50 mln nowych dowodów osobistych wydadzą urzędy gminne do 2006 r. Dowód będzie trochę większy niż karta kredytowa.

Nowy, informatyczny system dystrybucji dowodów osobistych ma być podstawowym zabezpieczeniem przed nagminnymi przypadkami fałszowania dokumentów na podstawie skradzionych blankietów.

W przeciwieństwie do starego systemu, dowodu nie będzie już wypisywać gmina, ale jedno dla kraju centrum personalizacji. Gmina będzie jedynie pośrednikiem między obywatelem a fabryką dokumentów tożsamości.

Komu nowy dowód

Nowy dowód osobisty otrzyma w szczególnych przypadkach już 13-latek. 15-latek będzie miał własny dokument tożsamości, gdy podejmie pracę lub jego rodzice utracą prawa rodzicielskie. 18-latek będzie już musiał legitymować się nowych dokumentem o wymiarach 105 na 75 mm.

W myśl nowej ustawy o dowodach osobistych z 20 sierpnia 1998 r. i późniejszych zmianach nowe dowody osobiste będą wprowadzane do użytku od 1 stycznia 2000 r., a operacja ich wymiany zakończy się do końca grudnia 2006 r. Wymiana starych dowodów będzie przeprowadzana w tempie ok. 6 mln dokumentów rocznie (do wymiany jest ich łącznie ponad 28 mln). Karty będzie wystawiać gmina. Pierwszy rok wprowadzania dowodów i poczynione wcześniej inwestycje mają kosztować podatników ok. 200 mln zł. Zgodnie z ustawą o ewidencji ludności, nowe dowody będą zawierały mniej danych niż obecne. Nie znajdą się w nich adnotacje m.in. o stanie rodzinnym i zatrudnieniu właściciela dokumentu.

Dowody jak banknoty

Już poprzedni dyrektor departamentu łączności i informatyki MSWiA Gustaw Pietrzyk twierdził, że nowy dowód będzie na tyle bezpieczny, że cena podrobionego dokumentu powinna się wahać w granicach 12 tys. zł. Dla każdego dokumentu miały być tworzone 3 warstwy zabezpieczeń, odróżnialnych dla każdego obywatela, uprawnionych instytucji (takich jak straż graniczna, policja czy UOP) oraz dla kilku wyspecjalizowanych laboratoriów. Dzisiaj odpowiedzialny za stronę techniczną operacji wymiany nowych dowodów Stefan Parwi, główny specjalista z wydziału dokumentów resortu, podtrzymuje twierdzenia poprzedników, dodając, iż podstawowym sposobem zapewnienia bezpieczeństwa będzie system dystrybucji nowych dowodów.

Osoba, która składa wniosek o wydanie nowego dowodu nie otrzymuje go natychmiast, lecz jej podanie trafia do jedynego w Polsce centrum personalizacji, gdzie w ciągu najdłużej 4 tygodni dokument jest przygotowywany i dostarczany do urzędu gminy. Wniosek o wydanie dokumentu jest wysyłany do centrum pocztą kurierską i równolegle, poprzez urząd powiatowy, siecią PeselNet.

Prawda kosztuje

Teoretycznie fakt, że nowy dowód został wydany, jest rejestrowany w dwóch miejscach - w archiwum produkcyjnym centrum personalizacji i urzędzie gminy. Zdaniem Stefana Parwi, MSWiA pracuje obecnie nad taką metodą sprawdzania tożsamości obywateli, aby wiarygodność dokumentu mogłaby być potwierdzana 24 godziny na dobę.

Nie ustalono jeszcze, gdzie będą produkowane nowe dokumenty. Naturalnym wyborem byłaby Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, ale MSWiA do 2000 r. zamierza przystosować jeden z własnych budynków w Warszawie, a w przyszłości zbudować nowoczesne centrum personalizacji.