Małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Do definicji rozmiarów przedsiębiorstwa najczęściej przyjmuje się wielkość zatrudnienia. W warunkach polskich, w których dominują duże przedsiębiorstwa, można przyjąć: do 50 osób - mała firma, do 300 - średnia, powyżej 300 - duże przedsiębiorstwo.

Jednak do celów informatycznych lepszym kryterium jest ocena zapotrzebowania na informacje, czyli skomplikowanie produktu, charakter procesu produkcyjnego, liczba dokumentów finansowych. Uważa się także, że małe przedsiębiorstwo to takie, w którym potrzebne są najwyżej 32 stanowiska komputerowe, średnie - najwyżej 96 stanowisk, duże - powyżej 96 stanowisk. Taka ocena jest zawsze w dużym stopniu arbitralna.

Przedsiębiorstwo wielozakładowe to takie, które ma wydzielone jednostki o istotnym stopniu swobody. Wielozakładowość może mieć charakter finansowy lub logistyczny. Typowe sytuacje wymagające wielozakładowości finansowej występują wtedy, gdy np. jedna z jednostek działa w strefie wolnocłowej, gdzie obowiązują odrębne zasady rozliczeń z fiskusem, inna mieści się za granicą i trzeba dokonywać konsolidacji sprawozdań lub poszczególne jednostki handlują między sobą, a handel kończy się formalnym fakturowaniem. Wielozakładowość logistyczna ma miejsce w przedsiębiorstwach, gdzie np. występuje działalność produkcyjna lub dystrybucyjna o tym samym charakterze często identycznych wyrobów wg różnych technologii o różnych kosztach w różnych jednostkach. Wymagania takiego przedsiębiorstwa spełnia system, który pozwala na planowanie dla całego przedsiębiorstwa na poziomie harmonogramu głównego i kaskadowe schodzenie z uszczegółowieniem dla poszczególnych jednostek. Powinno być możliwe obsługiwanie różnych procesów logistycznych i dystrybucyjnych dla poszczególnych jednostek oraz naliczanie kosztów wyrobów w zależności od jednostek.

Przedsiębiorstwo międzynarodowe charakteryzuje się tym, że prowadzi dowolną część operacji za granicą. Wymagania wobec systemu dotyczą wówczas wielojęzyczności tekstów, rozbudowanej wielowalutowości, ze szczególnym uwzględnieniem euro, możliwości prowadzenia rachunkowości wg różnych zasad i walut. Ponadto zwykle niezbędne jest prowadzenie rozrachunków wg różnych zasad (polskich i zagranicznych) i konsolidacji sprawozdań zgodnie z wymaganiami właściciela.

Przedsiębiorstwo z rozbudowaną siecią dystrybucyjną to zwykle przedsiębiorstwo wielozakładowe, w którym istotną rolę odgrywa rozbudowany transport i składowanie np. w magazynach konsygnacyjnych lub hurtowych. Zwykle koszty i czas transportu oraz składowania są szczególnie ważne. Może to być także kooperant jednego lub wielu odbiorców pracujących w systemie JIT (dokładnie na czas). Wówczas plan dostaw odbiorcy wchodzi do planu sprzedaży jego dostawcy, a wymagana jest godzinowa punktualność dostaw. Obecnie w coraz szerszym zakresie wchodzą na rynek systemy obsługujące tzw. zintegrowany łańcuch dostaw. Jest to obsługa przepływu strumienia materiałów - od dostawców do odbiorców - wraz z zarządzaniem transportem między nimi.

Przedsiębiorstwo nastawione na eksploatację skomplikowanych urządzeń to np. elektrownie, cementownie, rafinerie, przedsiębiorstwa jedno- lub wielozakładowe, działające na podstawie drogiego i skomplikowanego wyposażenia technicznego. System informatyczny musi być pomocny w utrzymaniu ruchu, w tym zwłaszcza w remontach i zarządzaniu finansami.

Produkcja. Wyróżnia się cztery podstawowe typy produkcji. Nie każdy system MRP II obsługuje wszystkie typy. Ważne jest dokładne dostosowanie pakietu do charakteru procesu produkcyjnego w poszczególnych jednostkach organizacyjnych. Pierwszym jest produkcja na indywidualne zamówienie klienta, np. statek, krótka seria specjalistycznych maszyn budowlanych. Drugi typ stanowi produkcja zleceniowa, która polega na wytwarzaniu i montażu partiami produktów na konkretne zlecenia, które mogą się powtarzać. Trzecim jest produkcja powtarzalna, czyli wytwarzanie jednego lub wielu wyrobów wg ustabilizowanej technologii na taśmach i gniazdach zorganizowanych przedmiotowo. Ostatni typ to produkcja ciągła aparaturowa, w której w procesie fizykochemicznym lub biologicznym z kilku składników powstaje jeden lub kilka produktów, kilka wyrobów uzupełniających (koproduktów) i odpady, oraz często występują tzw. składniki cykliczne, np. katalizatory o ograniczonej "żywotności".

Ludwik Maciejec jest konsultantem i właścicielem firmy Usługi doradcze i konsultingowe.