Pierwszą w Polsce sieć szkieletową, wykorzystującą technologię MPOA, zbudowano w ramach najstarszego kompleksu sieciowego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Uniwersytet Jagielloński zbudował pierwszą w Polsce sieć szkieletową ATM wykorzystującą protokół MPOA (Multi-Protocol Over ATM). Jest to jednocześnie jedna z pierwszych tego typu instalacji na świecie. Nowy szkielet zbudowano w ramach modernizacji największego, a jednocześ-nie najstarszego kampusu sieci uniwersyteckiej, obejmującego Instytuty Matematyki i Fizyki, Bibliotekę Jagiellońską, Wydział Chemii, Instytuty Biologii Molekularnej, Zoologii i Geologii, a także Collegium Paderevianum, grupujące Instytuty Filologiczne. Łącznie kampus ten obejmuje siedem budynków w rejonie ulic Reymonta i Oleandry w Krakowie.

Centralny, z punktu widzenia sieci, jest budynek Instytutów Fizyki i Matematyki, w którym mieści się Uczelniany Ośrodek Komputerowo-Sieciowy Uniwersytetu Jagiellońskiego (UOKS UJ). Obsługuje on nie tylko lokalny ruch w sieci kampusowej, ale pełni także funkcję węzła dostępowego w komunikacji modemowej (router Cisco 2511 wraz z 15 modemami Motorola V.34 - 33 600 bps) oraz węzła komunikacyjnego dla jednostek UJ rozlokowanych w Krakowie i jego okolicach. W drugim przypadku do komunikacji wykorzystuje się routery Cisco 3600 i 2501, wyposażone w porty E1 (szybkość do 2 Mb/s) i linie dzierżawione, umożliwiające w zależności od odległości transmisję z przepustowością 64 Kb/s-1 Mb/s (przy użyciu modemów Telindus typ HS i SDSL). Obecnie z połączeń takich korzysta osiem jednostek, a w ciągu dwóch miesięcy będą podłączone kolejne cztery.

Historia

Sieć Uniwersytetu Jagiellońskiego jest podzielona na pięć kampusów, z których najstarszym i największym jest ten przy ul. Reymonta. Jeszcze przed kilkoma miesiącami pracujące w nim ponad tysiąc komputerów było połączone za pośrednictwem sieci Ethernet, wykorzystującej archaiczne okablowanie (cienki Ethernet, fragment sieci ArcNet itp). Choć cały kampus podłączony był do innych za pośrednictwem łącza 155 Mb/s (poprzez przełączniki Cisco LC1010 pracujące w krakowskiej sieci MAN administrowanej przez ACK-Cyfronet), to łączność w ramach kampusa odbywała się znacznie wolniej i sieć szkieletowa oraz sieci lokalne w poszczególnych budynkach były po prostu przeciążone, np. z powodu współdzielenia plików z użyciem protokołu NFS. Problem ten dotyczył przede wszystkim budynku Instytutów Fizyki i Matematyki, w którym pracuje ponad połowa kampusowych komputerów oraz wszystkie urządzenia sieciowe, koncentrujące transmisję danych w ramach kampusu.

W sieciach Uniwersytetu Jagiellońskiego wykorzystuje się głównie protokoły sieciowe IP i IPX. Jednak dzięki możliwościom stwarzanym przez technologię LANE poszczególne sieci NetWare pracujące w kampusach UJ widoczne są jako jedna sieć. Jednocześnie są one jednak izolowane od pozostałego, pozauniwersyteckiego ruchu w sieci miejskiej.

Początek rewolucji

W pierwszej połowie ub.r. przystąpiono do modernizacji szkieletu sieci kampusowej. Najpierw zrealizowano okablowanie światłowodowe między centralnym, z punktu widzenia sieci komputerowej, gmachem Instytutów Fizyki i Matematyki a budynkami Wydziału Chemii i Biblioteki Jagiellońskiej. Obecnie są one połączone za pośrednictwem linii ATM o przepustowości 155 Mb/s. "Istnieje jednak zapas łączy światłowodowych umożliwiający zwiększenie w przyszłości tej przepustowości w miarę wzrostu potrzeb" - tłumaczy dr Józef Oleszkiewicz, kierownik uczelnianego ośrodka komputerowo-sieciowego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Rolę koncentratora w rdzeniu sieci pełni przełącznik ASX-200BX firmy Fore Systems, który może być wyposażony maksymalnie w 32 porty ATM. Bezpośrednio do niego, za pośrednictwem łączy 155 Mb/s, podłączono trzy najważniejsze serwery pracujące w kampusie: sześcioprocesorowy SGI PowerOnyx, 4-procesorowy Sun 670MP przeznaczony do pracy jako serwer internetowy oraz HP 9000 obsługujący system katalogowy Biblioteki Jagiellońskiej. Do ASX-200BX są dołączone też dwa przełączniki PowerHub 8000 (jeden z nich pracuje w Instytucie Fizyki, drugi w budynku biblioteki) oraz dwa przełączniki ES-3810 (w Instytucie Fizyki i na Wydziale Chemii). Do wszystkich tych przełączników użytkownicy mogą uzyskać dostęp z przepustowością 100 Mb/s w standardzie Fast Ethernet.

"W ramach sieci szkieletowej jest realizowana emulacja sieci lokalnej według standardu LANE, a także została zaimplementowana technologia MPOA. W aktualnej konfiguracji funkcję serwerów MPOA pełnią przełączniki PowerHub 8000 działające jako routery, a klientami MPOA są urządzenia ES-3810" - mówi dr Józef Oleszkiewicz.