Statystyczne odlewy
- Przemysław Gamdzyk,
- 19.11.2001
Elbląski ALSTOM Power stosuje narzędzia analizy statystycznej do optymalizacji procesów produkcyjnych.
Elbląski ALSTOM Power stosuje narzędzia analizy statystycznej do optymalizacji procesów produkcyjnych.
Zakład Metalurgiczny spółki ALSTOM Power w Elblągu nie jest wytwórcą produktów masowych. Każdy z odlewanych elementów (których waga w stanie wykończonym może dochodzić do - bagatela - 35 ton) jest niepowtarzalny. "Celem była zatem nie standaryzacja produktów, ale optymalizacja parametrów poszczególnych procesów produkcyjnych, redukcja stopnia ich naturalnej zmienności" - wyjaśnia Jerzy Sławiński. Zastosowano więc narzędzia analizy statystycznej do oceny stabilności i powtarzalności tych procesów. Pod względem takiego profilu produkcji odlewni jest to wdrożenie unikalne nie tylko w Polsce, ale również na świecie.
Proces produkcyjny odlewów w elbląskiej spółce składa się z ok. 50 operacji technologicznych. Można je podzielić na etapy, z których 4 mają krytyczne znaczenie. Są to: przygotowanie jednorazowej formy odlewniczej z masy formierskiej, przygotowanie surowca (płynnego metalu), obróbka cieplna i mechaniczna gotowych odlewów. Na te elementy została skierowana uwaga osób zajmujących się wdrażaniem systemu monitorowania jakości procesów wytwórczych. Celem było zapewnienie uzyskiwania produktu o odpowiednich własnościach mechanicznych, zgodnych z wymaganiami klienta. "Konkurencja na rynkach światowych w naszej branży jest ogromna. Ceny odlewów turbinowych w ciągu ostatnich 5 lat spadły o połowę. W tej sytuacji jakość przestała być elementem negocjacyjnym, liczą się jedynie poziom kosztów i termin dostawy. Producenci, którzy nie zdążą się przestawić, wypadną z rynku" - wyjaśnia Jerzy Sławiński. Wdrożony system ma zatem pozwolić na określenie, jak stabilizacja parametrów procesów wpływa na koszty jakości, tj. w jaki sposób optymalizować koszty, tak aby nie pogorszyć jakości.
Pod względem obsługi technologii informatycznej na początku 2000 r. elbląski ALSTOM był w trudnej sytuacji. Koncern ABB, odsprzedając udziały w segmencie energetycznym koncernowi ALSTOM, dokonał rozdzielenia służb informatycznych. Większość specjalistów pozostała w ABB. W tej sytuacji wybór systemu i jego wdrażanie musiało się odbyć bez merytorycznego udziału pracowników IT. Tym zajęli się odbiorcy rozwiązania, czyli specjaliści od produkcji, jakości i technologii. Wymagało to znacznie większego zaangażowania dostawcy, którym została firma StatSoft. "System SEWSS nie jest pakietem, który działa na komputerze znajdującym się na biurku analityka. To całościowe rozwią-zanie, które spina produkcję i akwizycję danych z częścią bazodanową i analityczną" - mówi Jerzy Sławiński. Statistica Enterprise Wide SPC System (SEWSS) to jeden ze spolonizowanych produk- tów StatSoftu, zawierający m.in. data mining, analitykę OLAP i wsparcie dla pracy grupowej.
Produkcja w Zakładzie Metalurgicznym odbywa się w systemie potokowym (linie asortymentowe i gniazda technologiczne). SEWSS stale pobiera dane: najpierw są mierzone właściwości materiałów i surowców (co pozwala dodatkowo kontrolować solidność dostawców), później bada się masy formierskie (ich wytrzymałość na rozciąganie i przepuszczalność), materiały wsadowe i kształtki ogniotrwałe, potem analizuje się skład ciekłego metalu, monitoruje proces odlewania, parametry obróbki cieplnej, bada wadliwość (ilość dm3 stopiwa na tonę odlewu), mierzy zgodność wymiarową. Z pojedynczym odlewem wiąże się kilkaset danych wprowadzanych do systemu. Miesięcznie fabryka wytwarza odlewy o łącznej wadze ponad 400 ton. Dane są automatycznie pobierane przez system bądź operator musi wysłać je z urządzenia pomiarowego. W niektórych przypadkach muszą być wpisywane za pomocą klawiatury komputera.
SEWSS gromadzi dane w zewnętrznej bazie (w tym przypadku Oracle), działając na serwerze pracującym w środowisku sieciowym. Korzysta z niego ok. 30 operatorów i inżynierów oraz dość szeroka grupa osób z kierownictwa. SEWSS stwarza możliwość obróbki statystycznej danych, jakie zawiera pakiet Statistica.
Wdrożenie Statystycznej Kontroli Procesów było warunkiem koniecznym do wprowadzenia programu Six Sigma, który w zakresie zarządzania jakością nakłada na producenta znacznie trudniejsze wymogi niż normy ISO 9000 czy QS 9000. Know-how w zakresie zastosowania Six Sigma przejęto od koncer- nu General Electric, jednego z głów- nych klientów odlewni ALSTOM Power. "Wprowadzanie Six Sigma nigdy się nie skończy, będzie trwało dopóty, dopóki trwa produkcja i są klienci" - podkreśla Jerzy Sławiński. Na ocenę efektywności wdrożenia SEWSS jest jeszcze za wcześnie. "Od strony technicznej zajęło nam to kilka miesięcy, podczas gdy przygotowanie ludzi trwa już blisko 2 lata. Sukces zależy bezpośrednio od tego, czy nauczymy się pracować z systemem wykorzystując jego możliwości" - dodaje. Można sądzić, że liczący się klienci w nieodległej przyszłości będą chcieli wraz z produktem otrzymywać dokumenty świadczące o statystycznej analizie ich jakości w procesie produkcyjnym. Wiarygodność partnera-dostawcy jest bowiem uzależniona od zachowania stałego poziomu jakości.