Prawie 200-osobowa grupa informatyków z Ministerstwa Finansów i urzędów skarbowych pracuje nad rozwojem aplikacji Poltaxu. W nowe tysiąclecie Poltax wejdzie zupełnie odmieniony.

Określany jako największa porażka polskiej informatyki lat 90., polski system fiskalny Poltax ma zyskać nowe oblicze na początku drugiego tysiąclecia. Już teraz obsługuje zeznania podatkowe 24 mln Polaków i kilku milionów firm. W 2001 r. ma wykonywać to samo w trybie on-line z weryfikacją danych w powstającej właśnie Krajowej Ewidencji Podatników.

Namierzyć podatnika

Prawie 3 lata temu Ministerstwo Finansów podpisało ugodę z francuskim Bullem, która kończyła pierwszy, nieudany etap informatyzacji resortu i jego terenowych placówek. Wówczas bezpośrednim powodem rozstania strony polskiej z francuskim koncernem były kłopoty z modułem rachunkowości. Dziś moduł ten powstaje nakładem sił 150-osobowego resortowego departamentu informatyki. Oprócz wprowadzenia jednolitego oprogramowania do obsługi rachunkowości w urzędach skarbowych, w ministerstwie powstaje część egzekucyjna Poltaxu i Krajowa Ewidencja Podatników (KEP). Najważniejsza jest właśnie wspomniana baza, która ma zapewnić skuteczne "namierzenie" podatnika.

W przypadku KEP zakończono już pierwszy etap realizacji projektu. Przygotowano bowiem oprogramowanie, które będzie służyć do eksportowania z urzędów skarbowych wszystkich danych objętych zgłoszeniami NIP (m.in. imię, nazwisko, adres, nr PESEL). Dane te będą następnie odbierane i gromadzone w centralnej bazie w Warszawie. Na podstawie zebranych informacji powstanie rejestr podatników, służący przede wszystkim weryfikacji zeznań podatkowych. W praktyce, gdy okaże się, że dwie różne osoby mają np. ten sam numer identyfikacyjny PESEL, tworzony jest raport błędów przesyłany do urzędów skarbowych, gdzie przeprowadza się postępowanie wyjaśniające.

Odyseja 2001 r.

Obecnie departament informatyki Ministerstwa Finansów przygotowuje się do pełnego uruchomienia bazy Krajowej Ewidencji Podatników. Ma to nastąpić w czerwcu lub lipcu br. "Na razie podstawowym celem będzie nadal weryfikacja poprawności numerów NIP i powiązanych z nimi informacji o podatnikach" - mówią przedstawiciele resortu.

Ich zdaniem, ponad dwa lata trwać będzie uzgadnianie i sprawdzanie danych o wszystkich obywatelach, płacących w Polsce podatki. W miarę osiągania coraz lepszej zgodności między KEP i bazami danych w poszczególnych urzędach skracane będą cykle ich aktualizacji. W okresie Bożego Narodzenia w 2000 r., gdy zgodnie z zamierzeniami zostanie osiągnięta maksymalna zgodność, na dwa tygodnie urzędy skarbowe przestaną rejestrować nowych podatników. W tym czasie będzie zakończony proces weryfikacji.

W nowe stulecie Ministerstwo Finansów wejdzie już z całkowicie odmienionym systemem Poltax. Od 1 stycznia 2001 r. wszystkie dane będą wprowadzane najpierw do Krajowej Ewidencji Podatników, a dopiero później rozprowadzane do poszczególnych urzędów. Synchronizacja wszystkich baz danych będzie odbywać się automatycznie.

Rachunki urzędów

Ważnym modułem dla sprawnej pracy urzędów skarbowych jest obsługa rachunkowości. Właśnie złe funkcjonowanie tego podsystemu było głównym powodem odrzucenia przez Ministerstwo Finansów rozwiązania zaproponowanego przez Bulla. Obecnie stworzone przez zespół informatyków MF oprogramowanie testowane jest w 20 urzędach na terenie Polski. 1 stycznia 1999 r. zostanie ono zaproponowane wszystkimpodległym jednostkom i będzie przeznaczone do obsługi tzw. kart kontowych podatnika. "Na razie nie chcemy zmuszać urzędów do jego stosowana. Każdy z nich w ciągu ostatnich lat stworzył własne rozwiązania i chcemy dać im czas na płynne przejście na nasze oprogramowanie. Jednak od 1 stycznia 2001 r. urzędy będą musiały już z niego korzystać, ponieważ wtedy oprogramowanie zostanie powiązane z Krajową Ewidencją Podatników" - wyjaśniają przedstawiciele resortu.

Jeszcze na jesieni tego roku ma rozpocząć się ostatni z trzech głównych projektów, którym zajmuje się obecnie departament informatyki w MF. Wtedy zostaną uruchomione pilotażowe wdrożenia modułu egzekucji, które będą testowane przez następny rok. Jednak powodzenie w tworzeniu oprogramowania do egzekucji podatków będzie zależało przede wszystkim od wysokości budżetu inwestycyjnego departamentu.