niewielkie możliwości rozbudowy dostępny jest on w postaci modułów pamięci.

Modułami, które cieszą się co- raz większą popularnością - przede wszystkim ze względu na poparcie ich zarówno przez producentów komputerów naręcznych z systemem Windows CE, jak i Palm OS - są karty MultiMediaCard (MMC) i zgodne z nimi karty SecureDigital (SD). Moduły MMC i SD są wielkości znaczka pocztowego. Konstrukcja pierwszych z nich została opracowana przez konsorcjum firm Siemens, Hitachi i Sandisk. Konstrukcja drugich, wypracowana jako alternatywa dla standardu Magic Gate, ma umożliwiać bezpieczne przechowywanie danych (chronionych prawami autorskimi). Gniazdo SD obsługuje moduły MMC i SD. Gniazdo MMC - wyłącznie moduły MMC.

Chociaż karty MMC i SD umożliwiają dołączanie za ich pośrednictwem urządzeń wejścia/wyjścia, to mały rozmiar tych modułów może skutecznie zniechęcać do realizacji takiej funkcjonalności. W przeważającej większości moduły MMC i SD będą wykorzystywane jako dodatkowe nośniki pamięci.

Ostatnim typem modułów jest SmartMedia, opracowany wspólnie przez Toshibę i Samsunga. Specyfikacja standardu SmartMedia jest wprawdzie dostępna bezpłatnie dla każdego producenta, to jednak rozwiązanie to nie uzyskało popularności. Wynika to m.in. z faktu, że nie wszystkie karty SmartMedia są ze sobą w pełni kompatybilne. Niektóre wymagają napięcia 3.3 V, inne 5,0 V podawanego z komputera naręcznego (są też takie, które automatycznie dostosowują się do napięcia źródła).

Oprócz modułów istnieje pełna gama tzw. adapterów, które pozwalają stosować jeden typ modułu rozszerzającego w gnieździe przeznaczonym dla innego modułu (dotyczy to jednak wyłącznie wkładania mniejszych modułów w gniazda większych).

Synchronizacja

Bardzo ważnym zagadnieniem związanym z użytkowaniem komputerów naręcznych jest synchronizacja danych - replikacja wskazanych informacji przechowanych na komputerach PC do komputerów naręcznych oraz wymiana danych w drugą stronę. Standardowo komputery naręczne są oferowane z tzw. podstawkami synchronizacyjnymi, dołączanymi do komputerów PC za pośrednictwem portów szeregowych lub USB. Istnieje możliwość dokupienia podstawek z interfejsem Ethernet (co umożliwia synchronizację z danymi na dowolnym komputerze włączonym do sieci) lub wykonywania synchronizacji poprzez połączenie modemowe, GSM lub w sieci bezprzewodowej - w zależności od zastosowanej aplikacji zarówno z PC-tami, jak i serwerami udostępniającymi dane korporacyjne.

Tylko w przypadku komputerów z Windows CE zauważalna jest różnica w czasie synchronizacji danych z wykorzystaniem łącza szeregowego i USB. W przypadku komputerów Palm synchronizacja poprzez USB przebiega niemal równie wolno jak z wykorzystaniem interfejsu szeregowego (mimo że USB dopuszcza ponad 10 razy szybsze transmisje niż interfejs szeregowy). W przypadku użytkowników wyposażonych w notebooki z portem IrDA jest możliwe wykonywanie synchronizacji w paśmie podczerwieni bez zastosowania jakichkolwiek podstawek i kabli.

To, jakie operacje będą wykonywane podczas procesu synchronizacji, zależy tylko od producentów oprogramowania. Standardowo komputery naręczne aktualizują wyłącznie wpisy w terminarzu, notatki, wizytówki i zawartość skrzynki poczty elektronicznej.

Wybrakowana obsługa sieci

Najnowsze wersje systemów operacyjnych Windows CE, Palm OS i EPOC zawierają sterowniki, umożliwiające nawiązywanie różnego rodzaju połączeń z sieciami telekomunikacyjnymi. Różnią się jednak znacznie pod względem wyposażenia w aplikacje, pozwalające korzystać z zasobów Internetu.

Najbardziej bogate, standardowe wyposażenie ma platforma Pocket PC. Oprócz podstawowych aplikacji, takich jak edytor tekstów i arkusz kalkulacyjny, zawiera ona również klienta poczty elektronicznej i mobilną wersję przeglądarki Internet Explorer. Platforma EPOC jest wyposażona w przeglądarkę internetową, mogącą również funkcjonować jako przeglądarka WAP.

Najuboższa na tym tle jest plat- forma Palm. Co prawda w systemie znajduje się repozytorium poczty elektronicznej synchronizowanej z komputerem stacjonarnym, ale nie umożliwia ono zdalnego, bezpośredniego dostępu do skrzynki na serwerze z wykorzystaniem protokołów SMTP/POP3. Palm dostarcza już oddzielną aplikację MultiMail, ale ta z kolei nie synchronizuje standardowo danych z aplikacją pocztową, pracującą na komputerze stacjonarnym. Brakuje również przeglądarki internetowej.

Potrzeba kompromisu

Mimo że platforma Pocket PC oferuje najlepsze możliwości w zakresie wydajności, jakości wyświetlacza i standardowego wyposażenia, to zdecydowanie kuleje w porównaniu z Palmami pod względem wielkości urządzenia, jego wagi oraz czasu pracy na zasilaniu bateryjnym. Pocket PC kusi jednak możliwościami - w tym multimedialnymi - których dzisiaj nie jest w stanie zaoferować Palm.

Przed podjęciem ostatecznej decyzji co do wyboru platformy warto przygotować listę priorytetów, dotyczących funkcji oferowanych przez poszczególne urządzenia. To ona będzie determinować ostateczny wybór. I to właśnie dzięki różnym priorytetom i różnym potrzebom klientów na rynku może istnieć pełna gama rozwiązań komputerów naręcznych, nawet niszowe urządzenia wyposażone w zintegrowane czytniki kodów paskowych.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200