Systemy przesyłania informacji tymi samymi przewodami, którymi doprowadza się do mieszkań prąd elektryczny, mają jedną poważną zaletę: nie trzeba inwestować w nowe okablowanie - linie elektroenergetyczne docierają niemal wszędzie. Argument ten jest tak silny, że zarówno firmy telekomunikacyjne, jak i zajmujące się energetyką oraz automatyką starają się zaistnieć na rynku sieci domowych coraz ciekawszymi produktami. Z jakim skutkiem?

Komunikacja za pośrednictwem przewodów doprowadzających prąd - PLC (Power Line Communication) - obejmuje albo pojedynczy dom, albo całe kompleksy domów powiązanych z lokalnymi stacjami bazowymi, gdzie na sinusoidę napięcia przemiennego (np. 220 V, 50 Hz) nakłada się przebieg szerokopasmowy odpowiednio przetworzonego sygnału internetowego. I chociaż te dwie rodziny systemów bardzo się różnią, to jednak rozwój obu będzie stymulowany przez PLCforum.

W pierwszej części naszego cyklu ("NetWorld" 4/2001, str. 34) sieci PLC podzielono na szerokopasmowe i wąskopasmowe. Sieć PLC szerokopasmowa doprowadzała Internet do mieszkań, a PLC wąskopasmowa obejmowała wyłącznie mieszkanie, dom jednorodzinny czy gospodarstwo. Przez PLC bez rozszerzenia rozumie się najczęściej PLC szerokopasmową, a wąskopasmową nazywa się coraz częściej PowerLine (rozwiązań tych jest bardzo dużo). Odmianą technologii PLC jest DPL (Digital PowerLine) - historycznie pierwsza technologia, dzięki której Internet dotarł za pośrednictwem linii elektroenergetycznej do jednej z angielskich szkół podstawowych (1999 r.).

Prócz wymienionej na wstępie zalety sieci PLC szerokopasmowe mają też poważne wady, jak zakłócanie środowiska czy skutki niekontrolowanej impedancji falowej. Z kolei sieci PowerLine - mimo wsparcia ze strony Home PowerLine Alliance - charakteryzują się zbyt dużą liczbą własnych standardów. Jaka jest więc pozycja tych wszystkich systemów w świetle dynamicznego rozwoju technologii xDSL i sieci bezprzewodowych?

Zwiedzając targi CeBIT można się przekonać, że promuje się tam, głównie za sprawą firm niemieckich, PLC szerokopasmową. Jednak znawcy problematyki zgodności elektromagnetycznej (kompatybilności) dosyć otwarcie twierdzą, że ta od 10 lat (!) obiecująca technologia nie upora się z zakłóceniami, przynajmniej nie wszędzie. Spółka Norweb Communications, która w 1991 r. rozpoczęła prace nad PLC, już nie istnieje. Nortel Networks, która dołączyła do Norweb i wspólnie z nią opracowała DLC, zrezygnowała z przedsięwzięcia w grudniu 1999. I chociaż wydawało się, że ta decyzja nie wpłynie na rozwój PLC, to dzisiaj takie założenie okazało się iluzoryczne - pozycja firmy Nortel jest na świecie zbyt mocna, ażeby opuszczenie przez nią szeregów Forum PLC pozostało bez echa. Warto jednak przypomnieć, że Nortel nie zakwestionował samej technologii, lecz jej nikłe efekty ekonomiczne. Być może będzie to pewną zachętą dla eksperymentatorów we Francji czy Niemczech.

Rodzina technologii PLC wąskopasmowych ma się nieporównywalnie lepiej. Odpowiednią niszę rynkową zajmują od dawna firmy oferujące systemy sterowania i automatykę dla domu - np. Echelon czy X10. W ich ofercie przeważają sterowniki oświetlenia, urządzenia kontrolujące sprzęt gospodarstwa domowego, monitorujące, systemy alarmowe i wiele innych. Schneider Electric i Thomson Multimedia oferują telefonię domową i system multimedialny dla domu. Poznanie standardów PLC wąskopasmowych oraz niektórych charakterystyk produktów może dać wiele satysfakcji. Bez większego ryzyka można założyć, że w Polsce urządzenia PLC wąskopasmowe pojawią się znacznie szybciej niż szerokopasmowe.

PLCforum

PLCforum (PowerLine Communications Forum) jest organizacją popularyzującą idee przesyłania danych liniami elektrycznymi, ale także czuwającą nad wymianą informacji między producentami układów scalonych i urządzeń PLC, dostawcami i potencjalnymi użytkownikami tej technologii. Spełnia także rolę organu normalizacyjnego - rozwija i wspiera narodowe i międzynarodowe standardy komunikacyjne dla produktów i usług świadczonych za pośrednictwem linii energetycznych. I chociaż reprezentuje najważniejszych producentów urządzeń dla sieci PLC, to jednak pozostaje od nich niezależna.

PLCforum zrzesza 51 członków z 17 krajów leżących na trzech kontynentach. Na liście członkowskiej widnieją m. in.: Alcatel Microelectronics, Analog Devices, Ascom PowerLine Communications AG, Cisco Systems, EDF, Enikia, EVN AG, Inari, Intellon, Mitsubishi Electric Corporation, Motorola, NEC Electronics (Europe) GmbH, Philips GmbH, RWE Energie AG, Siemens AG, Texas Instruments i Thomson Multimedia.

Adresy internetowe organizacji to: www.plcforum.org oraz www-iiit.etec.uni-karlsruhe.de/~geghardt/link.html. Bardzo ciekawy jest zwłaszcza ten drugi adres oraz strony producentów, takich jak Enikia, Inarii, Intellon, Echelon czy X10.