Abecadło systemów MRP II/ERP część X

Identyfikacja i obsługa partii materiału w magazynach i lokalizacjach oraz w procesie produkcji i dystrybucji jest często niezbędna.

Identyfikacja i obsługa partii materiału w magazynach i lokalizacjach oraz w procesie produkcji i dystrybucji jest często niezbędna.

Występuje zwłaszcza przy obsłudze materiałów dostarczanych i zużywanych partiami np. opatrzonych specjalnymi atestami dla każdej dostarczonej partii (materiały hutnicze, produkty chemiczne, farby i lakiery). W procesie produkcji w różnych fazach tworzone są często partie produkcyjne o jednorodnych cechach. Nadzorowanie realizacji produkcji poszczególnych partii to zwykle wymóg systemu zapewnienia jakości w przedsiębiorstwie. Czasem, np. przy produkcji silników, od fazy montażu każdy egzemplarz opatrzony jest numerem i stanowi odrębną, nadzorowaną serię.

Określanie adresów, rzędów kolumn i pojemników lub palet konkretnego materiału bądź partii materiałów jest szczególnie istotne w przypadku składowania wielu towarów w magazynach wysokiego składowania. Pozwala na uniknięcie sytuacji, gdy wiadomo iż mamy ten materiał (np. małe opakowanie wkrętów), natomiast nikt go nie może znaleźć. Powinno być możliwe określanie lokalizacji składowania poszczególnych materiałów lub ich partii oraz określanie zajętości poszczególnych miejsc składowania.

Określanie alternatywnej lokalizacji (np. w pomieszczeniach klimatyzowanych) przy użyciu wskazanej lokalizacji dla pozycji materiałowej jest czasem niezbędne, aby umożliwić racjonalną gospodarkę specjalizowanymi i drogimi pomieszczeniami magazynowymi. Niekiedy jest to potrzebne przy składowaniu materiałów łatwo palnych lub szkodliwych.

Weryfikacja daty ważności do użycia partii materiałów pozwala na kontrolowanie zużycia materiałów w taki sposób, że nie dopuszcza się do ich przeterminowania, a w skrajnych wypadkach uniemożliwia produkcję lub dystrybucję produktów nieprzydatnych lub szkodliwych. Jest to niezbędne, szczególnie w przemyśle spożywczym lub farmacji, warunkując zapewnienie właściwej jakości.

Śledzenie zużycia partii materiałów umożliwia dokładną weryfikację składników, z których powstał wyrób. Jest to często niezbędne np. w przemyśle lotniczym lub przy produkcji ważnych podzespołów z materiałów hutniczych atestowanych. Wiele systemów sterowania jakością zgodnych z ISO 9000 lub GMP jest uwarunkowanych istnieniem tej opcji.

Wiele jednostek miary jednej pozycji kupowanej jest istotne w przypadku zakupów materiałów z różnych źródeł i w różnych opakowaniach. Ułatwia to rejestrację przyjęć np. lakierów nabywanych w różnych opakowaniach detalicznych i hurtowych oraz na wagę.

Odrębne jednostki miary z przeliczeniem automatycznym do zakupów, składowania, sprzedaży i produkcji są często niezbędne, szczególnie w przypadku wytwarzania i obrotu materiałami odmiennie na różnych etapach przetwarzania. Przykładem może być przy produkcji mebli zakup wkrętów na tony, składowanie w setkach sztuk, wydawanie na produkcję w kompletach po 25 sztuk oraz dołączanie do kompletów ekspediowanych wyrobów w zestawach po 10 sztuk.

Obsługa magazynu przyjęć. Magazyn tranzytowy przyjmowanych materiałów do inspekcji ilościowo-wartościowej. Jest to niezbędne, aby umożliwić identyfikację przysłanych materiałów, odbiór ilościowo-jakościowy oraz obsługę reklamacji. Po odbiorze ilość przyjęta jest przekazywana do jednego ze zwykłych magazynów. Magazyn taki często jest traktowany specyficznie. Materiały w odbiorze zazwyczaj nie mogą być wydawane do produkcji - nie istnieją w ogólnej ewidencji stanów, jednak w specyficznych sytuacjach, np. przy braku materiałów do produkcji, można je wydać. Powstaje wtedy w ewidencji sytuacja nietypowa - wydanie materiału, którego nie ma w ewidencji - ujemny stan magazynowy, z czym oprogramowanie powinno sobie poradzić.

Dwustopniowa inwentaryzacja ciągła pozwala często na usunięcie spisów okresowych. W powiązaniu z analizą ABC losowane są pozycje każdej z klas do sprawdzenia w poszczególnych magazynach. Wynik weryfikacji jest wprowadzany do systemu, gdzie następuje porównanie ze stanem księgowym. Jeśli różnica nie przekracza dopuszczalnego limitu dla danej klasy, to stan sprawdzony jest akceptowany. W przeciwnym razie następuje uściślenie stanu pozycji i podejmowana jest procedura wyjaśniająca rozbieżności.

Analiza ABC wykonywana automatycznie wg wskazanych kryteriów umożliwia łatwą klasyfikację materiałów wykonywaną zgodnie z tzw. krzywą Pareto. Pozwala to na podział na co najmniej trzy klasy, z których każda ma inną częstotliwość inwentaryzacji i dopuszczalne odchylenie stanów. Najczęściej klasyfikacja jest realizowana wg wartości obrotów danego materiału lub ich grupy.

Ludwik Maciejec jest konsultantem i właścicielem firmy Usługi Informatyczne i Konsultingowe.

W celu komercyjnej reprodukcji treści Computerworld należy zakupić licencję. Skontaktuj się z naszym partnerem, YGS Group, pod adresem [email protected]

TOP 200