Satysfakcja z usług ośrodka webowego w dużej mierze zależy od szybkości reakcji na zlecenia wysyłane z przeglądarki. Jeżeli strony nie są ładowane dostatecznie szybko, to sfrustrowani użytkownicy porzucają często taki ośrodek, zostawiając np. nie zrealizowane koszyki zakupowe. Potem bardzo trudno przyciągnąć ich z powrotem.

Dążenie do obniżki kosztów utrzymania ośrodków webowych stwarza m. in. potrzebę szybszej obsługi większej liczby klientów przy mniejszym zapotrzebowaniu na pasmo sieci i mniejszej liczbie serwerów. Powstaje więc nowy rynek produktów do przyspieszania reakcji ośrodka webowego.

Szybkość działania ośrodka webowego może być trudna do dokładnego określenia. Z perspektywy użytkownika ośrodek jest albo szybki, albo wolny. Zazwyczaj nie bierze on pod uwagę rozmiaru transmitowanych obiektów, liczby innych użytkowników korzystających jednocześnie z ośrodka i wielu innych czynników. Dla niego istotny jest czas oczekiwania na wypełnienie ekranu przeglądarki wszystkimi lub co najmniej istotnymi elementami strony.

Wiele jest elementów ośrodka webowego mogących powodować opóźnienia. Trzy główne to: serwer, sieć i klient. W ośrodkach webowych typu e-commerce zarządzający ośrodkiem ma największą kontrolę nad serwerem, a najmniejszą nad klientem. Zakres kontroli nad siecią jest zmienny (zob. ramka).

Szybkość a skala ośrodka

Przy rozważeniu różnych schematów polepszenia osiągów ośrodka webowego istotne jest wyjaśnienie zależności pomiędzy wydajnością i skalą. W sytuacji, gdy ośrodek ma coraz więcej użytkowników, jego serwery w pewnym momencie zostają przeciążone i będzie on wolniej reagował na zlecenia internautów. Dodanie nowych serwerów i zastosowanie rozwiązań z dziedziny rozdzielania obciążeń i klasteringu pozwala na przeskalowanie ośrodka, po czym wydajność ośrodka może wrócić do normy.

Po przeskalowaniu ośrodek może okazać się szybszy dla użytkownika końcowego, osiągana zaś wydajność niekoniecznie musi przekroczyć planowane możliwości jednoczesnej obsługi wielu użytkowników. Na ogół jednak poprawienie osiągów ośrodka zwiększa też jego przepustowość. Zazwyczaj gdy strony są serwowane szybciej - dzięki ograniczeniu lub całkowitej eliminacji przeciążenia serwera - ośrodek jest przygotowany do obsługi większej liczby użytkowników.

Wydajność można też poprawić stosując szybsze dyski i lepsze ustawienia dostępu do sieci. Do tego celu można użyć specjalistycznych kart poprawiających wydajność serwera lub interfejsu sieciowego - istotą takich rozwiązań jest uwolnienie CPU serwera webowego od przetwarzania związanego z obsługą protokołów sieciowych, co pozwala procesorowi skupić się na generowaniu i serwowaniu stron WWW (zob. tabela).

Kolejną ważną sprawą jest przyjrzenie się oprogramowaniu serwera webowego - wydajność dostępnych serwerów może znacznie różnić się między sobą. W najbliższych latach można się spodziewać szybkiego rozwoju serwerów webowych w postaci specjalizowanych urządzeń (appliance) z wysoko zoptymalizowanym, zagnieżdżonym systemem operacyjnym i optymalizowanym osprzętem serwerowym, co zapewne pociągnie za sobą pojawienie się szybkiego i wydajnego oprogramowania serwera webowego.

Chomikowanie popłaca

Innym sposobem wyciśnięcia większej skalowalności i wydajności z serwerów jest skorzystanie z systemów buforujących. Popularnym podejściem jest tu dodanie do serwera webowego bufora typu reverse proxy, dostarczającego strony, które zostały już utworzone, i zwracanie się do serwera jedynie o dynamicznie tworzoną zawartość.

Bufor można zbudować samemu, korzystając ze specjalistycznego oprogramowania, lub kupić jedno z wielu rozwiązań sprzętowych. Wiele rozwiązań sprzętowych to po prostu serwery linuxowe z odpowiednim oprogramowaniem (zob. tabela).

Jedną z popularnych wad buforów webowych jest to, że często nie radzą sobie z zawartością generowaną dynamicznie. W wielu przypadkach strony dynamiczne wyświetlają się wolniej niż przy braku bufora (przykłady rozwiązań problemu buforowania zawartości dynamicznej w dalszej części artykułu).